Το 11% των καρκίνων του παχέος εντέρου και το 23% των καρκίνων του ορθού θα εμφανίζονται σε ηλικίες κάτω των 50 ετών, μέχρι το 2030, δηλαδή μόλις σε πέντε χρόνια από σήμερα, όπως οι επιστήμονες. Τα παραπάνω ανησυχητικά στοιχεία αναφέρονται σε άρθρο του επιστημονικού περιοδικού TheLancet που θα δημοσιευτεί τον Φεβρουάριο του 2025.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο, ενώ τα άτομα άνω των 50 ετών σε ορισμένα μέρη του κόσμου έχουν δει σταθερά ή και μειούμενα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου, η συχνότητα εμφάνισης νέων περιστατικών στους νέους 25-49 ετών συνεχίζει να αυξάνεται, και όχι μόνο στη Δύση.
Για πρώτη φορά, ο καρκίνος του παχέος εντέρου πρώιμης έναρξης (EOCRC) έχει αποδειχθεί ότι αυξάνεται στην Ευρώπη, την Ασία και τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Τα υψηλότερα ποσοστά επίπτωσης βρέθηκαν στην Αυστραλία, το Πουέρτο Ρίκο, τη Νέα Ζηλανδία, τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα.
- Advertisement -
Όλες τις εξελίξεις για τη νόσο από το άρθρο του Lancet αναφέρουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Μαγδαληνή Μήγκου (Επιμελήτρια Παθολόγος – Ογκολόγος ΕΣΥ), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος), Παναγιώτα Ζαχαράκη (Βιολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής).
Η μετάλλαξη του γονίδιου
Ένας στους έξι ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με τέτοιο καρκίνο έχει μετάλλαξη σε ένα γονίδιο προδιάθεσης για καρκίνο, που σημαίνει ότι η γενετική βρίσκεται ανάμεσα στους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για τους νεαρούς ενήλικες.Ωστόσο, η γενετική, καθώς είναι απίθανο να έχει αλλάξει ριζικά με την πάροδο του χρόνου, δεν είναι σε θέση να εξηγήσει την αύξηση της επίπτωσης.
Ο κίνδυνος αυξάνεται μεταξύ των ατόμων που γεννήθηκαν το 1960 ή αργότερα και αυτή η μετατόπιση γενεών συνεπάγεται έκθεση σε κοινούς περιβαλλοντικούς παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής -ειδικά εκείνους που συνδέονται με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες-στην πρώιμη ζωή και στη νεαρή ενήλικη ζωή που συνδυάζονται για να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Έχουν εμπλακεί ταυτόχρονα:
– αυξανόμενα επίπεδα παχυσαρκίας,
– μεταβολικού συνδρόμου,
-δυτικής διατροφής,
-καθιστικής ζωής,
-κατανάλωσης αλκοόλ
-χρήσης αντιβιοτικών.
Η σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου
Ωστόσο, τα δεδομένα σχετικά με τις συσχετίσεις εξακολουθούν να είναι μικτά, καθιστώντας τον έλεγχο βάσει οποιουδήποτε κινδύνου πέρα από το γενετικό και το οικογενειακό ιστορικό ανέφικτη. Ως εκ τούτου, για να καταπολεμηθεί η αυξανόμενη επιβάρυνση του καρκίνου του παχέος εντέρου σε μικρότερες ηλικίες, ορισμένοι πρότειναν τη μείωση της ηλικίας έναρξης του προσυμπτωματικού ελέγχου μέσου κινδύνου.
Οι κατευθυντήριες γραμμές των ΗΠΑ άρχισαν να αλλάζουν το 2018, μειώνοντας τη συνιστώμενη ηλικία έναρξης του προσυμπτωματικού ελέγχου από τα 50 στα 45 έτη.
Η Αυστραλία ακολούθησε το παράδειγμά της το 2024 για το εθνικό της πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του εντέρου. Τα πρώτα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η απόδοση του προσυμπτωματικού ελέγχου καρκίνου του παχέος εντέρου για τις ηλικίες 45-49 ετών είναι παρόμοια με αυτή των άνω των 50 ετών, αλλά τα διευρυμένα κριτήρια παραμένουν αμφιλεγόμενα, εν μέρει λόγω της ανησυχίας για τη διοχέτευση της ικανότητας προσυμπτωματικού ελέγχου μακριά από αυτούς που μπορεί να ωφεληθούν περισσότερο. Ως έχει, το μεγαλύτερο μέρος του καρκίνου του παχέος εντέρου δεν διαγιγνώσκεται με προσυμπτωματικό έλεγχο αλλά όταν τα άτομα παρουσιάζουν συμπτώματα, συχνά σε προχωρημένο στάδιο.
Περίπου το 25% θα έχει οικογενειακό ιστορικό που θα τους επέτρεπε για προγενέστερο έλεγχο. Οι συστάσεις θεραπείας είναι οι ίδιες σε όλες τις ηλικίες, αλλά οι μικρότεροι σε ηλικία ασθενείς τείνουν να λαμβάνουν πιο επιθετικά σχήματα, το όφελος επιβίωσης των οποίων μπορεί να είναι μόνο μικρό.
Οι γιατροί δεν είναι τόσο υποψιασμένοι με τις μικρές ηλικίες
Συνηθισμένοι να βλέπουν ασθενείς με καρκίνο του γαστρεντερικού συστήματος στα 60 ή στα 70 τους, οι κλινικοί γιατροί αντιμετωπίζουν τώρα ένα νέο δημογραφικό στοιχείο με νέες προκλήσεις.
Το πρώτο εμπόδιο είναι η έγκαιρη διάγνωση. Οι γενικοί ιατροί αναφέρουν δυσκολίες στη διάκριση ύποπτων χαρακτηριστικών και ενοχές κατά την υπερβολική παραπομπή ατόμων στη δευτεροβάθμια περίθαλψη και οι νεότεροι ασθενείς με καρκίνο συχνά αισθάνονται ότι τα συμπτώματά τους παραγνωρίστηκαν.
Η πεποίθηση ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια ασθένεια που επηρεάζει μόνο τους ηλικιωμένους πρέπει να αλλάξει.
Μετά τη διάγνωση, η ολιστική φροντίδα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη έναν σύνολο ψυχοκοινωνικών παραγόντων που σχετίζονται περισσότερο με τους νεότερους ενήλικες.
Τα άτομα κάτω των 50 είναι πιο πιθανό να εργάζονται ή να φοιτούν στην εκπαίδευση, να επιδιώκουν σχέσεις, να έχουν μικρά παιδιά ή να θέλουν να μεγαλώσουν τις οικογένειές τους και πιθανότατα θα πρέπει να ζήσουν περισσότερο με τις επιπλοκές της θεραπείας του καρκίνου.
Οι νεότεροι υποφέρουν περισσότερο
Σε σύγκριση με τους ηλικιωμένους ασθενείς, οι νεότεροι σε ηλικία ασθενείς αναφέρουν χειρότερο άγχος και εικόνα σώματος μετά από χειρουργική εκτομή μπορεί να ανησυχούν περισσότερο για:
– τη δυσλειτουργία του εντέρου,
-του ουροποιητικού,
-της σεξουαλικής λειτουργικότητας
Η πιθανή υπογονιμότητα που προκαλείται από θεραπείες για τον καρκίνο είναι ένα άλλο βασικό ζήτημα για αυτόν τον πληθυσμό ασθενών, για τον οποίο απαιτείται ειλικρινής συμβουλευτική σχετικά με τον οικογενειακό προγραμματισμό.
Οι ανησυχίες για παρενέργειες και οι οικονομικές επιπτώσεις
Τα άτομα κάτω των 50 ετών μπορεί επίσης να είναι λιγότερο ανθεκτικά οικονομικά, έχοντας λιγότερες αποταμιεύσεις, και έτσι η θεραπεία θα μπορούσε επίσης να έχει οικονομικές συνέπειες.
Οι απορριπτικές συμπεριφορές, οι ανησυχίες για παρενέργειες και οι οικονομικές επιπτώσεις, καθώς και η πιθανή απαίτηση για να δοθεί χρόνος στην αντιμετώπιση της νόσου, μακριά από παιδιά, καριέρα ή εκπαίδευση, μπορεί όλα να επηρεάσουν τη συμμόρφωση στη θεραπεία και τα αποτελέσματά της.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι χώρες μπορεί να χρειαστεί μελλοντικά να εξετάσουν το ενδεχόμενο αναθεώρησης των κατευθυντήριων οδηγιών προσυμπτωματικού ελέγχου. Είναι σημαντικό ότι οι κλινικοί γιατροί πρέπει να προσαρμόσουν τη φροντίδα τους για την έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση και των νεαρών αυτών ασθενών (κάτω από 50 έτη) με καρκίνο.
Διαβάστε επίσης:
Νιώθετε συνεχώς κουρασμένοι; Τι φταίει – Πώς να το ξεπεράσετε