Οι υγιείς πνεύμονες έχουν ζωτική σημασία για την υγεία όλου του σώματος, καθώς αποτελούν το όργανο που του επιτρέπει να οξυγονώνεται και να λειτουργεί σωστά.
Ωστόσο, μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού πάσχει από νοσήματα που μειώνουν την αποδοτικότητά τους, όπως:
- Το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο
- Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
- Το βρογχικό άσθμα
- Η πνευμονική ίνωση
- Ο καρκίνος του πνεύμονα
Υπολογίζεται ότι το περίπου 40% των ατόμων ηλικίας άνω των 30 ετών πάσχει από κάποιο από αυτά τα προβλήματα, καθιστώντας τα βασικό θέμα δημόσιας υγείας.
Παράγοντες κινδύνου και πρόληψη
Η ρύπανση του αέρα αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες που πλήττουν τους πνεύμονες. «Καθημερινά, οι άνθρωποι εισπνέουν 10.000–15.000 λίτρα ατμοσφαιρικού αέρα, ο οποίος συχνά περιέχει σωματίδια, τοξικές ουσίες, αλλεργιογόνα, μικρόβια και ιούς», αναφέρει ο κ. Επαμεινώνδας Κοσμάς, διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΝΟΗ στο Metropolitan Hospital.
Ο περιορισμός της έκθεσης στη ρύπανση αρχίζει από την αποφυγή του καπνίσματος. Συνεχίζεται με τη σωστή αεροστεγανότητα των εσωτερικών χώρων και την τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου.
«Το παθητικό κάπνισμα, οι καύσεις σε εσωτερικούς χώρους (π.χ. τζάκια) και η αυξημένη επαγγελματική έκθεση σε ρύπανση μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση των πνευμόνων», προσθέτει. Σε περιόδους εξάρσεως των ιώσεων απαραίτητα είναι τα ατομικά μέτρα υγιεινής και η χρήση προστατευτικών μέτρων, όπως οι μάσκες.
«Οι εμβολιασμοί ενάντια στις λοιμώξεις, όπως η γρίπη και η πνευμονία, αποτελούν ένα ακόμα βασικό μέτρο πρόληψης», τονίζει ο κ. Κοσμάς.
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοούμε
Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι καθοριστική για να αντιμετωπιστούν νωρίς τα νοσήματα στους πνεύμονες. Ενδείξεις που υποδεικνύουν ανάγκη για επίσκεψη σε πνευμονολόγο είναι:
- Ο επίμονος βήχας
- Η δύσπνοια
- Οι συριγμοί («σφυρίγματα») κατά την εκπνοή
- Οι συχνές λοιμώξεις
- Το έντονο ροχαλητό και η υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας (μπορεί να αποτελούν ενδείξεις συνδρόμου άπνοιας στον ύπνο)
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι διαφορετικά αναλόγως με την ηλικία. Η σύγκριση της φυσικής κατάστασης με την προηγούμενη χρονιά μπορεί να προσφέρει χρήσιμες ενδείξεις.
Ο ρόλος του προληπτικού ελέγχου
Ο προληπτικός έλεγχος του αναπνευστικού συστήματος είναι απαραίτητος για την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματική θεραπεία. Συμπεριλαμβάνει:
- Σπιρομέτρηση για την αξιολόγηση της λειτουργίας των πνευμόνων
- Ειδικές εξετάσεις, όπως η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας για τον καρκίνο του πνεύμονα
«Ιδιαίτερα οι καπνιστές και τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα θα πρέπει να εντάξουν τον προληπτικό έλεγχο στη ζωή τους, προκειμένου να εντοπίσουν τυχόν προβλήματα σε αρχικό στάδιο, όταν η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική» τονίζει ο ειδικός.
Το σημαντικότερο βήμα
Το κάπνισμα είναι η κύρια αιτία σοβαρών νοσημάτων που εκδηλώνονται στους πνεύμονες, όπως:
- Η ΧΑΠ
- Ο καρκίνος του πνεύμονα
Η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει την ποιότητα ζωής και αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης. Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος, σε συνδυασμό με την προσωπική προσπάθεια και την υποστήριξη ειδικών, αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για όσους επιθυμούν να απαλλαγούν από αυτή τη βλαβερή συνήθεια.
Σύγχρονες υποδομές για την υγεία των πνευμόνων
«Η πρόληψη και η αντιμετώπιση των πνευμονικών νοσημάτων απαιτούν σύγχρονες ιατρικές υποδομές. Τα εργαστήρια αναπνευστικής λειτουργίας, οι υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος, τα εργαστήρια ύπνου για τη διάγνωση συνδρόμων άπνοιας καθώς και τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου, διασφαλίζουν τη σωστή φροντίδα των ασθενών. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση παραμένουν τα ισχυρότερα όπλα για τη διατήρηση της υγείας των πνευμόνων», καταλήγει ο κ. Κοσμάς.
Πηγή: iatropedia
Photo By Pixabay
Διαβάστε επίσης:
Ιστορικό ψήφισμα από τον ΠΟΥ: Παγκόσμιο σχέδιο δράσης για τις σπάνιες παθήσεις
