Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου , τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκαλάντ και έναν ανώτερο αξιωματούχο της Χαμάς, κατηγορώντας τους για εγκλήματα πολέμου κατά και μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ πέρυσι.
Σε δήλωση την Πέμπτη, το δικαστήριο που εδρεύει στην Χάγη της Ολλανδίας είπε ότι βρήκε «εύλογους λόγους» να πιστεύει ότι ο Νετανιάχου φέρει ποινική ευθύνη για εγκλήματα πολέμου, όπως «η πείνα ως μέθοδος πολέμου» και «τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας των φόνων, διώξεων και άλλων απάνθρωπες πράξεις».
Τα εντάλματα σηματοδοτούν μια ιστορική πρωτιά, καθιστώντας τον Νετανιάχου τον πρώτο Ισραηλινό ηγέτη που κλήθηκε από διεθνές δικαστήριο για υποτιθέμενες ενέργειες κατά των Παλαιστινίων στη σύγκρουση των 76 ετών. Ενώ τα εντάλματα του ΔΠΔ δεν εγγυώνται συλλήψεις, θα μπορούσαν να περιορίσουν σημαντικά τη δυνατότητα του Νετανιάχου να ταξιδέψει σε κράτη μέλη του ΔΠΔ.
Ισραήλ και ΗΠΑ αμφισβητούν την δικαιοδοσία του ΔΠΔ
Το γραφείο του πρωθυπουργού απέρριψε τα εντάλματα ως «παράλογα και αντισημιτικά».
Το Ισραήλ, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είναι μέλος του ΔΠΔ και έχει αμφισβητήσει τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου για τις ενέργειές του στη σύγκρουση – μια πρόκληση που το δικαστήριο απέρριψε την Πέμπτη. Το ΔΠΔ διεκδικεί δικαιοδοσία σε εδάφη που κατέχει το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Γάζας, της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της Δυτικής Όχθης, μετά την επίσημη συμφωνία της παλαιστινιακής ηγεσίας να δεσμεύεται από τις ιδρυτικές αρχές του δικαστηρίου το 2015.
Εκτός από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ δεν είναι μέλη του ΔΠΔ ούτε η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία.
Ένταλμα και για ηγέτη της Χαμάς
Το δικαστήριο την Πέμπτη εξέδωσε επίσης ένταλμα για τον αξιωματούχο της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραήμ Αλ-Μάσρι, γνωστό και ως Μοχάμεντ Ντέιφ , ο οποίος σύμφωνα με το Ισραήλ ήταν ένας από τους εγκέφαλους της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου . Το Ισραήλ είπε ότι τον σκότωσε σε αεροπορική επιδρομή τον Σεπτέμβριο, αλλά η Χαμάς δεν έχει επιβεβαιώσει τον θάνατό του.
Ο εισαγγελέας του ΔΠΔ αρχικά είχε ζητήσει εντάλματα για τους ηγέτες της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε και Γιαχία Σινγουάρ, οι οποίοι και οι δύο σκοτώθηκαν έκτοτε από το Ισραήλ. Το δικαστήριο είπε ότι οι αιτήσεις για τα εντάλματά τους αποσύρθηκαν ως αποτέλεσμα.
Τι γίνεται μετά;
Ο Ελιάβ Λίμπλιχ, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, περιέγραψε την απόφαση του ΔΠΔ ως «την πιο δραματική νομική εξέλιξη στην ιστορία του Ισραήλ».
«Το άμεσο νόημά του είναι ότι τα 124 κράτη μέλη του ΔΠΔ, τα οποία περιλαμβάνουν τους περισσότερους από τους στενότερους συμμάχους του Ισραήλ, θα είναι νομικά υποχρεωμένα να συλλάβουν τον Νετανιάχου και τον Γκάλαντ εάν είναι παρόντες στα εδάφη τους», είπε ο Λίμπλιχ στο CNN.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν ευρύτερες επιπτώσεις, πρόσθεσε, οι οποίες «θα μπορούσαν να περιορίσουν την ικανότητα τρίτων μερών να συνεργαστούν με» τον ισραηλινό στρατό.
Μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης, το ΔΠΔ αποστέλλει αιτήματα συνεργασίας στα κράτη μέλη.Το δικαστήριο δεν διαθέτει δική του αστυνομική δύναμη για να πραγματοποιήσει τις συλλήψεις, αλλά βασίζεται στα κράτη μέλη για να τις εκτελέσουν, κάτι που νομικά υποχρεούνται να κάνουν τα συμβαλλόμενα κράτη.
Προηγούμενοι ηγέτες με εντάλματα σύλληψης του ΔΠΔ αντιμετώπισαν περιορισμούς να ταξιδεύουν, αδυνατώντας να περάσουν από χώρες που είναι νομικά υποχρεωμένες να τους συλλάβουν.
Οι δικαστές του ΔΠΔ εξέδωσαν 56 εντάλματα σύλληψης, με αποτέλεσμα 21 κρατήσεις και παραστάσεις ενώπιον του δικαστηρίου. Άλλα 27 άτομα παραμένουν ελεύθεροι και οι κατηγορίες σε βάρος 7 ατόμων έχουν αποσυρθεί λόγω του θανάτου τους.
Οι ΗΠΑ αντιτίθενται στη δράση του ΔΠΔ κατά του Ισραήλ
Ο Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε βάρος ισραηλινών ηγετών με ανακοίνωσή του που δημοσιοποιήθηκε χθες Πέμπτη.
«Ό,τι κι αν υπονοεί το ΔΠΔ, δεν υπάρχει ισοδυναμία —καμιά— ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς», σχολίασε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, αφού ο διεθνής θεσμός ανακοίνωσε την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης σε βάρος του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας της κυβέρνησής του Γιοάβ Γκάλαντ, καθώς επίσης και του αρχηγού του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ, για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
«Θα στεκόμαστε πάντα στο πλευρό του Ισραήλ έναντι των απειλών κατά της ασφάλειάς του», συμπλήρωσε ο Δημοκρατικός απερχόμενος πρόεδρος.
«Παραμένουμε βαθιά ανήσυχοι για τη βιάση του εισαγγελέα να ζητήσει εντάλματα σύλληψης από τα ανησυχητικά διαδικαστικά λάθη που οδήγησαν στην απόφαση αυτή», είχε αναφέρει νωρίτερα εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Επανέλαβε τη θέση της Ουάσιγκτον ότι «το ΔΠΔ δεν έχει δικαιοδοσία στην υπόθεση αυτή».
Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε πως η αμερικανική κυβέρνηση θα «συζητήσει τα επόμενα βήματα με τους εταίρους (της), συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει αντιδράσει δημόσια ως τώρα στα εντάλματα, όμως ο προαλειφόμενος Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς διεμήνυσε πως θα υπάρξει «σθεναρή αντίδραση» και αναφέρθηκε σε «αντισημιτική προκατάληψη» του ΔΠΔ.
Στο Κογκρέσο, Ρεπουμπλικάνοι απαίτησαν κυρώσεις σε βάρος του διεθνούς δικαστηρίου.
«Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ενήργησε με τον πιο παράλογο και ανεύθυνο τρόπο», εξεμάνη ο γερουσιαστής με επιρροή Λίντσεϊ Γκρέιαμ, άνθρωπος στον στενό κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ. «Είναι καιρός η αμερικανική Γερουσία να αναλάβει δράση και να προχωρήσει στην επιβολή κυρώσεων σε βάρος αυτού του ανεύθυνου οργανισμού», πρόσθεσε.
Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε το Ισραήλ είναι συμβαλλόμενα μέρη στο ΔΠΔ, θεσμό που είναι αρμόδιος για να ερευνά και να ασκεί διώξεις σε βάρος προσώπων που κατηγορούνται για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου. Το διεθνές δικαστήριο, που ιδρύθηκε το 2002 κι έχει σήμερα 124 κράτη μέλη, δεν έχει απαγγείλει από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα παρά ελάχιστες καταδίκες.
Η απόφαση του ΔΠΔ «πρέπει να γίνει σεβαστή και να εφαρμοστεί», λέει η Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι αποφάσεις του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) δεν είναι πολιτικές και πρέπει να εφαρμοστούν, δήλωσε ο Ζοσέπ Μπορέλ, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τα σχόλιά του έγιναν αφότου το ΔΠΔ εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ. Η κίνηση προκάλεσε οργή από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ιορδανίας στο Αμμάν την Πέμπτη, ο Μπορέλ είπε ότι τα εντάλματα σύλληψης του ΔΠΔ δεν είναι πολιτικές αποφάσεις και πρέπει να γίνονται σεβαστά και να εφαρμόζονται».
Ο πλήρης κατάλογος των χωρών που πρέπει να συλλάβουν τον Νετανιάχου
Από τις 124 χώρες που έχουν υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης του ΔΠΔ, 33 είναι αφρικανικά κράτη, 19 είναι κράτη Ασίας-Ειρηνικού, 19 είναι από την Ανατολική Ευρώπη, 28 είναι κράτη της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής και 25 είναι κράτη της Δυτικής Ευρώπης και άλλα κράτη.
Ο πλήρης κατάλογος των χωρών που πρέπει να συλλάβουν τον Νετανιάχου:
Αλβανία
Ανδόρα
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
Αργεντίνη
Αρμενία
Αυστραλία
Αυστρία
Μπαγκλαντές
Μπαρμπάντος
Βέλγιο
Μπελίζ
Μπενίν
Βολιβία
Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Μποτσουάνα
Βραζιλία
Βουλγαρία
Μπουρκίνα Φάσο
Cabo Verde
Καμπότζη
Καναδάς
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Τσαντ
Χιλή
Κολομβία
Κομόρες
Κογκό
Νησιά Κουκ
Κόστα Ρίκα
Ακτή Ελεφαντοστού
Κροατία
Κύπρος
Τσεχική Δημοκρατία
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Δανία
Τζιμπουτί
Δομίνικα
Δομινικανή Δημοκρατία
Εκουαδόρ
Ελ Σαλβαδόρ
Εσθονία
Φίτζι
Φινλανδία
Γαλλία
Γκαμπόν
Γκάμπια
Γεωργία
Γερμανία
Γκάνα
Ελλάδα
Γρενάδα
Γουατεμάλα
Γκινέα
Γουιάνα
Ονδούρα
Ουγγαρία
Ισλανδία
Ιρλανδία
Ιταλία
Ιαπωνία
Ιορδανία
Κενύα
Κιριμπάτι
Λατβία
Λεσότο
Λιβερία
Λιχτενστάιν
Λιθουανία
Λουξεμβούργο
Μαδαγασκάρη
Μαλάουι
Μαλδίβες
Μάλι
Μάλτα
Νησιά Μάρσαλ
Μαυρίκιος
Μεξικό
Μογγολία
Μαυροβούνιο
Ναμίμπια
Ναούρου
Ολλανδία
Νέα Ζηλανδία
Νίγηρας
Νιγηρία
Βόρεια Μακεδονία
Νορβηγία
Παναμάς
Παραγουάη
Περού
Πολωνία
Πορτογαλία
Δημοκρατία της Κορέας
Δημοκρατία της Μολδαβίας
Ρουμανία
Saint Kitts and Nevis
Αγία Λουκία
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες
Σαμόα
Άγιος Μαρίνος
Σενεγάλη
Σερβία
Σεϋχέλλες
Σιέρα Λεόνε
Σλοβακία
Σλοβενία
Νότια Αφρική
Ισπανία
Κράτος της Παλαιστίνης
Σουρινάμ
Σουηδία
Ελβετία
Τατζικιστάν
Ανατολικό Τιμόρ
Τρινιντάντ και Τομπάγκο
Τυνησία
Ουγκάντα
Ουκρανία
Ηνωμένο Βασίλειο
Ενωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας
Ουρουγουάη
Βανουάτου
Βενεζουέλα
Ζάμπια
Από αυτές μέχρι στιγμής δήλωσαν πως θα σεβαστούν την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, η Ολλανδία, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Τουρκία, ενώ η Βρετανία λέει πως σέβεται την απόφαση ωστόσο αρνείται να εξισώσει ηθικά το Ισραήλ με «τρομοκρατικές ομάδες». Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε ότι και τα 27 κράτη μέλη του μπλοκ είναι υποχρεωμένα να επιβάλλουν τις αποφάσεις του ΔΠΔ.
Το Βέλγιο είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να συμμορφωθεί και ζητά επίσης οικονομικές κυρώσεις και την αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης, η οποία λειτουργεί ως νομικό πλαίσιο για τους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με το Ισραήλ. Το Ιράκ κάλεσε όλες τις «ελεύθερες χώρες» να εφαρμόσουν τα εντάλματα του ΔΠΔ.
Κατηγορηματικά αντίθετες είναι η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Αργεντινή και φυσικά οι ΗΠΑ.
Διαβάστε επίσης:
Γεροβασίλη: Η θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ χάθηκε μόνο «στα χαρτιά»
Ράλι δίχως φρένα για το Bitcoin, μια ανάσα από τα 100.000 δολ.
ΚΟΣΜΟΣ | topontiki.gr