Φινλανδοί ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η υπερβολική κατανάλωση αλατιού συμβάλλει τόσο στη γενική, όσο και στην κοιλιακή παχυσαρκία.
Η νέα έρευνα που θα παρουσιαστεί στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO 2025), το οποίο θα πραγματοποιηθεί στη Μάλαγα της Ισπανίας το διάστημα 11-14 Μαΐου, δείχνει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ποσότητας νατρίου που καταναλώνεται στη διατροφή και του κινδύνου τόσο γενικής όσο και κοιλιακής παχυσαρκίας.
Η γενική παχυσαρκία ορίζεται ως ο Δείκτης Μάζας Σώματος που είναι πάνω από 30 kg/m2. Στην κοιλιακή παχυσαρκία το λίπος συσσωρεύεται γύρω από την κοιλιά και τα εσωτερικά όργανα, οδηγώντας σε μεγαλύτερη από το κανονικό περίμετρο μέσης. Έχει αποδειχθεί ότι η κοιλιακή παχυσαρκία θέτει τα άτομα σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η πρόσληψη νατρίου, η οποία είχε μειωθεί κατά τις προηγούμενες δεκαετίες (η κορύφωσή της καταγράφηκε τη δεκαετία του 1970, όταν η Φινλανδία είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις στον κόσμο), παρέμεινε λίγο πολύ σταθερή από το 2007.
«Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν οι περισσότεροι, η υψηλή πρόσληψη νατρίου δεν προέρχεται κυρίως από ανθυγιεινά τρόφιμα, αλλά από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε καθημερινά. Στη Φινλανδία, το περισσότερο νάτριο λαμβάνεται από επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος, ψωμί και γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδίως τυρί. Η υψηλή πρόσληψη νατρίου δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο σε ατομικό επίπεδο – απαιτούνται αλλαγές σε επίπεδο πληθυσμού που μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω της συνεργασίας με τη βιομηχανία τροφίμων».
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Οι συγγραφείς εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της πρόσληψης νατρίου, της συγκέντρωσης νατρίου στα ούρα και της γενικής και της κοιλιακής παχυσαρκίας σε ενήλικες Φινλανδούς.
Χρησιμοποίησαν πληθυσμιακά δεδομένα που ελήφθησαν από την Εθνική Μελέτη FinHealth 2017 (2.222 άνδρες και 2.792 γυναίκες, ηλικίας 18 ετών και άνω).
Η πρόσληψη νατρίου εκτιμήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων. Συλλέχθηκαν δείγματα ούρων από ένα μικρότερο δείγμα συμμετεχόντων (558 άνδρες και 702 γυναίκες).
Ο δείκτης μάζας σώματος και η περίμετρος μέσης χρησιμοποιήθηκαν για τη μέτρηση της γενικής και της κοιλιακής παχυσαρκίας.
Η πρόσληψη νατρίου και οι συγκεντρώσεις νατρίου στα ούρα μοιράστηκαν σε τεταρτημόρια.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η διάμεση πρόσληψη νατρίου ήταν υψηλότερη από τη συνιστώμενη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (5 γραμμάρια ή λιγότερο την ημέρα) σε όλα τα τεταρτημόρια, εκτός από το χαμηλότερο τεταρτημόριο των γυναικών που παρέμειναν κάτω από το συνιστώμενο όριο.
Τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, το επίπεδο πρόσληψης νατρίου στο υψηλότερο τεταρτημόριο ήταν 2,3 φορές υψηλότερο από ό,τι στο χαμηλότερο τεταρτημόριο. Οι διαφορές στην κατανάλωση νατρίου μεταξύ ανδρών και γυναικών (πάντα υψηλότερη στους άνδρες) βρέθηκαν να είναι περίπου οι ίδιες σε όλα τα τεταρτημόρια.
Με βάση τις αυτοαναφερόμενες τιμές του ερωτηματολογίου, η μέση πρόσληψη νατρίου στο υψηλότερο τεταρτημόριο ήταν περίπου 4900 mg/ημέρα στους άνδρες και 3750 mg/ημέρα στις γυναίκες. Οι τιμές αυτές μεταφράζονται σε περισσότερα από 12 γραμμάρια (άνδρες) ή 9 γραμμάρια (γυναίκες) καθημερινής πρόσληψης αλατιού, δηλαδή ποσότητα υπερδιπλάσια από αυτή που συνιστά ο ΠΟΥ για τους άνδρες και σχεδόν διπλάσια για τις γυναίκες.
Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με υψηλή πρόσληψη νατρίου στη διατροφή ή υψηλή συγκέντρωση νατρίου στα ούρα, είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν γενική ή κοιλιακή παχυσαρκία.
Οι γυναίκες στο υψηλότερο τεταρτημόριο (25%) πρόσληψης νατρίου είχαν 4,3 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν γενική παχυσαρκία και 3,4 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν κοιλιακή παχυσαρκία σε σύγκριση με τις γυναίκες στο χαμηλότερο τεταρτημόριο.
Οι γυναίκες στο δεύτερο υψηλότερο τεταρτημόριο είχαν επίσης 2,4 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν γενική παχυσαρκία από τις γυναίκες στο χαμηλότερο τεταρτημόριο.
Παρόμοιες συσχετίσεις παρατηρήθηκαν όταν η συγκέντρωση νατρίου στα ούρα χρησιμοποιήθηκε ως ανεξάρτητη μεταβλητή, γεγονός που υποδηλώνει ότι η εκτιμώμενη πρόσληψη νατρίου από τα ερωτηματολόγια τροφίμων και η ποσότητα στα εξεταζόμενα ούρα συμφωνούσαν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας το νάτριο στα ούρα, οι γυναίκες στο υψηλότερο τεταρτημόριο είχαν 4,8 φορές περισσότερες πιθανότητες να ζουν με παχυσαρκία σε σχέση με εκείνες στο χαμηλότερο τεταρτημόριο (παρόμοια με την αύξηση κατά 4,3 φορές που διαπιστώθηκε για την πρόσληψη νατρίου που εκτιμήθηκε μέσω ερωτηματολογίου).
Τι ισχύει για τους άνδρες
Για τους άνδρες, το μοτίβο του αυξημένου κινδύνου παχυσαρκίας ήταν παρόμοιο με αυτό των γυναικών για την κατανάλωση νατρίου που αξιολογήθηκε με ερωτηματολόγιο, αλλά τα αποτελέσματα δεν έφτασαν να θεωρούνται στατιστικά σημαντικά σε όλα τα τεταρτημόρια.
Ωστόσο, για τη συγκέντρωση νατρίου στα ούρα, τα αποτελέσματα ήταν στατιστικά σημαντικά για τους άνδρες: όσοι βρίσκονταν στο υψηλότερο τεταρτημόριο (25%) της συγκέντρωσης νατρίου στα ούρα είχαν 6,0 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν γενική παχυσαρκία και 4,7 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν κοιλιακή παχυσαρκία σε σύγκριση με τους άνδρες στο χαμηλότερο τεταρτημόριο.
Σχετικά με την ισχυρότερη συσχέτιση που παρουσιάστηκε για τους άνδρες, οι συγγραφείς αναφέρουν: «Γενικά, οι άνδρες καταναλώνουν περισσότερα τρόφιμα και επίσης περισσότερα τρόφιμα που αποτελούν τις κύριες πηγές νατρίου στη διατροφή, όπως τα προϊόντα κρέατος, το ψωμί και τα αρτοσκευάσματα και το τυρί. Οι αναλύσεις μας προσαρμόστηκαν για τη συνολική ενεργειακή πρόσληψη και επομένως οι ισχυρότερες συσχετίσεις στους άνδρες μπορεί να οφείλονται στην υψηλότερη πρόσληψη αλατιού σε σχέση με τη συνολική ενεργειακή πρόσληψη. Ωστόσο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της σχέσης, οι συσχετίσεις είχαν παρόμοια κατεύθυνση τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες».
«Τα αποτελέσματα αυτά ενισχύουν τα στοιχεία για τη συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης νατρίου και της παχυσαρκίας, με παρόμοια ευρήματα που παρατηρούνται τόσο για το διαιτητικό νάτριο όσο και για τη συγκέντρωση νατρίου στα ούρα. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε βαθύτερα τον βιολογικό μηχανισμό της σχέσης», καταλήγουν οι συγγραφείς.
Πηγή: onmed.gr
Διαβάστε επίσης:
Κολπική μαρμαρυγή: Τι πρέπει να τρώτε, τι πρέπει να αποφεύγετε
ΕΕΣ: Μαθήματα Πρώτων Βοηθειών για βρέφη, παιδιά και ενήλικες στον Πειραιά
