Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο φυλακισμένος ηγέτης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), αναμένεται να καλέσει την οργάνωση που ίδρυσε να καταθέσει τα όπλα αυτή την εβδομάδα, είπαν στο Middle East Eye δύο Τούρκοι αξιωματούχοι που γνωρίζουν το θέμα.
Η αναμενόμενη δήλωση θα σηματοδοτήσει μια καμπή στη σύγκρουση πολλών δεκαετιών μεταξύ του PKK και της Τουρκίας, η οποία έχει στοιχίσει δεκάδες χιλιάδες ζωές τα τελευταία 40 χρόνια.
Η Άγκυρα, η ΕΕ και οι ΗΠΑ χαρακτηρίζουν το PKK ως τρομοκρατική οργάνωση λόγω των επιθέσεων του εναντίον αμάχων.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Οτσαλάν και της τουρκικής κυβέρνησης ξεκίνησαν πέρυσι και δημοσιοποιήθηκαν από τον Τούρκο εθνικιστή ηγέτη Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), σύμμαχο του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Μπαχτσελί τον Οκτώβριο κάλεσε τον Οτσαλάν να απευθυνθεί στο κοινοβούλιο για να ζητήσει επίσημα τη διάλυση του PKK, ανοίγοντας ενδεχομένως την πόρτα για μια νομική διαδικασία που θα μπορούσε να επιτρέψει την απελευθέρωσή του βάσει της αρχής του “δικαιώματος στην ελπίδα”.
Αυτή η αρχή απορρίπτει την ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα έφεσης και περιορίζει τις ποινές σε 25 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο.
Πολλοί γνώστες της Άγκυρας πιστεύουν ότι το κίνητρο της κυβέρνησης για συνομιλίες με τον Οτσαλάν συνδέεται με την κλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Τούρκοι αξιωματούχοι φέρονται να ανησυχούν ότι το κουρδικό ζήτημα θα μπορούσε να γίνει τρωτό σημείο και πιστεύουν ότι η επίλυσή του είναι κλειδί για τη σταθεροποίηση τόσο της Τουρκίας όσο και της ευρύτερης περιοχής.
Στο πλαίσιο των συζητήσεων, πηγές λένε ότι θα μπορούσε να καθιερωθεί ένα modus vivendi με ομάδες Κούρδων της Συρίας που συνδέονται με το PKK, όπως οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), οι οποίες ήταν βασικός εταίρος της Ουάσιγκτον στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Μετά το αναμενόμενο κάλεσμα του Οτσαλάν, το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα σχημάτισε μια ομάδα επαφής γνωστή ως «Αντιπροσωπεία Ιμραλί», η οποία επισκέφτηκε τον Οτσαλάν δύο φορές, μεταφέροντας τα μηνύματά του στα τουρκικά πολιτικά κόμματα καθώς και στις κουρδικές πολιτικές ομάδες στο Ιράκ.
Η αντιπροσωπεία υπέβαλε αίτηση για τρίτη επίσκεψη την Τετάρτη. Ο Οτσαλάν είναι φυλακισμένος στο νησί Ιμραλί στη Θάλασσα του Μαρμαρά από το 1999.
Οι ηγέτες του PKK έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θα ακούσουν το μήνυμα του Οτσαλάν και θα ενεργήσουν ανάλογα.
Το PKK αναμένεται να συμμορφωθεί
Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες για τη σαφήνεια της δήλωσής του, καθώς ο Οτσαλάν είναι γνωστός για την έκδοση μακροσκελών, κρυπτικών μηνυμάτων που μπορούν να ερμηνευθούν με πολλούς τρόπους.
Δύο Τούρκοι αξιωματούχοι πρότειναν ότι η δήλωσή του θα μπορούσε να παραδοθεί μέσω βίντεο, παρά το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης Γιλμάζ Τουντς είχε προηγουμένως αποκλείσει το ενδεχόμενο.
Τουρκική πηγή που γνωρίζει το θέμα είπε στο Middle East Eye ότι η Άγκυρα αναμένει σε μεγάλο βαθμό το PKK να συμμορφωθεί με το κάλεσμα του Οτσαλάν, αν και ορισμένες φατρίες μπορεί να αντισταθούν.
«Όσοι αρνηθούν να συμμορφωθούν θα αντιμετωπιστούν χρησιμοποιώντας την πλήρη δύναμη του στρατού και του νόμου», είπε η πηγή.
Η Άγκυρα έχει καταφέρει να εκδιώξει το PKK από την Τουρκία από το 2016 χρησιμοποιώντας εξελιγμένη τεχνολογία, όπως οπλισμένα drones και δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου. Τα μπροστινά φυλάκια του στρατού στο βόρειο Ιράκ απέκλεισαν επίσης την ομάδα από τις διαδρομές που χρησιμοποιούσε για πρόσβαση στο τουρκικό έδαφος, ελαχιστοποιώντας τον αντίκτυπο της ομάδας.
«Περιμένουμε από τον Οτσαλάν να παροτρύνει το PKK να καταθέσει τα όπλα. Αυτό θα είναι ένα κρίσιμο τεστ για την ειλικρίνεια του PKK στη δέσμευσή του στην ειρηνευτική διαδικασία», δήλωσε ο Εφκάν Αλά, αντιπρόεδρος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο.
Ο Ερντογάν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας δεν αναμείχθηκε ευθέως και άφησε τον Μπαχτσελί να αναλάβει τον πολιτικό κίνδυνο. Αλλά έχει κάνει συχνά δηλώσεις για να δείξει ότι και αυτός συμμετείχε στις συνομιλίες
Ταυτόχρονα, η τουρκική κυβέρνηση έχει εντείνει την καταστολή των φιλοκουρδικών πολιτικών και ηγετών της κοινωνίας των πολιτών τους τελευταίους μήνες, εγείροντας ανησυχίες για την ειλικρίνεια των ειρηνευτικών προσπαθειών της.
«Η κυβέρνηση δεν θέλει να φαίνεται αδύναμη μπροστά στο PKK. Στόχος της είναι να δείξει ότι ενώ επιδιώκει την ειρήνη, θα συνεχίσει να διώκει όσους παραβιάζουν το νόμο», δήλωσε ένας Τούρκος αξιωματούχος.
Αξιωματούχοι λένε επίσης ότι ένα βασικό συστατικό οποιουδήποτε ψηφίσματος θα περιλαμβάνει τις SDF και τον αρχηγό τους, Μαζλούμ Άμπντι, την απέλαση στελεχών του PKK από τις τάξεις τους και την ενσωμάτωση στη νέα συριακή κυβέρνηση και τον στρατό της στη Δαμασκό.
Σε μια πρόσφατη δήλωση, οι SDF αναγνώρισαν τον Αχμέντ αλ Σάρα ως πρόεδρο της Συρίας, αλλά επέμειναν να ενταχθούν στον νέο στρατό ως ενιαίο μπλοκ και όχι ως μεμονωμένοι αξιωματικοί.
Σύμφωνα με πηγές, η Δαμασκός έχει προτείνει η πολιτική πτέρυγα των SDF να γίνει εθνικό κόμμα και να ενισχυθούν οι τοπικοί δήμοι για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των Κούρδων.
Διαβάστε επίσης:
Ουκρανία: Αυτή είναι η συμφωνία Τραμπ-Ζελένσκι για τα ορυκτά – Το κείμενο