Οι επιστήμονες έχουν βρει νέες αλλά δειλές ενδείξεις ότι ένας μακρινός πλανήτης που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα άλλο άστρο μπορεί να φιλοξενεί ζωή.
Μια ομάδα του Cambridge που μελετά την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη που ονομάζεται K2-18b εντόπισε σημάδια μορίων που στη Γη παράγονται μόνο από απλούς οργανισμούς.
- Advertisement -
Αυτή είναι η δεύτερη, και πιο ελπιδοφόρα, φορά που χημικές ουσίες που σχετίζονται με τη ζωή ανιχνεύονται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) της Nasa.
Αλλά η ομάδα και ανεξάρτητοι αστρονόμοι τονίζουν ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα.
Ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής Nikku Madhusudhan, είπε στο εργαστήριό του στο Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ ότι ελπίζει να λάβει σύντομα τα καθοριστικά στοιχεία.
«Αυτή είναι η ισχυρότερη απόδειξη μέχρι στιγμής ότι ενδεχομένως υπάρχει ζωή εκεί έξω. Μπορώ ρεαλιστικά να πω ότι μπορούμε να επιβεβαιώσουμε αυτό το σήμα μέσα σε ένα με δύο χρόνια».
Ο K2-18b έχει δυόμισι φορές το μέγεθος της Γης και απέχει επτακόσια τρισεκατομμύρια μίλια από εμάς.
Το JWST είναι τόσο ισχυρό που μπορεί να αναλύσει τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη από το φως που περνάει από τον μικρό κόκκινο ήλιο γύρω από τον οποίο περιστρέφεται.
Η ομάδα του Κέιμπριτζ διαπίστωσε ότι η ατμόσφαιρα φαίνεται να περιέχει τη χημική υπογραφή τουλάχιστον ενός από τα δύο μόρια που σχετίζονται με τη ζωή: το διμεθυλοσουλφίδιο (DMS) και το διμεθυλοδισουλφίδιο (DMDS). Στη Γη, τα αέρια αυτά παράγονται από το θαλάσσιο φυτοπλαγκτόν και τα βακτήρια.
Ο καθηγητής Madhusudhan δήλωσε ότι έμεινε έκπληκτος από το πόσο πολύ αέριο προφανώς ανιχνεύθηκε κατά τη διάρκεια ενός μόνο παραθύρου παρατήρησης.
«Η ποσότητα που εκτιμούμε ότι υπάρχει στην ατμόσφαιρα αυτού του αερίου είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή που έχουμε στη Γη», είπε.
«Έτσι, αν η συσχέτιση με τη ζωή είναι πραγματική, τότε αυτός ο πλανήτης θα βρίθει από ζωή», είπε.
Ο καθηγητής Madhusudhan προχώρησε περαιτέρω: «Αν επιβεβαιώσουμε ότι υπάρχει ζωή στον k2-18b, αυτό θα πρέπει ουσιαστικά να επιβεβαιώσει ότι η ζωή είναι πολύ συχνή στον γαλαξία».
Υπάρχουν πολλά «αν» και «αλλά» σε αυτό το στάδιο, όπως παραδέχεται ελεύθερα η ομάδα του καθηγητή Madhusudhan.
Πρώτον, αυτή η τελευταία ανίχνευση δεν είναι στο επίπεδο που απαιτείται για να ισχυριστεί κανείς ότι πρόκειται για ανακάλυψη.
Για να γίνει αυτό, οι ερευνητές πρέπει να είναι περίπου 99,99999% σίγουροι ότι τα αποτελέσματά τους είναι σωστά και όχι μια τυχαία μέτρηση.
Αυτά τα τελευταία αποτελέσματα είναι μόνο τρία σίγμα, 99,7%. Το οποίο ακούγεται πολύ, αλλά δεν είναι αρκετό για να πείσει την επιστημονική κοινότητα. Είναι όμως πολύ περισσότερα από το αποτέλεσμα του ενός σίγμα 68% που πέτυχε η ομάδα πριν από 18 μήνες, το οποίο είχε αντιμετωπιστεί τότε με πολύ σκεπτικισμό.
Αλλά ακόμη και αν η ομάδα του Κέιμπριτζ επιτύχει ένα αποτέλεσμα πέντε σίγμα, αυτό δεν θα είναι πειστική απόδειξη ότι υπάρχει ζωή στον πλανήτη, σύμφωνα με την καθηγήτρια Catherine Heymans του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και Βασιλική Αστρονόμο της Σκωτίας, η οποία είναι ανεξάρτητη από την ερευνητική ομάδα.
«Ακόμη και με αυτή τη βεβαιότητα, εξακολουθεί να υπάρχει το ερώτημα της προέλευσης αυτού του αερίου», δήλωσε στο BBC News.
Στη Γη παράγεται από μικροοργανισμούς στον ωκεανό, αλλά ακόμη και με τέλεια δεδομένα δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι πρόκειται για βιολογική προέλευση σε έναν εξωγήινο κόσμο, επειδή πολλά παράξενα πράγματα συμβαίνουν στο Σύμπαν και δεν ξέρουμε τι άλλη γεωλογική δραστηριότητα θα μπορούσε να συμβαίνει σε αυτόν τον πλανήτη που θα μπορούσε να παράγει τα μόρια».
Η ομάδα του Cambridge συμφωνεί με αυτή την άποψη- συνεργάζεται με άλλες ομάδες για να διαπιστώσει αν τα DMS και DMDS μπορούν να παραχθούν από μη ζωντανά μέσα στο εργαστήριο.
Άλλες ερευνητικές ομάδες πρότειναν εναλλακτικές, άψυχες εξηγήσεις για τα δεδομένα που προέκυψαν από τον K2-18b. Υπάρχει μια έντονη επιστημονική συζήτηση όχι μόνο για το αν υπάρχουν DMS και DMDS αλλά και για τη σύνθεση του πλανήτη.
Ο λόγος για τον οποίο πολλοί ερευνητές συμπεραίνουν ότι ο πλανήτης έχει έναν τεράστιο υγρό ωκεανό είναι η απουσία του αερίου αμμωνία στην ατμόσφαιρα του K2-18b. Η θεωρία τους είναι ότι η αμμωνία απορροφάται από ένα τεράστιο σώμα νερού κάτω από το πλανήτη. Αλλά θα μπορούσε εξίσου να εξηγηθεί από έναν ωκεανό λιωμένων πετρωμάτων, ο οποίος θα απέκλειε τη ζωή, σύμφωνα με τον καθηγητή Oliver Shorttle του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
Όλα όσα γνωρίζουμε για τους πλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα αστέρια προέρχονται από τις μικροσκοπικές ποσότητες φωτός που αντανακλούν στην ατμόσφαιρά τους.
Έτσι, πρόκειται για ένα απίστευτα αδύναμο σήμα που πρέπει να διαβάσουμε, όχι μόνο για σημάδια ζωής, αλλά και για οτιδήποτε άλλο. «Με τον K2-18b ένα μέρος της επιστημονικής συζήτησης εξακολουθεί να αφορά τη δομή του πλανήτη», είπε.
Ο Δρ Nicolas Wogan στο ερευνητικό κέντρο Ames της Nasa έχει μια ακόμη ερμηνεία των δεδομένων. Δημοσίευσε έρευνα που υποδηλώνει ότι ο K2-18b είναι ένας μίνι γίγαντας αερίου χωρίς επιφάνεια.
Και οι δύο αυτές εναλλακτικές ερμηνείες έχουν επίσης αμφισβητηθεί από άλλες ομάδες με την αιτιολογία ότι δεν συνάδουν με τα δεδομένα του JWST, γεγονός που αναδεικνύει την έντονη επιστημονική συζήτηση γύρω από τον K2-18b.
Ο καθηγητής Madhusudhan αναγνωρίζει ότι υπάρχει ακόμη ένα επιστημονικό βουνό που πρέπει να ανέβει, αν θέλει να απαντήσει σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της επιστήμης.
Πιστεύει όμως ότι ο ίδιος και η ομάδα του βρίσκονται στο σωστό δρόμο.
«Σε δεκαετίες από τώρα, μπορεί να κοιτάξουμε πίσω σε αυτό το χρονικό σημείο και να αναγνωρίσουμε ότι τότε ήταν που το ζωντανό σύμπαν ήρθε σε απόσταση αναπνοής», δήλωσε.
«Αυτό θα μπορούσε να είναι το σημείο καμπής, όπου ξαφνικά το θεμελιώδες ερώτημα για το αν είμαστε μόνοι στο σύμπαν είναι αυτό που μπορούμε να απαντήσουμε».
Η έρευνα έχει δημοσιευθεί στο The Astrophysical Journal Letters.
Με πληροφορίες από BBC
www.ertnews.gr