Το διαρκώς διευρυνόμενο επενδυτικό κενό παραμένει ένας από τους κύριους ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και την ικανότητά της να εξελιχθεί σε ανταγωνιστική δύναμη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παρά τις θετικές εξελίξεις και τη σταδιακή ανάκαμψη από τις κρίσεις των προηγούμενων ετών, οι επενδύσεις στην Ελλάδα παραμένουν σε ανησυχητικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Το ποσοστό των επενδύσεων κυμαίνεται μεταξύ 5% και 7% του ΑΕΠ, τη στιγμή που ο μέσος όρος στην ΕΕ υπερβαίνει το 20%. Όμως, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στο μέγεθος των επενδύσεων, αλλά και στη φύση τους. Στην Ελλάδα, οι επενδύσεις που γίνονται είναι συχνά περιορισμένες σε τομείς που δεν έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν την παραγωγικότητα ή να δημιουργήσουν βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική. Η απουσία παραγωγικών επενδύσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να ενδυναμώσουν την τεχνολογική καινοτομία, την αναβάθμιση των υποδομών και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, συντελεί στην επιδείνωση του επενδυτικού κενού. Αυτό το φαινόμενο μεγιστοποιεί το χάσμα μεταξύ της Ελλάδας και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οικονομιών, καθιστώντας τη θέση της ακόμα πιο ευάλωτη και δυσχεραίνοντας τη δυνατότητα της χώρας να διασφαλίσει μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης στο μέλλον.
- Advertisement -
Η έλλειψη αυτών των επενδύσεων έχει σοβαρές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς. Η αργή υιοθέτηση τεχνολογικών καινοτομιών, η περιορισμένη ανάπτυξη των υποδομών και η δυσκολία δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας είναι μερικά από τα σημαντικότερα προβλήματα που προκύπτουν από το χαμηλό επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να εκσυγχρονιστούν, με αποτέλεσμα η παραγωγικότητα να παραμένει χαμηλή, ενώ η χώρα αδυνατεί να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις που θα μπορούσαν να μετασχηματίσουν την οικονομία της. Επιπλέον, η έλλειψη ρευστότητας και οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση μέσω του τραπεζικού συστήματος επιδεινώνουν την κατάσταση, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που καθιστά δύσκολη την έξοδο από την επενδυτική στασιμότητα.
Το πρόβλημα αυτό δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ο Ντέκλαν Κοστέλο, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει επισημάνει σε αρκετές περιπτώσεις ότι η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα σοβαρό επενδυτικό κενό, το οποίο δεν φαίνεται να καλύπτεται με την απαιτούμενη ταχύτητα. Παρά το γεγονός ότι η οικονομία της χώρας έχει σταθεροποιήσει τα βασικά της μεγέθη, εξακολουθεί να στερείται τη δυναμική που θα μπορούσε να της εξασφαλίσει διατηρήσιμη ανάπτυξη και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, παρά τη σημαντική του συμβολή στη χρηματοδότηση επενδυτικών έργων, δεν μπορεί από μόνο του να μετασχηματίσει την ελληνική οικονομία, εάν δεν συνοδευτεί από άμεσες και αποφασιστικές πρωτοβουλίες αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων.
Αυτό καθιστά την παρούσα χρονική συγκυρία κρίσιμη. Με δεδομένο ότι το Ταμείο Ανάκαμψης ολοκληρώνεται το 2026 χωρίς δυνατότητα παράτασης, η Ελλάδα έχει περιορισμένο χρονικό διάστημα για να απορροφήσει και να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους. Η ανησυχία στις Βρυξέλλες είναι έντονη, καθώς το ελληνικό κράτος έχει ιστορικά αποδείξει ότι δυσκολεύεται να κινηθεί με την ταχύτητα που απαιτούν οι περιστάσεις. Αν η χώρα δεν καταφέρει να εφαρμόσει τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές και να επιταχύνει τη διαδικασία υλοποίησης επενδυτικών προγραμμάτων, οι συνέπειες θα είναι μακροπρόθεσμες και σοβαρές. Η αδυναμία αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων δεν θα επηρεάσει μόνο τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη, αλλά και τη δυνατότητα της χώρας να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες στο μέλλον.
Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται αποκλειστικά στην ιδιωτική επενδυτική δραστηριότητα. Η αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, η γραφειοκρατία και η δυσκολία στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων λειτουργούν ως σημαντικά εμπόδια για την οικονομική ανάπτυξη. Παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στη διαχείριση των δημόσιων επενδύσεων και στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων. Το επενδυτικό κενό, συνεπώς, δεν αποτελεί απλώς αποτέλεσμα έλλειψης χρηματοδότησης, αλλά και μιας συνολικότερης αδυναμίας του κράτους να δημιουργήσει ένα περιβάλλον φιλικό προς τις επενδύσεις.
Η ελληνική κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη τη σοβαρότητα της κατάστασης, έχει επιχειρήσει να αναθεωρήσει τη στρατηγική της. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης, έχει τονίσει την ανάγκη να δοθεί έμφαση στις μικροοικονομικές παραμέτρους της ανάπτυξης, υποστηρίζοντας ότι το κράτος πρέπει να επικεντρωθεί στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Προς αυτή την κατεύθυνση, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μέτρα όπως η επιδότηση των εξαγωγικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων με 200 εκατομμύρια ευρώ, η μείωση των φόρων και των εισφορών, καθώς και η ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς και της τραπεζικής χρηματοδότησης. Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν στόχο να δημιουργήσουν ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων και να προσφέρουν στις ελληνικές επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αναπτυχθούν σε ένα πιο σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον.
Ωστόσο, η επιτυχία αυτών των μέτρων δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Παρά την πρόθεση για ενίσχυση των επενδύσεων, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις που δεν μπορούν να επιλυθούν αποκλειστικά μέσω κρατικών πρωτοβουλιών ή εξωτερικής χρηματοδότησης. Απαιτείται μια συνολικότερη αλλαγή νοοτροπίας, η οποία θα περιλαμβάνει τόσο τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης όσο και την καλλιέργεια ενός περιβάλλοντος εμπιστοσύνης προς τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές.
Διαβάστε επίσης:
Φορολογικές δηλώσεις: Οι κερδισμένοι και χαμένοι για το 2025 – Όλες οι αλλαγές