Τουλάχιστον 443 θάνατοι από 11 διαφορετικούς καρκίνους, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί στη χώρα μας 2022, εάν τα ποσοστά εμβολιασμού έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV, δεν ήταν τόσο χαμηλά.
Τα παραπάνω επισημαίνουν οι ειδικοί με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον HPV, τονίζοντας ότι η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού είναι καθοριστικής σημασίας για τη μείωση της νοσηρότητας και θνησιμότητας από τους σχετιζόμενους καρκίνους.
Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός συνιστάται από την ηλικία των 9 ετών έως τα 26 έτη και αποτελεί ένα ασφαλές και αποτελεσματικό μέτρο δημόσιας υγείας. Τα ποσοστά εμβολιασμού παραμένουν χαμηλά, φτάνοντας το 55,4% για τις ηλικίες 11-18 ετών και το 43,8% για τις ηλικίες 11-14 ετών, ποσοστά σημαντικά χαμηλότερα από τον στόχο του ΠΟΥ (90% κάλυψη έως το 2030).
Δωρεάν ο εμβολιασμός στα παιδιά από το 2022
Από τον Μάρτιο του 2022, ο εμβολιασμός κατά του HPV εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια. Επιπλέον, ο εμβολιασμός αποζημιώνεται για ανεμβολίαστες γυναίκες και άνδρες που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου έως τα 45 έτη, καθώς και για ανεμβολίαστες γυναίκες που έχουν υποβληθεί ή πρόκειται να υποβληθούν σε κωνοειδή εκτομή του τραχήλου λόγω προκαρκινικών αλλοιώσεων.
Θάνατοι που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί
Ενδεικτικό είναι πως το 2022 στην Ελλάδα καταγράφηκαν 443 θάνατοι από 11 διαφορετικούς καρκίνους (στοματοφάρυγγα, πρωκτού, λάρυγγα, τραχήλου της μήτρας, κόλπου και του πέους).
Παρότι οι θάνατοι από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αποτελούσαν το 60,5% της συνολικής θνησιμότητας, άλλοι καρκίνοι, όπως είναι του κόλπου (13,2%) και του πρωκτού (9,6%), είχαν επίσης σημαντική επίπτωση.
Χαρακτηριστικό, το 16,1% των HPV-σχετιζόμενων θανάτων αφορούσε άνδρες, άρα ο HPV δεν είναι μόνο ζήτημα υγείας των γυναικών. Σε ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως του πρωκτού και του ρινοφάρυγγα, η θνησιμότητα στους άνδρες ξεπερνά εκείνη των γυναικών. Αυτοί οι θάνατοι, που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί μέσω εμβολιασμού, αντιστοιχούν σε 6.388 χαμένα έτη ζωής, με μέσο όρο 14,4 έτη ζωής που χάνονται πρόωρα. Το 11,2% αυτών αφορά άνδρες.
Ο ιός και το εμβόλιο
Πρόκειται για μία από τις συχνότερες ιογενείς λοιμώξεις παγκοσμίως, επηρεάζοντας τόσο γυναίκες όσο και άνδρες. Υπολογίζεται ότι πάνω από 8 στους 10 ανθρώπους θα εκτεθούν σε κάποιο στέλεχος του ιού κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Ο HPV ευθύνεται για περίπου το 5% όλων των καρκίνων παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι καρκίνοι του τραχήλου της μήτρας (όπου αποτελεί την κύρια αιτία), του κόλπου, του αιδοίου, της κεφαλής και του τραχήλου, του πέους και του πρωκτού. Το εμβόλιο παρέχει προστασία από το 90% των καρκίνων που προκαλούνται από τους υψηλού κινδύνου τύπους HPV, καθώς και από καλοήθεις αλλοιώσεις όπως είναι τα κονδυλώματα και η αναπνευστική θηλωμάτωση.
Ο στόχος του ΠΟΥ για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Έως το 2030 ο ΠΟΥ στοχεύει:
- 90% των κοριτσιών να έχουν εμβολιαστεί πλήρως με το εμβόλιο κατά του HPV έως την ηλικία των 15 ετών.
- 70% των γυναικών να έχουν υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο σε ηλικία 35 και 45 ετών.
- 90% των γυναικών με προκαρκινικές αλλοιώσεις ή καρκίνο να λαμβάνουν την απαραίτητη θεραπεία.
Εφόσον επιτευχθεί ο στόχος έως το 2030, στην Ελλάδα ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θα εξαλειφθεί ως πρόβλημα δημόσιας υγείας έως το 2047. Σε βάθος 100 ετών (μέχρι το 2125), η επίτευξη αυτών των στόχων θα μπορούσε να αποτρέψει 8.000-9.500 θανάτους (Palmer et al. Under review).
Διαβάστε επίσης:
ΕΟΔΥ: Δράση για τα ΣΜΝ από τον ΕΟΔΥ και το Δήμο Πειραιά, 6-7 Μαρτίου 2025
Δωρεάν φάρμακα στους χαμηλοσυνταξιούχους: Ποιους αφορά τελικά – Ποιοι κλάδοι αντιδρούν και γιατί
