Η κυβέρνηση της Πολωνίας σκοπεύει να αναστείλει προσωρινά το δικαίωμα των αφίξεων ανθρώπων που αιτούντα άσυλο, παρόλο που αυτό έρχεται σε σύγκρουση τόσο με το διεθνές δίκαιο όσο και με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης — αλλά ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ επιμένει ότι δεν θα κάνει πίσω.
«Είναι δικαίωμα και καθήκον μας να προστατεύσουμε τα πολωνικά και ευρωπαϊκά σύνορα. Η ασφάλειά τους δεν θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Με οποιονδήποτε», είπε ο Τουσκ στα social media το απόγευμα της Δευτέρας.
Ο Τουσκ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και βασικός ηγέτης του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που περιλαμβάνει επίσης την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αντανακλά έναν πιο σκληρό τόνο για τη μετανάστευση που σαρώνει την ήπειρο.
- Advertisement -
Μια σκληρή συνοριακή πολιτική αποτελεί επίσης μέρος της προσπάθειας του Τουσκ να διασφαλίσει ότι το κόμμα του Πολιτικός Συνασπισμός θα είναι σε θέση να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους. Οι Πολωνοί ψηφοφόροι είναι ολοένα και πιο δύσπιστοι σχετικά με την υποδοχή μεταναστών — ειδικά από μη ευρωπαϊκές χώρες.
Τα τελευταία τρία χρόνια, η Πολωνία έχει δει χιλιάδες ανθρώπους να προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορά της με τη Λευκορωσία. Έχουν ενθαρρυνθεί να πετάξουν στο Μινσκ από τον ηγέτη της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο και στη συνέχεια κατευθύνονται από τις αρχές της Λευκορωσίας προς τα σύνορα με την Πολωνία καθώς και με τη Λιθουανία.
Οι πολωνικές αρχές αποκαλούν την τακτική του Λουκασένκο «όπλο» καθώς χρησιμοποιεί τη μετανάστευση ως τρόπο να βλάψει την ΕΕ και να βοηθήσει τον Ρώσο σύμμαχό του, ενώ η φον ντερ Λάιεν κατήγγειλε αυτό που αποκάλεσε «σκληρή μορφή υβριδικής απειλής».
Ο Τουσκ είπε ότι τουλάχιστον 26.000 άνθρωποι, κυρίως από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, πέρασαν από τη Λευκορωσία μόνο φέτος. Αυτό ώθησε επίσης τη Γερμανία να επιβάλει περιορισμούς στα σύνορά της, διαμαρτυρόμενη για μετανάστες που μετακινούνται δυτικά μετά τη διέλευση στην ΕΕ.
Η πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε το Σάββατο ότι θα κινηθεί για να αναστείλει τα δικαιώματα των νεοαφιχθέντων να ζητήσουν άσυλο.
Η Κομισιόν είπε στο POLITICO ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπίσουν «υβριδικές επιθέσεις» από τη Λευκορωσία και τη Ρωσία «χωρίς να διακυβεύονται οι αξίες μας».
Ο Τουσκ, ωστόσο, επιμένει ότι ακολουθεί μόνο το παράδειγμα άλλων χωρών.
«Η προσωρινή αναστολή των αιτήσεων ασύλου εισήχθη στη Φινλανδία τον Μάιο. Είναι μια απάντηση στον υβριδικό πόλεμο που κηρύχθηκε εναντίον ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (κυρίως κατά της Πολωνίας) από τα καθεστώτα στη Μόσχα και το Μινσκ, που περιλαμβάνει την οργάνωση μαζικών μεταφορών ανθρώπων πέρα από τα σύνορά μας», έγραψε ο Τουσκ στο Διαδίκτυο.
Τον Νοέμβριο, η Φινλανδία έκλεισε προσωρινά τα σύνορά της με τη Ρωσία και αρνήθηκε να επεξεργαστεί νέες αιτήσεις μετά την απόπειρα εισόδου ομάδων επίδοξων αιτούντων άσυλο. Στη συνέχεια, η Λετονία, η Λιθουανία και η Εσθονία είπαν στο POLITICO ότι αφήνουν ανοιχτή την επιλογή να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους εάν και οι ίδιες αντιμετώπιζαν την ίδια τακτική.
Η Βαρσοβία γνωρίζει ότι ακολουθεί μια λεπτή γραμμή με τους νέους περιορισμούς.
«Πρέπει να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ αυτού που προτείνεται στο πλαίσιο της προστασίας των συνόρων και αυτού που προκύπτει από τις διεθνείς υποχρεώσεις», δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Άνταμ Μποντνάρ στο ραδιόφωνο TOK FM τη Δευτέρα.
Ρήξη με τις Βρυξέλλες
Η μετανάστευση είναι ένα όλο και πιο ισχυρό πολιτικό ζήτημα και ένας από τους λόγους για την αύξηση της υποστήριξης των ακροδεξιών ή λαϊκιστικών κομμάτων σε όλη την ήπειρο. Κατηγορούν ότι η παραδοσιακή προσέγγιση του μπλοκ έχει αφήσει τις πόρτες ορθάνοιχτες σε άτομα που κάνουν κατάχρηση του συστήματος.
Σε απάντηση, η Επιτροπή παρουσίασε τον Ιούνιο μια νέα δέσμη μέτρων για τη μετανάστευση, με στόχο να αυξήσει τις εξουσίες των χωρών μελών να επιστρέψουν όσους δεν είναι επιλέξιμοι να παραμείνουν στο μπλοκ και να εισαγάγει έναν «μόνιμο, νομικά δεσμευτικό, αλλά ευέλικτο μηχανισμό αλληλεγγύης για να διασφαλίσει ότι Καμία χώρα της ΕΕ δεν μένει μόνη της όταν βρίσκεται υπό πίεση».
Ωστόσο, οι χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία ανησυχούν ότι αυτά τα μέτρα είναι ακόμη πολύ δειλά για να αποτρέψουν τον Λουκασένκο και τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Οι τρέχοντες μεταναστευτικοί κανόνες δεν επιλύουν την πρόκληση ασφαλείας που μπορούμε να δούμε, για παράδειγμα, στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ», είπε ένας διπλωμάτης από μια από τις χώρες που επηρεάστηκαν, ο οποίος μίλησε υπό το καθεστώς ανωνυμίας. «Δεν είναι οι εχθροί της ΕΕ που πρέπει να αποφασίσουν ποιος θα εισέλθει στο έδαφός μας».
Σύμφωνα με τον διπλωμάτη, μια συνάντηση των ηγετών της ΕΕ σε ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για «μια ειλικρινή συζήτηση για τον ξεκάθαρο εντοπισμό και κατανόηση των νέων τύπων κινδύνων. Και τότε θα πρέπει να μιλήσουμε για λύσεις σε όλη την ΕΕ».
Εσωτερική πολιτική
Η κίνηση του Τουσκ προκαλεί αναστάτωση στις ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημιουργεί εντάσεις στον κυβερνητικό συνασπισμό του.
«Θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στον πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ ότι το δικαίωμα στο άσυλο είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Η αβάσιμη αναστολή αυτού του δικαιώματος, έστω και προσωρινά, είναι απαράδεκτη και έρχεται σε σύγκρουση, μεταξύ άλλων, με τη Σύμβαση της Γενεύης και την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», ανέφερε το πολωνικό γραφείο της Διεθνούς Αμνηστίας στο Χ το Σάββατο.
Ο Szymon Hołownia, πρόεδρος του κοινοβουλίου και ηγέτης του κόμματος Πολωνία 2050 που είναι μέρος του συνασπισμού, εξέδωσε μια προσεκτική δήλωση χαρακτηρίζοντας το άσυλο «ιερό δικαίωμα», αλλά επισημαίνοντας επίσης ότι θα μπορούσε να ανασταλεί «σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή στρατιωτικού νόμου και η συνεχής εποπτεία του κοινοβουλίου».
Όταν ήταν στην αντιπολίτευση, ο Τουσκ και οι σύμμαχοί του επέκριναν συχνά την κυβέρνηση του πρώην εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) για την κατασκευή φραχτών κατά μήκος των συνόρων με τη Λευκορωσία και για την απώθηση των μεταναστών αντί να ακούει τα αιτήματά τους για άσυλο.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων είπαν ότι αυτό ήταν παράνομο και άφηνε ανθρώπους να πεθαίνουν σε απομακρυσμένα δάση και βάλτους, επειδή η Λευκορωσία συχνά αρνούνταν να τους επιτρέψει να επιστρέψουν στην επικράτειά της.
Αλλά από τη στιγμή που ανέβηκε στην εξουσία, ο Τουσκ υιοθέτησε πολύ πιο σκληρή γραμμή στο ζήτημα των συνόρων.
«Ο Τουσκ φαίνεται να οδηγείται από την επιθυμία να αποφύγει την ήττα από το PiS στο μέτωπο της μετανάστευσης», δήλωσε ο Jakub Jaraczewski του Democracy Reporting, μιας ΜΚΟ με έδρα το Βερολίνο.
Ενώ οι αρχικές αναφορές για πρόσφυγες που ζητούσαν άσυλο στην Πολωνία προκάλεσαν συμπάθεια, ειδικά μεταξύ των ομάδων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκείνων της πολιτικής αριστεράς, οι συμπεριφορές έχουν σκληρύνει τα τελευταία χρόνια καθώς ο Λουκασένκο δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι θα σταματήσει την μεταναστευτική πολιτική του.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ιουνίου που διεξήχθη από το Opinia24, οι Πολωνοί παραμένουν αρκετά ανοιχτοί σε πολιτιστικά παρόμοιους Λευκορώσους ή Ουκρανούς, αλλά μόνο το 14% θα ήταν ευχαριστημένο με την εισροή άλλων υπηκόων.
«Ο Τουσκ πρέπει να δείξει στους ψηφοφόρους ότι είναι σκληρός», είπε ο Grzegorz Kuczyński, ειδικός στην Ανατολική Ευρώπη στο think tank του Ινστιτούτου της Βαρσοβίας. «Η προηγούμενη πολωνική κυβέρνηση έχτισε έναν φράχτη και έστειλε εκεί αστυνομικούς και στρατιωτικούς. Η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζει αυτή την πολιτική, παρόλο που την επέκρινε ενώ ήταν στην αντιπολίτευση».
«Οι Πολωνοί υποστηρίζουν κυρίως μια σκληρή μεταναστευτική πολιτική», πρόσθεσε. «Γι’ αυτό ο [Τουσκ] πήρε αυτή τη θέση. Με αυτόν τον τρόπο αφαιρεί ένα από τα βασικά επιχειρήματα της αντιπολίτευσης».
Διαβάστε επίσης:
Ρωσία: Πέθανε ο ναυαγός που διασώθηκε μετά από 67 μέρες σε φουσκωτό σκάφος
ΚΟΣΜΟΣ | topontiki.gr