Μια ομάδα μηχανικών του MIT ανέπτυξε ένα συμπαγές ρομπότ, ειδικά σχεδιασμένο για να προσφέρει στήριξη στους ηλικιωμένους και να τους προστατεύει από πτώσεις στο σπίτι. Οι δοκιμές έδειξαν ότι το ρομπότ διευκολύνει σημαντικά την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων και, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της έλλειψης φροντιστών, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα στους ηλικιωμένους να παραμείνουν ανεξάρτητοι στο οικείο τους περιβάλλον.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα ρομπότ υποστήριξης που απαιτούν από τον χρήστη να στέκεται εντός της βάσης του ρομπότ, το E-BAR (Elderly Bodily Assistance Robot) μπορεί να επεκτείνει το βραχίονα υποστήριξής του πάνω από κενά, όπως οι άκρες μιας μπανιέρας, διατηρώντας ταυτόχρονα τη σταθερότητά του. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη σε υπολογιστική βελτιστοποίηση, η οποία εξισορροπεί αντικρουόμενες παραμέτρους, όπως το μέγεθος της βάσης, την εμβέλεια και τη σταθερότητα.
Για τη δημιουργία του μηχανισμού ανύψωσης, η ομάδα του MIT ανέπτυξε ένα καινοτόμο σύστημα 18 ράβδων που ακολουθεί την φυσική τροχιά της ανθρώπινης κίνησης κατά τη μετάβαση από την καθιστή στην όρθια θέση. Αυτός ο μηχανισμός παρέχει μέγιστο μηχανικό πλεονέκτημα σε κρίσιμα σημεία όπου οι χρήστες χρειάζονται τη μεγαλύτερη βοήθεια, μιμούμενος τον τρόπο με τον οποίο ένας φροντιστής θα βοηθούσε κάποιον.
Πτώσεις: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για ηλικιωμένους
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 92% των ηλικιωμένων επιθυμεί να παραμείνει στο σπίτι του αντί να μετακινηθεί σε μονάδες φροντίδας. Ωστόσο, οι πτώσεις αποτελούν την κύρια αιτία τραυματισμών για άτομα άνω των 65 ετών. Κάθε χρόνο, περίπου ένας στους τέσσερις ηλικιωμένους — δηλαδή σχεδόν 14 εκατομμύρια άνθρωποι — υφίσταται πτώση.
«Πολλοί ηλικιωμένοι υποτιμούν τον κίνδυνο πτώσης και αρνούνται να χρησιμοποιήσουν βοηθήματα, επειδή τα βρίσκουν άβολα. Άλλοι τον υπερτιμούν και αποφεύγουν τη σωματική δραστηριότητα, οδηγώντας σε περαιτέρω απώλεια κινητικότητας», αναφέρει ο Χάρι Ασάντα συν-συγγραφέας της μελέτης.
Το ρομπότ πρόληψης πτώσεων
Αυτό που καθιστά το E-BAR ξεχωριστό σε σύγκριση με άλλα ρομπότ φροντίδας ηλικιωμένων είναι ο μοναδικός συνδυασμός πολλαπλών λειτουργιών σε μία ενιαία συσκευή. Ενώ πολλά ρομπότ εξειδικεύονται είτε στη βοήθεια στο περπάτημα είτε στην ανίχνευση πτώσεων, το E-BAR προσφέρει και τις δύο δυνατότητες — και μάλιστα με έναν εξαιρετικά λεπτό σχεδιασμό, μόλις 38 εκατοστά στο πιο στενό του σημείο. Αυτό του επιτρέπει να περνά με ευκολία από τις πόρτες των σπιτιών και να κινείται ανάμεσα στα έπιπλα.
Το ρομπότ λειτουργεί σαν ένα αόρατο δίχτυ ασφαλείας. Ο βραχίονάς του σε σχήμα Υ προσφέρει στήριξη κάτω από τις μασχάλες, διευκολύνοντας δραστηριότητες που πολλοί ηλικιωμένοι αποφεύγουν λόγω φόβου πτώσης, όπως το σκύψιμο.
Σε δοκιμές, πολλοί ηλικιωμένοι είχαν επαρκή μυϊκή δύναμη για τις καθημερινές δραστηριότητες αλλά έλλειψη εμπιστοσύνης στην ισορροπία τους. Το E-BAR στοχεύει σε αυτόν ακριβώς τον πληθυσμό: περίπου το 24% των Αμερικανών άνω των 65 ετών έχουν επαρκή μυϊκή δύναμη αλλά χρειάζονται βοηθήματα, ενώ το 28% των άνω των 75 ετών θεωρείται ότι διατρέχει αυξημένο κίνδυνο πτώσης.
Τεχνολογία που ακολουθεί τις φυσικές κινήσεις του σώματος
Το E-BAR διαθέτει τέσσερις αερόσακους που ενεργοποιούνται σε λιγότερο από 250 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αποτρέψουν μια πτώση. Το σύστημα παρακολουθεί διαρκώς ενδείξεις απώλειας ισορροπίας και είναι σε θέση να προβλέψει μια πιθανή πτώση πριν ακόμη αυτή ξεκινήσει, εξασφαλίζοντας τον απαραίτητο χρόνο για την έγκαιρη ενεργοποίηση των αερόσακων. Οι αερόσακοι έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να προστατεύουν το ευαίσθητο δέρμα των ηλικιωμένων, διαθέτοντας επένδυση από αφρώδες νεοπρένιο. Το υλικό αυτό προσφέρει απαλή τριβή και ομοιόμορφη κατανομή της πίεσης, συμβάλλοντας στην πρόληψη μωλώπων και άλλων τραυματισμών.
Σχεδιασμένο με βάση τις ανάγκες των ηλικιωμένων
Για την κίνησή του, το ρομπότ χρησιμοποιεί ένα σύστημα τεσσάρων ανεξάρτητων τροχών που μπορούν να κινηθούν προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Όταν οι τροχοί του βρίσκονται σε σχήμα Χ, το ρομπότ είναι εξαιρετικά σταθερό ακόμα και αν υποστεί πίεση.
Στην ανάπτυξη του E-BAR συμμετείχαν νοσηλευτές, φροντιστές και ηλικιωμένοι. Έτσι, ενσωματώθηκαν πρακτικά χαρακτηριστικά όπως μαλακά σημεία επαφής και χειρολαβές πολλαπλών θέσεων για ασφαλές κράτημα.
«Οι ανάγκες φροντίδας των ηλικιωμένων μπορεί να αλλάζουν κάθε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Θέλουμε να προσφέρουμε συνεχόμενη και προσαρμοστική υποστήριξη όσο αλλάζουν οι δυνατότητες του ατόμου με την ηλικία» εξήγησε ο Ασάντα.
Σε δοκιμές, το E-BAR βοήθησε επιτυχώς σε απαιτητικές δραστηριότητες όπως η είσοδος στην μπανιέρα, το σκύψιμο, η έγερση από καθιστή θέση και το περπάτημα. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι οι ίδιες δραστηριότητες, που προηγουμένως είχαν μέσο δείκτη δυσκολίας 3,17/5, μειώθηκαν σε μόλις 1,83 με τη χρήση του ρομπότ.
«Όλα τα δημογραφικά στοιχεία δείχνουν έλλειψη φροντιστών, αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων και έντονη επιθυμία των ανθρώπων να γερνούν στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους. Το θεωρούμε ένα ανεξερεύνητο αλλά εξαιρετικά σημαντικό πεδίο για τη ρομποτική», σημείωσε ο ερευνητής Ρομπέρτο Μπόλι από το MIT.
ΠΗΓΗ: Studyfinds
www.ertnews.gr