Τις νέες στοχευμένες θεραπείες για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως που εφαρμοζόταν και στην Ελλάδα, το ύπουλο σύμπτωμα που πρέπει να κινητοποιήσει άμεσα τον ασθενή αλλά και τις κλινικές έρευνες που πραγματοποιούνται στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα για τη νόσο, περιγράφουν οι γιατροί του ΕΚΠΑ με αφορμή τον Μάιο που έχει καθιερωθεί διεθνώς ως ο Μήνας Ευαισθητοποίησης για τον συγκεκριμένο καρκίνο.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος), Δρ. Μαγδαληνή Μήγκου (Παθολόγος-Ογκολόγος, Επιμελήτρια ΕΣΥ), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) συμμετέχουν ενεργά στην προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού για τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου, τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές και την αναγκαιότητα πρόληψης, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της επιβίωσης και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Τι είναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης
Η νόσος προσβάλλει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, συχνότερα άνδρες, ιδίως όταν υπάρχει παρατεταμένη έκθεση σε επιβαρυντικούς παράγοντες όπως είναι το κάπνισμα.
Η νόσος συνήθως διαγιγνώσκεται σε πρώιμο ή μη μυοδιηθητικό στάδιο και η διουρηθρική εξαίρεση αποτελεί τη βάση της θεραπευτικής και συμπτωματικής αντιμετώπισης.
Όμως σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί να εξελιχθεί ή να εμφανιστεί εξ αρχής ως μυοδιηθητικό νεόπλασμα οπότε χρειάζεται ριζικότερη χειρουργική αντιμετώπιση (κυστεκτομή) καθώς και συστηματική θεραπεία.
Επομένως, η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς η πρώιμη διάγνωση οδηγεί σε πιο αποτελεσματική θεραπεία και πιθανή ίαση.
Το επικίνδυνο σύμπτωμα
Το πιο χαρακτηριστικό αρχικό σύμπτωμα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι η ανώδυνη αιματουρία, δηλαδή η παρουσία αίματος στα ούρα χωρίς πόνο.
Η αιματουρία, ακόμα και εάν είναι παροδική και ασυμπτωματική, είναι ένα σήμα κινδύνου που δεν πρέπει να αγνοείται.
Το σύμπτωμα χρήζει άμεσης διερεύνησης και οι ασθενείς θα πρέπει να απευθύνονται σε ουρολόγο.
Μια σειρά εξετάσεων, όπως η γενική ούρων, η κυστεοσκόπηση και απεικονιστικές μέθοδοι (υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία), είναι απαραίτητες για τη διάγνωση και την αξιολόγηση της βαρύτητας της νόσου.
Η πρόληψη
Παρ΄όλο που δεν υπάρχει συγκεκριμένος προσυμπτωματικός έλεγχος, ωστόσο, υπάρχουν τεκμηριωμένοι παράγοντες κινδύνου για τη νόσο που πρέπει να αποφεύγονται.
Ο κυριότερος είναι το κάπνισμα, η διακοπή του καπνίσματος μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης μιας σειράς νεοπλασιών μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος ουροδόχου κύστης.
Η έκθεση σε χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία βαφών ή δερμάτων όπως είναι οι αμίνες αλλά και η ακτινοβολία της πυέλου αποτελούν επίσης παράγοντες κινδύνου για τη νόσο. Τα άτομα που έχουν εκτεθεί σε αυτούς τους παράγοντες θεωρούνται υψηλού
κινδύνου για τη νόσο και θα πρέπει να έχουν τακτική ουρολογική παρακολούθηση.
Νέες Θεραπείες
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική έρευνα έχει φέρει στο προσκήνιο σημαντικές θεραπευτικές εξελίξεις που μεταβάλλουν ριζικά το τοπίο της αντιμετώπισης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Μεταξύ αυτών, η ανοσοθεραπεία και οι στοχευμένες θεραπείες έχουν μεταβάλλει ριζικά το θεραπευτικό τοπίο στον προχωρημένο καρκίνο ουροδόχου κύστης αυξάνοντας σημαντικά τα ποσοστά ανταπόκρισης και την επιβίωση των ασθενών.
Η ανοσοθεραπεία με τη μορφή των αντι-PD1/PD-L1 αντισωμάτων που κινητοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα έναντι του καρκίνου, έχουν λάβει έγκριση σε διάφορα στάδια της νόσου.
Καταρχήν αντι-PD-L1 αντίσωμα ντουρβαλουμάμπη σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με βάση τη σισπλατίνη αποτελεί την καθιερωμένη περιεγχειρητική θεραπεία σε ασθενείς με μυοδιηθητικό καρκίνο που η νόσος δεν έχει εξαπλωθεί έξω από την ουροδόχο κύστη.
Η προσθήκη της ανοσοθεραπείας στη χημειοθεραπεία μειώνει την πιθανότητα υποτροπής της νόσου και αυξάνει την επιβίωση.
Επίσης η νιβολουμάμπη καθυστερεί την υποτροπή της νόσου σε ασθενείς όταν χορηγείται επικουρικά σε ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης.
Εξίσου εντυπωσιακή είναι η έγκριση του συνδυασμού ενφορτουμάμπης βεντοϊτίνης και πεμπρολιζουμάμπης ως θεραπεία πρώτης γραμμής για ασθενείς με μεταστατικό ουροθηλιακό καρκίνο.
Ο συνδυασμός απέδειξε ότι είναι η πιο αποτελεσματική αρχική θεραπεία της προχωρημένης μεταστατικής νόσου εκτοπίζοντας μετά από δεκαετίες την χημειοθεραπεία.
Ο συνδυασμός προσφέρει αφενός τα υψηλότερα ποσοστά ανταπόκρισης της νόσου μεταξύ των οποίων και πολλοί ασθενείς με πλήρη ύφεση αυτής και αφετέρου το μεγαλύτερο διάστημα συνολική επιβίωσης των ασθενών.
Για τον μεταστατικό καρκίνο ουροδόχου κύστης
Επίσης νέες στοχευμένες θεραπείες υπάρχουν διαθέσιμες για τον μεταστατικό καρκίνο ουροδόχου κύστης.
Όλοι οι ασθενείς με υποτροπιάζουσα ή μεταστατική νόσο θα πρέπει να ελέγχονται για την παρουσία αναδιατάξεων του υποδοχέα FGFR και για την υπερέκφραση του υποδοχέα HER2.
Αναδιάταξη του υποδοχέα FGFR διαπιστώνεται περίπου στο 15% των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο ουροδόχου κύστης και αυτοί οι ασθενείς μπορούν να λάβουν τον από του στόματος αναστολέα ερνταφιτινίμπη.
Το φάρμακο αυτό έχει αποδείξει ότι καθυστερεί σημαντικά την εξέλιξη της νόσου.
Ιδιαίτερο είναι το ερευνητικό ενδιαφέρον και για τους ασθενείς με μη μυοδιηθητικό ουροθηλιακό καρκίνο.
Η ριζικότερη αντιμετώπιση της νόσου σε αυτό το πρωιμότερο στάδιο θεωρείται ότι μπορεί να προσφέρει πλήρη ίαση σε μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών αυξάνοντας την επιβίωση της νόσου.
Επίσης το ενδοκυστικό εμφύτευμα γεμσιταμπίνης, το TAR-200, που τοποθετείται εντός της κύστης και απελευθερώνει σταδιακά το χημειοθεραπευτικό φάρμακο.
Σε κλινικές μελέτες, η μέθοδος αυτή πέτυχε πλήρη ανταπόκριση στο 83% των ασθενών, προσφέροντας μια λιγότερο επιβαρυντική αλλά αποτελεσματική λύση.
Οι κλινικές μελέτες στο ΕΚΠΑ
Οι εξελίξεις αυτές είναι αποτέλεσμα κλινικών μελετών στο συγκεκριμένο νεόπλασμα που διεξάγονται με επιτυχία και στην Θεραπευτική Κλινική.
Μάλιστα, πρόσφατα η κλινική συμμετείχε στην πρώτη εδώ και αρκετά χρόνια ελληνική κλινική μελέτη που ανακοινώθηκε σε Ευρωπαϊκό Συνέδριο.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τη μελέτη της Ελληνικής Ερευνητικής Ομάδας Ουρογεννητικού Καρκίνου που συμμετείχε και η Θεραπευτική Κλινική και απέδειξε ότι η χορήγηση ανοσοθεραπείας αυξάνει τα ποσοστά αντιμετώπισης της νόσου σε ασθενείς που λαμβάνουν ακτινοθεραπεία για τον τοπικό καρκίνο ουροδόχου κύστης.
Η Θεραπευτική Κλινική του ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα παραμένει στην πρώτη γραμμή της έρευνας και της κλινικής εφαρμογής και υπογραμμίζει ότι, παρά την πρόοδο, το ισχυρότερο όπλο μας εξακολουθεί να είναι η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων.
Διαβάστε επίσης
Επίσκεψη Μητσοτάκη στον Ευαγγελισμό: Ενημερώθηκε για το «βραχιολάκι» στο ΤΕΠ
Θάνατος 5χρονης στη Θεσσαλονίκη: Άλλα 3 κρούσματα στρεπτόκοκκου στο νηπιαγωγείο που φοιτούσε
