Η πιθανομολογούμενη εκλογή του Κωνταντίνου Τασούλα στο αξίμωα του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν μπορεί να θεωρηθεί από τις πιο ανέφελες στα 51 χρόνια της μεταπολίτευσης. Οπως όλα δείχνουν ο κ. Τασούλας θα εκλεγεί μόνο με τις ψήφους των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας – συν κάποιων ανεξάρτητων.
Την ίδια στιγμή η αμφισβήτηση απο πλευράς της αντιπολίτευσης κάποιων χειρισμών του κ. Τασούλα σε ότι αφορά τη διερεύνηση των αιτιών και των ενόχων στην τραγωδία των Τεμπών ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στην εκλογή του.
Δεν είναι η πρωτη φορά που η εκλογή Προέδρου πυροδοτεί σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, ή δρομολογεί πολιτικές εξελίξεις.
Το Topontiki.gr κάνει μία αναδρομή στις πιο περιπετειώδεις εκλογές για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας
1980: Η εκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή
Τον Μάιο του 1980, η εκλογή του επόμενου Προέδρου έμοιαζε θρίλερ.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, πρωθυπουργός ως τότε, ήταν η προφανής επιλογή. Η υποψηφιότητα Καραμανλή προετοιμαζόταν μεθοδικά, από το 1978, δύο χρόνια νωρίτερα.
Η Νέα Δημοκρατία είχε, μετά τις εκλογές του 1977, 172 βουλευτές.
Έλειπαν οκτώ για να συμπληρωθεί η προεδρική πλειοψηφία των 180 βουλευτών.
Οι πρώτοι δύο ήταν ο Κ. Μητσοτάκης και ο Αθανάσιος Κανελόπουλος που είχαν εκλεγεί με τους Φιλελεύθερους και την ΕΔΗΚ, αντίστοιχα.
Η έλευση, ειδικά του πρώτου στη Νεα Δημοκρατία, θα άλλαζε την πορεία του κόμματος και θα επηρέαζε την ιστορική διαδρομή του
Το 1979 ο Καραμανλής επιχειρεί νέα διεύρυνση με στελέχη του Κέντρου.
Και τον Απρίλιο του 1980 ανακοινώνει την υποψηφιότητά του με την ευχή «να αποφευχθεί η πολιτικοποίηση της εκλογής και να αφεθούν ελεύθεροι οι βουλεταί να ψηφίσουν κατά συνείδηση».
Στην πρώτη ψηφοφορία, ο ίδιος δεν ψηφίζει. Αποτέλεσμα: 179 ψήφοι.
Στην δεύτερη 180 και στην τρίτη 183.
Τρεις βουλευτές της ακροδεξιάς Εθνικής Παράταξης, Αποστολάκος, Χούτας και Ιμάμογλου, είχαν προσχωρήσει μετά από πολλά πηγαιν-έλα πολλών προξενητών στην προεδρική πλειοψηφία.
Ο ίδιος ο Καραμανλής θα γράψει αργότερα στα Αρχεία του: «Η διαδικασία της εκλογής μου υπήρξε μίζερη και επιβεβαίωσε την υποκρισία που επικρατεί στην πολιτική μας ζωή. Γιατί, μολονότι τα κόμματα της αντιπολιτεύσεως εύχονταν την εκλογή μου (και για να αποφύγουν τις εκλογές) ήθελαν να εκλεγώ χωρίς να με ψηφίσουν».
1985: Η εκλογή Σαρτζετάκη
Πέντε χρόνια αργότερα η εκλογή του επόμενου Προέδρου θα ήταν από τις πλέον επεισοδιακές.
Ο – ήδη πρωθυπουργός – Ανδρέας Παπανδρέου που ως τότε άφηνε να εννοηθεί, και στον ίδιο τον Καραμανλή, ότι θα προτείνει την επανεκλογή του, κάνει απότομη στροφή.
Στις 9 Μαρτίου 1985, προτείνει τον ανακριτή της υπόθεσης Λαμπράκη, Χρήστο Σαρτζετάκη.
Η Νέα Δημοκρατία εξεγείρεται και κάνει λόγο για πολιτική απάτη. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτείται πρόωρα και δηλώνει ότι δεν επιθυμεί πλέον να έχει καμία σχέση «με αυτό που λέγεται πολιτική ζωή αυτού του τόπου».
Ο τότε Πρόεδρος της Βουλής Γιάννης Αλευράς, σύμφωνα με το Σύνταγμα, αναλαμβάνει καθήκοντα Προέδρου.
Το ΠΑΣΟΚ είχε 172 έδρες μόνον. Αν δεν υπολογιζόταν και η ψήφος του προεδρεύοντος Αλευρά, του έλειπαν 9 ψήφοι.
Το πρόβλημα λύθηκε αλλά με αμφιλεγόμενο τρόπο.
Το ΚΚΕ σε μια απροσδόκητη πολιτική κίνηση υποστήριξε την υποψηφιότητα Σαρτζετάκη και προσέθεσε τις 13 έδρες του στην προεδρική πλειοψηφία.
Στην κρίσιμη τρίτη ψηφοφορία, τα ψηφοδέλτια με το όνομα του Χρήστου Σαρτζετάκη ήταν χρωματιστά – συγκεκριμένα γαλάζια – οι φάκελοι διαφανείς και μια ισχυρή λάμπα είχε τοποθετηθεί πάνω από την κάλπη, ώστε η μυστική ψηφοφορία να μετατραπεί σε… φανερή.
Και, τέλος, ο ασκών καθήκοντα Προέδρου Δημοκρατίας Γιάννης Αλευράς ψήφισε ως απλός βουλευτής.
Ο Χρήστος Σαρτζετάκης εξελέγη πρόεδρος, με 180 ψήφους.
Ο Κωνταντίνος Μητσοτάκης, αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλώνει ότι δεν τον άναγνωρίζει. Και παραγματι δεν θα τον συναντούσε παρά μονο μετα τις εκλογές του Ιουνίου του 1985, όπου και η ΝΔ ηττήθηκε.
Η επανεκλογή του Κώνσταντίνου Καραμανλή
Πάμε στο 1990. Οι Έλληνες είχαν οδηγηθεί ήδη δύο φορές στις κάλπες, τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο του 1989, χωρίς να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση – λόγω του εκλογικού νόμου Κουτσόγιωργα.
Εξαιτίας του η Νέα Δημοκρταίας αν και είχε ποσοστά της τάξης του 44 και 46% δεν είχε την απαιτούμενη πλειοψηφία στη Βουλή.
Τα τρία βασικά κόμματα, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμός της Αριστεράς (πολιτικός πρόγονος του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ) συμμετείχαν σε οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα.
Τον Απρίλιο του 1990 η θητεία Σαρτζετάκη έληγε.
Και η ψηφοφορία ήταν πια, μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος, ονομαστική και φανερή αντί μυστικής.
Αλλά οι 180 ήταν αδύνατον να συγκεντρωθούν.
ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ υποστήριζαν επανεκλογή Σαρτζετάκη, αλλά είχαν μαζί μόλις 149 βουλευτές (128+21).
Η Νέα Δημοκρατία πρότεινε την επανεκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αλλά είχε μόνον 148 βουλευτές.
Και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την προεδρική εκλογή για να προκαλέσει νέεες, τρίτες μέσα σε 10 μήνες, εκλογές.
Ο Καραμανλής αρνήθηκε την υποψηφιότητά του, οι βουλευτές της ΝΔ ψήφισαν «παρών» στις τρεις ψηφοφορίες και, μετά τις εκλογές, ο Καραμανλής εξελέγη Πρόεδρος, στην δεύτερη ψηφοφορία με 153 ψήφους (150 της ΝΔ, 1 του Κατσίκη που είχε εκλεγεί με την ΔΗΑΝΑ και 2 των ανεξάρτητων μουσουλμάνων της Θράκης).
Η εκλογή του Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου
Το ΠΑΣΟΚ είχε επανέλθει στην εξουσία, στις εκλογές του 1993.
Η ΝΔ, με τον Μιλτιάδη Έβερτ πλέον αρχηγό, υπολόγιζε να υποχρεώσει την κυβέρνηση σε νέες εκλογές, λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου.
Ήθελε να εκμεταλλευτεί την εξαιρετικά κακή υγεία, τότε, του Ανδρέα Παπανδρέου και τις δυσλειτουργίες που αυτή προκαλούσε στη λειτουργία της κυβέρνησης.
Το ΠΑΣΟΚ διέθετε τότε 170 βουλευτές. Την… παρτίδα για το ΠΑΣΟΚ έσωσε ο Αντώνης Σαμαράς, επικεφαλής τότε της Πολιτικής Άνοιξης.
Πρότεινε ως υποψήφιο Πρόεδρο τον Κωστή Στεφανόπουλο, έναν πολιτικό που είχε αποχωρήσει από τη ΝΔ το 1985, είχε ιδρύσει την ΔΗΑΝΑ, την οποία είχε διαλύσει μετά την αποτυχία της στις ευρωεκλογές του 1994.
Ο Σαμαράς με αυτον τον τρόπο ήθελε να «εκδικηθεί» τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αφού ο Στεφανόπουλος αποτελούσε «κόκκινο πανί» για αυτόν.
Το ΠΑΣΟΚ, απεδέχθη την πρόταση Σαμαρά. Και ο Στεφανόπουλος εξελέγη με 181 ψήφους στην τρίτη ψηφοφορία.
Τον Δεκέμβριο του 1999, καθώς έληγε σε λίγο η πρώτη θητεία Στεφανόπουλου, ο Κώστας Καραμανλής, εαν και φιανότανε ότι φλέρταρε με την ιδέα της εμπλοκής της προεδρικής εκλογής, ώστε να εκβιαστούν πρόωρες εκλογές, εκάνε στροφή 180 μοιρών.
Η υψηλή δημοτικότητα Στεφανόπουλου (υπήρξε κατά κοινή ομολογία από τους πλέον καλούς προέδρους που πέρασαν),, οδήγησε τον Καραμανλή στην υπερψήφισή του για τη δεύτερη θητεία. Εχίε μάλιστα αναφέρει μέσα στο Κοινοβούλιο απευθυνόμενος στον Κώστα Σημίτη: «Ο Κωστής Στεφανόπουλος είναι σαρξ εκ της σαρκός μας. Δεν σας τον χαρίζουμε!».
Ο Καραμανλής, νικητής των εκλογών του 2004, πρότεινε τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των κυβερνήεων Παπανδρέου Κάρολο Παπούλια ως Πρόεδρο, το 2005.
Η υποψηφιότητά του συγκέντρωσε 279 από τις 300 ψήφους.
Το 2010, παρ’ ότι οι εκλογές του 2009 είχαν «εκβιαστεί» από τον Γ. Παπανδρέου με την απειλή ότι δεν θα ψήφιζε για Πρόεδρο αν δεν μεσολαβούσαν εκλογές, στην πράξη οι εκλογές έγιναν αποσυνδεδεμένες από την προεδρική εκλογή. Ο Παπούλιας επανεξελέγη με 266 ψήφους του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Ωστόσο η χώρα είχε ήδη μπεί στη δίνη της χρεωκοπίας και των μνημονίων – δίνη η οποία θα άλλαζε τα πάντα στην πολιτική ζωή της χώρας.
Δήμας και Παυλόπουλος
Ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ζήτησε από τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου στις 9 Δεκεμβρίου του 2014 την έναρξη της διαδικασίας για τη διενέργεια των προεδρικών εκλογών.
Ο πρώτος γύρος πραγματοποιήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου, ο δεύτερος στις 23 Δεκεμβρίου και ο τρίτος στις 29 Δεκεμβρίου του 2014.
Στις 9 Δεκεμβρίου 2014, ο Σαμαράς ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του πολιτικού της Νέας Δημοκρατίας, Σταύρο Δήμα, που υποστηρίχθηκε από κοινού από τον κυβερνητικό συνασπισμό Νέας Δημοκρατίας-ΠΑΣΟΚ, για την προεδρία.
Στην πρώτη ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου, ο Δήμας έλαβε 160 ψήφους, οι 155 ψήφοι ήταν της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, καθώς και πέντε ψήφοι από ανεξάρτητους βουλευτές. 135 βουλευτές ψήφισαν “παρόντες” και πέντε βουλευτές απουσίαζαν ή απείχαν. Στη δεύτερη ψηφοφορία, που πραγματοποιήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου, ο Δήμας έλαβε 168 ψήφους. 131 βουλευτές ψήφισαν “παρόντες” και ένας βουλευτής απουσίαζε ή απείχε. Στην τρίτη ψηφοφορία που διεξήχθη στις 29 Δεκεμβρίου, ο Δήμας έλαβε και πάλι 168 ψήφους
Μετά από αίτημα του πρωθυπουργού Σαμαρά, ο επίσημος πρόεδρος Παπούλιας στις 31 Δεκεμβρίου εξέδωσε προεδρικό διάταγμα που διαλύει επίσημα το κοινοβούλιο, όπως απαιτεί το σύνταγμα. Οι νέες εκλογές θα διεξαχθούν στις 25 Ιανουαρίου.
Μετά την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, εκλέχτηκε νέα Πρόεδρος της Βουλής, η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Το νέο κοινοβούλιο θα πρέπει αμέσως να επαναλάβει τις προεδρικές εκλογές.
Ο πρώτος από τους τρεις γύρους αναμενόταν αρχικά είτε στις 7 είτε στις 8 Φεβρουαρίου , αλλά αναβλήθηκε για τις 13 Φεβρουαρίου.
Η ημερομηνία αναβλήθηκε στη συνέχεια, λόγω της ανησυχίας της νέας κυβέρνησης για διαπραγματεύσεις με τα άλλα μέλη της Ευρωζώνης για το χρέος της Ελλάδας, ενώ ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ για προεδρία θα ανακοινωνόταν το Σαββατοκύριακο της 14-15 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, η πιο πιθανή επιλογή ήταν ο Έλληνας Επίτροπος της ΕΕ και ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Κάποια χρόνια αποκαλύφθηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προσέγγισε αρχικά τον πρώην πρόεδρο της ΝΔ και πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, αλλά ο τελευταίος απέρριψε την προσφορά.
Η ανακοίνωση του υποψηφίου του ΣΥΡΙΖΑ που αναμενόταν, όπως είπαμε την Κυριακή 15 Φεβρουαρίου, αναβλήθηκε και πάλι για τις 17 Φεβρουαρίου και τη σύνοδο των κοινοβουλευτικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ και του κυβερνητικού εταίρου ΑΝΕΛ λόγω έντονης αντίδρασης προς τον Αβραμόπουλο από την εσωτερική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο επόμενος γύρος ψηφοφοριών θα διεξαχθεί την επόμενη ημέρα, στις 18 Φεβρουαρίου.
Στις 17 Φεβρουαρίου, ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρότεινε τον Προκόπη Παυλόπουλο για τη θέση.
Σε αντίδραση, Το Ποτάμι πρότεινε τον διακεκριμένο νομικό Νίκο Αλιβιζάτο ως δικό του υποψήφιο για την προεδρία.
Το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε την υποστήριξή του στον Αλιβιζάτο.
Το ΚΚΕ δήλωσε ότι ανεξάρτητα από τον υποψήφιο, οι βουλευτές του θα ψηφίσουν “παρόν”.
Δεδομένης της ισχύος του κόμματος στο Κοινοβούλιο, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ κατείχε 149 έδρες, 13 έδρες οι ΑΝΕΛ και 76 έδρες της Νέας Δημοκρατίας, ο Παυλόπουλος αναμενόταν να εκλεχθεί άνετα με την απαιτούμενη πλειοψηφία 180 ψήφων.
Πράγματι στις 18 Φεβρουαρίου, ο Παυλόπουλος εξελέγη νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 233 ψήφους υπέρ, ενώ 30 ήταν για τον Αλιβιζάτο και 32 βουλευτές) ψήφισαν “παρόντες”.
Πέντε βουλευτές απουσίαζαν, με δύο βουλευτές της ΝΔ να βρίσκονται στο εξωτερικό, ενώ δύο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και ένας βουλευτής της ΝΔ (και συγκεκριμένα ο… Κυριάκος Μητσοτάκης) σκόπιμα απείχαν.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει τότε ότι «η Ελλάδα που εκπροσωπούσε ο Προκόπης Παυλόπουλος ήταμ πολύ μακριά από την Ελλάδα που ο ίδιος ορματαζόταν».
Διαβάστε επίσης
Ντ. Μπακογιάννη: «Δεν έγινε καμία συγκάλυψη – Μπροστά στους συγγενείς των θυμάτων δεν μιλάς» (Video)