Μετά την εισβολή της Ρωσίας το 2022, η συνήθως ζωηρή πολιτική ζωή της Ουκρανίας βρίσκεται υπό στρατιωτικό νόμο. Αλλά υπάρχουν αυξανόμενα σημάδια ανάκαμψης της πολιτικής δραστηριότητας, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν θέσει ως στόχο να τελειώσουν γρήγορα τον πόλεμο με τη Ρωσία.
Την περασμένη εβδομάδα, ένα ουκρανικό πολιτικό κόμμα κατηγόρησε την ομάδα του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι ενδιαφέρεται περισσότερο για τις εκλογές παρά για τον πόλεμο, ο δήμαρχος του Κιέβου δήλωσε ότι ένας διορισμένος από τον πρόεδρο σαμποτάρει το έργο του και στελέχη της αντιπολίτευσης ταξιδεύουν στο εξωτερικό.
«Έχει να κάνει με τον Τραμπ, την προσδοκία ότι θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις … Η δραστηριότητα έχει αυξηθεί, υπάρχει σαφώς μεγαλύτερη εσωτερική πολιτική νευρικότητα», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Φεσένκο, πολιτικός αναλυτής με έδρα το Κίεβο.
Σε κάτι που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει την αίσθηση μιας επικείμενης επιστροφής στην πολιτική, το Reuters ανέφερε το Σάββατο ότι η ομάδα του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θέλει το Κίεβο να διεξάγει προεδρικές εκλογές μέχρι το τέλος του έτους, ειδικά αν μπορέσει να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός με τη Μόσχα.
Ο Πέτρο Ποροσένκο, πρώην πρόεδρος και ηγετικό στέλεχος της αντιπολίτευσης, έχει φωτογραφηθεί να σφίγγει το χέρι με πολλούς ξένους αξιωματούχους τις τελευταίες εβδομάδες. Ο ίδιος αρνείται ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με τις εκλογές, οι οποίες, όπως λέει, θα λειτουργούσαν υπέρ του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και θα αποσταθεροποιούσαν την Ουκρανία σε μια επικίνδυνη στιγμή. «Το καθήκον μας είναι να κερδίσουμε τον πόλεμο», δήλωσε ο Ποροσένκο στο Reuters.
Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κόμμα Αλληλεγγύης του κατηγόρησε τον Ζελένσκι ότι προσπαθεί να τον αποκλείσει από το κοινοβούλιο και ότι επικεντρώνεται στις «επερχόμενες εκλογές αντί να χειρίζεται τον πόλεμο». Επίσης, η πρώην πρωθυπουργός, η Γιούλια Τιμοσένκο, έχει γίνει πιο ορατή τελευταία, συναντώντας αξιωματούχους της ΕΕ στο εξωτερικό και διαμαρτυρόμενη για την κράτηση ενός στρατηγού από την Ουκρανία για μια αποτυχημένη αμυντική επιχείρηση τον περασμένο Μάιο.
Την περασμένη εβδομάδα, ο δήμαρχος του Κιέβου Βιτάλι Κλίτσκο, πιθανός διεκδικητής της προεδρίας, κατηγόρησε το περιβάλλον του Ζελένσκι για πολιτική ίντριγκα, λέγοντας ότι ο στρατιωτικός ιδοικητής της πόλης, που διορίστηκε από τον πρόεδρο, είχε εκτροχιάσει σκόπιμα το έργο της πολιτικής του διοίκησης. Κληθείσα να σχολιάσει, η ομάδα του Ζελένσκι παρέπεμψε το θέμα στον διοικητή της πόλης, ο οποίος απέρριψε τους ισχυρισμούς του Κλίτσκο ως αβάσιμους.
Ο Φεσένκο δήλωσε ότι ορισμένες πολιτικές ομάδες συγκεντρώνουν ακτιβιστές και εργάζονται σε ομάδες προεκλογικής εκστρατείας. Είπε ότι δεν είδε καμία τέτοια δραστηριότητα στο στρατόπεδο του Ζελένσκι και ότι οι πολιτικοί πιθανόν να βιάζονται αν βλέπουν ότι πλησιάζουν εκλογές. «Είναι μια λανθασμένη αρχή κατά τη γνώμη μου», είπε. Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι δεν έχουν ληφθεί πολιτικές αποφάσεις και ότι η στρατηγική τους για την Ουκρανία εξελίσσεται.
Ουκρανοί πολιτικοί, τόσο από το κυβερνητικό μπλοκ όσο και από την αντιπολίτευση, λένε ότι οι εκλογές πριν από το τέλος του πολέμου θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εθνική ενότητα. Υπάρχουν επίσης υλικοτεχνικές προκλήσεις. Ο Σέρχιι Ντούμποβικ, αναπληρωτής επικεφαλής της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Ουκρανίας, δήλωσε στο Reuters ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερις έως έξι μήνες για να προετοιμαστούν ώστε να ξεκινήσει η προεκλογική εκστρατεία πριν από τις εκλογές, δεδομένου του εκτοπισμού των ψηφοφόρων και των εκτεταμένων καταστροφών.
Εκατομμύρια Ουκρανοί εξακολουθούν να ζουν στο εξωτερικό, εκατομμύρια άλλοι έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας λόγω του πολέμου, το ένα πέμπτο της Ουκρανίας είναι υπό κατοχή και οι περιοχές της πρώτης γραμμής έχουν καταστραφεί. Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι εκλογές θα γίνουν αμέσως μετά το τέλος του στρατιωτικού νόμου, ο οποίος κηρύχθηκε για να παράσχει στο κράτος εξουσίες έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση της Ρωσίας. Η νομοθεσία απαγορεύει ρητά τη διεξαγωγή εκλογών.
Ο Ζελένσκι, του οποίου η πενταετής θητεία θα έληγε τον περασμένο Μάιο, δεν έχει δηλώσει αν θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα. Αυτό δεν είναι η εστίασή του, λέει ο ίδιος. Ωστόσο, ο Πούτιν, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 25 χρόνια, λέει ότι ο Ζελένσκι δεν είναι νόμιμος ηγέτης σε θέση να διαπραγματευτεί επειδή δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές. Στην Ουκρανία, ακόμη και εκείνοι που λένε ότι αποδοκιμάζουν το έργο του Ζελένσκι, τον θεωρούν σε μεγάλο βαθμό νόμιμο ηγέτη, δήλωσε ο Άντον Χρουσέτσκι, διευθυντής του κέντρου ερευνών KIIS με έδρα το Κίεβο.
Ουκρανός κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι ο Πούτιν προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ψεύτικο πρόσχημα για να αποφύγει τις συνομιλίες. Η Ουκρανία θέλει να διεξαγάγει εκλογές, αλλά αυτό είναι αδύνατο κατά τη διάρκεια ενός πολέμου πλήρους κλίμακας, δήλωσε ο αξιωματούχος. Το ποσοστό εμπιστοσύνης του Ζελένσκι στο κοινό είναι πάνω από 50%, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, αν και έχει μειωθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε πάνω από 90%, καθώς οι Ουκρανοί συσπειρώθηκαν γύρω από τη σημαία.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο για ορισμένους παρατηρητές είναι ο Βαλερί Ζαλούζνι, ο οποίος ηγήθηκε των ενόπλων δυνάμεων για δύο χρόνια μετά από εκείνη την εισβολή πριν αντικατασταθεί και διοριστεί πρέσβης στο Λονδίνο. Ορισμένοι βουλευτές αναρωτήθηκαν αν ο Ζαλούζνι θα μπορούσε να συνεργαστεί μια καθιερωμένη πολιτική δύναμη και να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος. Ο ίδιος ο Ζαλούζνι δεν έχει εκφράσει δημοσίως πολιτικές φιλοδοξίες, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι δημοφιλής.
Ο Χρουσέτσκι δήλωσε ότι η μέτρηση των πολιτικών προτιμήσεων του κοινού κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν δύσκολη, ειδικά όταν δεν ήταν γνωστό ποιος θα κατέβαινε στις εκλογές. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κοινό είναι σε γενικές γραμμές κατά της διεξαγωγής εκλογών μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος, πρόσθεσε ο Χρουσέτσκι. «Για την πλειοψηφία, η προτεραιότητα είναι να υπάρξει επιτυχία στον πόλεμο και στη συνέχεια να διεξαχθούν εκλογές», είπε.
Διαβάστε επίσης
Στα σκαριά αμυντική συμφωνία Τουρκίας με Συρία – Συνάντηση Ερντογάν με Αλ Σαραά
Πρώτη φορά… ακροδεξιά στη Βρετανία – Τρομακτική δημοσκόπηση με (ευτυχώς οριακό) προβάδισμα Φάρατζ