Στο ζήτημα του πυρηνικού οπλοστασίου του Ιράν, που φαίνεται ότι συσσωρεύει ουράνιο σαν να μην υπάρχει αύριο, αλλά ταυτόχρονα έχει χάσει τρεις από τους παραδοσιακούς του συμμάχους, αναφέρεται ο Economist.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, το Ιράν έχασε έναν πρόεδρο, τρεις συμμάχους (τους ηγέτες της Συρίας, της Χαμάς και της Χεζμπολάχ), αρκετές εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων και όλα τα καλύτερα συστήματα αεράμυνας.
Η χώρα αντιμετωπίζει μια παρακμάζουσα οικονομία, μια αυξανόμενη ενεργειακή κρίση και έναν ανήσυχο πληθυσμό, ενώ το καθεστώς στηρίζεται σε ό,τι του έχει απομείνει: το πυρηνικό του πρόγραμμα, σύμφωνα με το Economist.
Το Ιράν είναι πιο κοντά από ποτέ στην απόκτηση πυρηνικών όπλων, κυρίως μετά την απόφαση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να αποσυρθεί από τη συμφωνία JCPOA το 2018.
Από τότε, το Ιράν έχει συσσωρεύσει ουράνιο σε σημείο που θα μπορούσε να εμπλουτίσει την κατασκευή πέντε πυρηνικών όπλων σε μόλις μία εβδομάδα. Η ικανότητά του να εμπλουτίζει ουράνιο στο 60% έχει πενταπλασιαστεί και ο χρόνος για την κατασκευή μιας εκρηκτικής κεφαλής φτάνει τους 12-18 μήνες.
Τι πρέπει να γίνει; Οι σκληροπυρηνικοί στην κυβέρνηση του Ισραήλ θέλουν να βομβαρδίσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Έχουν ήδη συντρίψει τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, τους πληρεξούσιους του Ιράν, των οποίων η ικανότητα να ανταποδώσουν αντίποινα κατά του Ισραήλ έχει μειωθεί σημαντικά. Τα απευθείας ισραηλινά πλήγματα κατά του Ιράν τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο κατέστρεψαν ένα μεγάλο μέρος των συστημάτων αεράμυνάς του.
Οι ισραηλινοί κατάσκοποι έχουν αναστατώσει την εξουσία του Ιράν. Το μόνο που χρειάζεται το Ισραήλ, υποστηρίζουν, είναι η Αμερική να προμηθεύσει μερικές βόμβες που θα ανατινάξουν τα καταφύγια και να βοηθήσει να αποκρούσει τα αναπόφευκτα ιρανικά αντίποινα. Γιατί να μην διευθετηθεί το ζήτημα μια για πάντα;
Εξαιρετικά επικίνδυνη μια επίθεση στο Ιράν
Δε θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο χτυπημάτων κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ θα πρέπει να απορρίψει τις παρακλήσεις για δράση.
Μια επίθεση θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη καθώς θα μπορούσε να προκαλέσει περιφερειακό χάος, παρασύροντας την Αμερική για χρόνια. Και μια διαρκής εκστρατεία βομβαρδισμών από την Αμερική δε θα ήταν σε θέση να καταστρέψει την πυρηνική τεχνογνωσία του Ιράν. Εν τω μεταξύ, υπάρχει μια ευκαιρία για διπλωματία. Προς τιμήν του, ο Αμερικανός Πρόεδρος φαίνεται πρόθυμος να την εκμεταλλευτεί.
Ένα στοιχείο είναι να προβεί σε μια αξιόπιστη απειλή για αυξημένες κυρώσεις και την επαναφορά της πολιτικής της «μέγιστης πίεσης» της πρώτης θητείας του. Κάτι που ακούγεται και είναι λογικό. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε τα στραβά μάτια στο λαθρεμπόριο ιρανικού πετρελαίου, ενθαρρύνοντας το καθεστώς. Ό,τι έχει απομείνει από το jcpoa, στους επόμενους οκτώ μήνες η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία, μπορούν να επιλέξουν και να φέρουν εκ νέου επιβολή κυρώσεων του ΟΗΕ στο Ιράν, ανεβάζοντας περαιτέρω την ένταση.
Όμως, για να αποδώσει καρπούς η σκληρότερη προσέγγιση του κ. Τραμπ πρέπει να έχει έναν συνεκτικό στόχο. Ορισμένοι σκληροπυρηνικοί θα ήθελαν να προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν την οικονομική πίεση για να ανατραπεί το ιρανικό καθεστώς. Αυτό είναι κατανοητό, αφού πρόκειται για μια παρακμάζουσα θεοκρατία, η οποία μισείται από πολλούς ανθρώπους της και αντιμετωπίζει μια διαφαινόμενη κρίση διαδοχής. Αλλά αν στριμωχτεί στη γωνία, μπορεί να ξεσπάσει. Αυτή τη στιγμή, οι ηγέτες του δεν έχουν αποφασίσει να κάνουν την τελική προσπάθεια για μια βόμβα. Στόχος του Ντόναλντ Τραμπ θα πρέπει να είναι να το διατηρήσει έτσι.
Καθώς αυξάνει την πίεση, θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι θα προσφέρει στο Ιράν μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει την ελάφρυνση των κυρώσεων και την υποστήριξη για τη συνεχιζόμενη εξομάλυνση των δεσμών του με τη Σαουδική Αραβία, υπό την προϋπόθεση ότι το καθεστώς θα πληροί δύο προϋποθέσεις.
Πρώτον, έναν σημαντικό περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος. Οποιαδήποτε νέα συμφωνία δεν θα είναι τόσο περιεκτική και ολοκληρωμένη όσο αυτή που υπογράφηκε το 2015 -η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας έχει πλέον κενά στις γνώσεις της σχετικά με το πώς το Ιράν παρήγαγε εξαρτήματα για τις φυγόκεντρες του, για παράδειγμα- αλλά θα είναι καλύτερη από το status quo, στο οποίο ο δρόμος προς τη βόμβα συντομεύει κάθε μέρα.
Δεύτερον, ο Τραμπ θα πρέπει να απαιτήσει από το Ιράν να σταματήσει μόνιμα να προκαλεί τόσα πολλά προβλήματα σε ολόκληρη την περιοχή. Με τον μοναδικό επίσημο σύμμαχό του να έχει ανατραπεί (τον Μπασάρ αλ Άσαντ) και τους εξτρεμιστές φίλους του στη Γάζα και τον Λίβανο να έχουν κατακρεουργηθεί, ο «άξονας αντίστασης» της Ισλαμικής Δημοκρατίας έχει αποδυναμωθεί σοβαρά.
Η συσσώρευση ουρανίου, η πίεση από το Ισραήλ και το «τικ τακ του ρολογιού»
Το Ιράν δεν θα εγκαταλείψει εντελώς τους ξένους συμμάχους του. Έχει τεράστια πολιτική επιρροή στο Ιράκ και δεν θα διακόψει τους δεσμούς με τους συμμάχους του εκεί. Αλλά οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να απαιτεί να τερματιστεί η στρατιωτική υποστήριξη προς τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ και τους Χούθι της Υεμένης.
Αυτή θα ήταν μια φιλόδοξη ατζέντα, μια συμφωνία που θα απαιτούσε από κάθε πλευρά να κάνει περισσότερες παραχωρήσεις από ό,τι έκανε για την JCPOA το 2015. Το Ιράν δεν εμπιστεύεται τον Τραμπ, ο οποίος κατά την πρώτη του θητεία «έσκισε» την παλιά πυρηνική συμφωνία και δολοφόνησε τον στρατηγό που καθοδηγούσε την περιφερειακή ανάμειξη του Ιράν.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει λόγους να απεχθάνεται τους ηγέτες του Ιράν, οι οποίοι σχεδίαζαν να τον δολοφονήσουν το 2024, σύμφωνα με ομοσπονδιακούς εισαγγελείς. Παρόλα αυτά, ο Τραμπ έχει διαπραγματευτική δύναμη. Το ουράνιο συσσωρεύεται, το Ισραήλ σφίγγει τον «κλοιό» και ο χρόνος περνάει, καταλήγει ο Economist.
Διαβάστε επίσης:
Γερμανία: H Μπούντεσταγκ απέρριψε το νομοσχέδιο Μερτς για την μετανάστευση – Επεισοδιακή συνεδρίαση