Ύστερα από 36 χρόνια από τις πρώτες ενδείξεις της δραστηριότητας, ο Ποσειδώνας και το σέλας του καταγράφηκαν για πρώτη φορά από τους αστρονόμους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το IFL Science, χάρη στο JWST, η ασύλληπτη λάμψη του πλανήτη καταγράφηκε πλέον και δεν είναι η μόνη νέα γνώση που έδωσαν αυτές οι παρατηρήσεις. Ο Ποσειδώνας είναι ψυχρότερος τώρα από ό,τι το 1989, όταν τον επισκέφθηκε το Voyager 2. Τα σέλας είναι φωτεινές επιδείξεις που προκαλούνται από ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια που αλληλεπιδρούν με τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.
Εκτός από τη Γη, έχουν παρατηρηθεί στον Άρη, στον Δία, στον Κρόνο, στον Ερμή, στην Αφροδίτη και στον Ουρανό. Ο Ποσειδώνας και το σέλας του σηματοδοτούν την πρώτη φορά που επιβεβαιώνεται η ύπαρξη του φαινομένου σε όλους του πλανήτες του ηλιακού συστήματός μας. Υπενθυμίζεται ότι ο Πλούτωνας έχει πάψει να θεωρείται πλανήτης, αφού έχει υποβιβαστεί σε νάνο-πλανήτη. Αν και το τι προκαλεί το σέλας και πώς εμφανίζεται, μπορεί να διαφέρει σε ορισμένους πλανήτες, ήταν θέμα χρόνου να το βρούμε και στον Ποσειδώνα.
Το σέλας και ο πλανήτης Ποσειδώνας
«Η εύρεση σέλαος στον Ποσειδώνα είναι ίσως το πιο αστείο αποτέλεσμα που είχα ποτέ!», δήλωσε στο IFL Science ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Henrik Melin, του Πανεπιστημίου Northumbria, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα ενώ βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο του Leicester. Ακόμα, ο ίδιος πρόσθεσε: «Αυτό είναι το τετράπτυχο, που ολοκληρώνει το σύνολο της παρατήρησης εκπομπών σέλαος και από τους τέσσερις γιγάντιους πλανήτες στο υπέρυθρο. Γνωρίζαμε ότι θα έπρεπε να υπάρχει, αφού ο Ποσειδώνας έχει όλα τα συστατικά που χρειάζονται για τη δημιουργία σέλαος, αλλά ποτέ δεν μπορέσαμε να το ανιχνεύσουμε με τη χρήση τηλεσκοπίων στο έδαφος».
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη (26/3) στο επιστημονικό περιοδικό Nature Astronomy.
Οι εξαιρετικές δυνατότητες του οργάνου εγγύς υπέρυθρης ακτινοβολίας του JWST επέτρεψαν αυτές τις παρατηρήσεις. Η ομάδα μέτρησε τη θερμοκρασία του πλανήτη καθώς και την κατανομή του κατιόντος του τριυδρογόνου (H3+) που έχει συχνά συνδεθεί με το σέλας. Μάλιστα, η κατανομή αυτών των ιόντων συνάδει με τη θέση του σέλαος, η οποία δεν είναι κοντά στους πόλους, όπως βλέπουμε στη Γη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Ποσειδώνας έχει ιδιαίτερο μαγνητικό πεδίο – το Voyager 2 έδειξε ότι έχει κλίση 47 μοίρες από τον άξονα περιστροφής του πλανήτη.
«Το Η3+ ήταν ένα σαφές σημάδι σε όλους τους αέριους γίγαντες – τον Δία, τον Κρόνο και τον Ουρανό – της δραστηριότητας του σέλαος και περιμέναμε να δούμε το ίδιο και στον Ποσειδώνα, καθώς ερευνούσαμε τον πλανήτη όλα αυτά τα χρόνια με τις καλύτερες διαθέσιμες επίγειες εγκαταστάσεις», εξήγησε σε σχετική ανακοίνωση η συν-συγγραφέας, Heidi Hammel, της Ένωσης Πανεπιστημίων για την Έρευνα στην Αστρονομία.
Webb has imaged Neptune’s auroras for the first time!
Read more: https://t.co/sSai7BjXoS or 
pic.twitter.com/R4OJHv3bMe
— ESA Webb Telescope (@ESA_Webb) March 26, 2025
Ποια έκπληξη «κρύβει» ο γιγάντιος πλανήτης
Η άλλη έκπληξη της ερευνήτριας είναι η θερμοκρασία του πλανήτη. Η ανώτερη ατμόσφαιρα στον Ποσειδώνα είναι δύο φορές πιο κρύα από ό,τι ήταν το 1989. Αυτή η πτώση της θερμοκρασίας είναι πιθανό να έχει αποδυναμώσει το σήμα του σέλαος, καθιστώντας δύσκολη την ανίχνευσή του.
«Οι παρατηρήσεις του JWST αποκαλύπτουν τις φυσικές συνθήκες της ανώτερης ατμόσφαιρας και έδειξαν ότι αυτό το τμήμα της ατμόσφαιρας έχει ψυχθεί σημαντικά από το πέρασμα του Voyager 2 το 1989», ανέφερε ο Henrik Melin στο IFL Science και πρόσθεσε: «Αυτό ήταν μια τεράστια έκπληξη! Παρ’ όλο που ο Ποσειδώνας είναι πολύ μακριά από τον Ήλιο, εξακολουθεί να έχει μια πραγματικά δυναμική ανώτερη ατμόσφαιρα».
Αυτές οι πρωτοποριακές παρατηρήσεις του Ποσειδώνα αποτελούν σημαντικές γνώσεις για τον πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος, αλλά είναι επίσης μόνο μια πρόγευση των πραγμάτων που θα έρθουν τα επόμενα χρόνια χάρη στο JWST.
Επίσης, ο Henrik Melin τόνισε το εξής: «Αυτή η πιλοτική μελέτη δείχνει ότι το JWST είναι το εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να χαρακτηρίσουμε το σέλας και το πώς αυτό αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, κάτι που μας λέει για το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και πώς αυτό αλληλεπιδρά με το διαστημικό περιβάλλον. Είμαστε τυχεροί που έχουμε ένα ολοκαίνουργιο πρόγραμμα JWST που θα παρατηρήσει τον Ποσειδώνα κατά τη διάρκεια ενός μήνα το 2026. Είναι πολύ συναρπαστικό, επειδή εξερευνούμε έναν κόσμο για τον οποίο γνωρίζουμε ελάχιστα, οπότε υπάρχουν τόσα πολλά νέα να μάθουμε».
The post Ποσειδώνας: Για πρώτη φορά καταγράφηκε το σέλας του – Η έκπληξη που «κρύβει» appeared first on ieidiseis.gr.