«Τα εμβόλια είναι κρίσιμα για την πρόληψη και τον έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών, ενισχύουν την παγκόσμια ασφάλεια υγείας και αποτελούν ζωτικό εργαλείο στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής». Αυτό είναι το μήνυμα της Δρ. Μαρία Σακουφάκη, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας (ΠΣΕΥ/ΝΠΔΔ) που έστειλε χθες κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης που είναι από 24 έως 30 Απριλίου 2025.
Ωστόσο η εμβολιαστική κόπωση του πληθυσμού και των επαγγελματιών υγείας, που ήλθε μετά τη πανδημία του Covid-19 είχε ως αποτέλεσμα να εκτοξευτούν τα λοιμώδη νοσήματα: «Το 2024 είχαμε 4.800% αύξηση των περιστατικών κοκκύτη και καταγράφηκαν δυο θάνατοι βρεφών, ένας από συγκυτιακό ιό (RSV), ενώ είχαμε και 3 θανάτους από μηνιγγιτιδόκκοκο. Τα ποσοστά του εμβολιασμού έναντι της γρίπης είναι μειωμένα σε σχέση με την περίοδο 2023-2024, ενώ η πτώση του ποσοστού εμβολιασμού των επαγγελματιών υγείας για το ίδιο νόσημα είναι ανησυχητική.
Την ίδια ώρα φαίνεται ότι η πρακτική του εμβολιασμού στα φαρμακεία δεν λειτούργησε καθώς ούτε τα ποσοστά εμβολιασμού αυξήθηκαν, αλλά κυρίως οι πολίτες δεν έλαβαν το κατάλληλο εμβόλιο σύμφωνα με τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών» αναφέρει η κα Δέσποινα Τοπάλη, Γενική Γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας – ΝΠΔΔ, Επισκέπτρια Υγείας MSc, PhDc, ΚΥ Κατερίνης.
- Advertisement -
Δεν εμβολιάζονται για Έρπητα ζωστήρα, πνευμονιόκοκκο και HPV
Ένας στους τρεις ενήλικες θα νοσήσει κάποια στιγμή από έρπητα ζωστήρα με το 30% να αναπτύσσει μεθερπητική νευραλγία ή και δυνητικά σοβαρές επιπλοκές και παρ όλα αυτά η εμβολιαστική κάλυψη αυτή τη στιγμή είναι λίγο πιο πάνω από το 12% σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα.
Χαμηλή είναι επίσης η εμβολιαστική κάλυψη και για πνευμονιόκοκκο, ενός βακτηρίου που δημιουργεί σοβαρές και επικίνδυνες για την υγεία ασθένειες όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία, μέση ωτίτιδα κα.
Απογοητευτική είναι επίσης η εμβολιαστική κάλυψη για τον ΗPV, ένα εμβόλιο που προστατεύει από 6 διαφορετικές μορφές καρκίνου και κονδυλώματα, η οποία κατ εκτίμηση είναι στο 54% για τα κορίτσια και 30% για τα αγόρια.
«Πρέπει να κατανοήσουμε ότι μετά τους μαζικούς εμβολιασμούς για την Covid-19, έχει επέλθει εμβολιαστική κόπωση στους πολίτες οι οποίοι δεν ακολουθούν τις συστάσεις για εμβολιασμό. Δυστυχώς το φαινόμενο της εμβολιαστικής κόπωσης καταγράφεται και στους επαγγελματίες υγείας και σε συνδυασμό με την διστακτικότητα για τους εμβολιασμούς που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, κινδυνεύουμε να χάσουμε όσα με κόπο έχουμε καταφέρει τόσα χρόνια μέσω των Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμών και της εφαρμογής τους.» αναφέρει η κυρία Τοπάλη.
Οι ειδικοί θέτουν το ερώτημα: Αρκεί άραγε να έχουμε ένα εξαιρετικό Εθνικό πρόγραμμα Εμβολιασμών τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες; Να έχουμε διαθεσιμότητα και κάλυψη του κόστους από τα ασφαλιστικά ταμεία;
Η απάντηση είναι ότι είναι πολύ σημαντικό να τα έχουμε όλα αυτά και ευτυχώς τα έχουμε, αλλά δεν είναι από μόνα τους αρκετά.
Απαιτείται η προαγωγή του εμβολιασμού και η κατανόηση τόσο από τους επαγγελματίες υγείας όσο και από τους πολίτες της αξίας των εμβολιασμών, της συνεισφοράς τους στην κοινωνία, στα εθνικά συστήματα υγείας και στο μέλλον των επόμενων γενεών αλλά και τη διασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής για τους ανθρώπους χωρίς τις επιπλοκές και τις αναπηρίες των νοσημάτων που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό.
«Είναι αναγκαία η ανάπτυξη εμβολιαστικής κουλτούρας, εγγραματοσύνης του πληθυσμού και συστηματικής προσπάθειας μέσα από συνεργατικές προσπάθειες των πολιτών, των επαγγελματιών υγεία και της πολιτείας για διατήρηση και αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού όπου απαιτείται κατέληξε η Τοπάλη.
Τα εμβόλια και η ΠΦΥ
«Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης και της συνολικής υγειονομικής θωράκισης του πληθυσμού. Μέσω του μετασχηματισμού της ΠΦΥ εξασφαλίζουμε ένα καλά σχεδιασμένο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού βασισμένο σε ένα ολοκληρωμένο και πληθυσμιακό πλαίσιο πρόληψης και προαγωγής της υγείας.», ανέφερε η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγεία του Υπουργείου Υγείας κα Φωφώ Καλύβα.
Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των συμπολιτών μας στον εμβολιασμό αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της εμβολιαστικής πολιτικής.
Η δημιουργία των εθνικών μητρώων εμβολιασμού, η εφαρμογή του ηλεκτρονικού βιβλιαρίου υγείας παιδιού, η αξιοποίηση του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού και των νέων ψηφιακών εργαλείων ενημέρωσης, καθώς και η συμβολή οργανώσεων ασθενών, του Πανελληνίου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας και επιστημονικών εταιρειών συμβάλλουν στην παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης και στην αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στα εμβόλια. Στο πλαίσιο των παγκόσμιων στρατηγικών, όπως η “Immunization Agenda 2030” του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Ελλάδα προσανατολίζεται στη δημιουργία ενός ανθεκτικού και προσβάσιμου συστήματος εμβολιασμού.
«Η ανάπτυξη και αξιοποίηση των μητρώων εμβολιασμού, οι δράσεις του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και οι στοχευμένες παρεμβάσεις για την πρόσβαση όλων, ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές, σε εμβολιαστικά προγράμματα, αποτελούν στρατηγικές προτεραιότητες» ανέφερε η κυρία Καλύβα.
Οι χαμένες δόσεις εμβολίων και οι δράσεις του ΕΟΔΥ
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 σημειώθηκε ανησυχητική παγκόσμια μείωση των ποσοστών εμβολιασμού με αποτέλεσμα να υπάρχει επιτακτική ανάγκη να καλυφθούν τα εμβολιαστικά κενά που προκλήθηκαν από τυχόν χαμένες δόσεις και να διασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση στον εμβολιασμό.
«O ΕΟΔΥ, στο πλαίσιο των στρατηγικών του στόχων για την προστασία της δημόσιας υγείας, εκπονεί δράσεις για την ελαχιστοποίηση του αντίκτυπου των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό στην κοινωνία.» επεσήμανε η κα Θεανώ Γεωργακοπούλου, MD, MPH, PhD, Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Πρόληψης Μεταδοτικών Νοσημάτων, Γενική Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης, ΕΟΔΥ.
Συγκεκριμένα εκπόνησε μελέτη για την καταγραφή των γνώσεων, στάσεων και συνηθειών για τα εμβόλια COVID και γρίπης όπως επίσης και μελέτη καταγραφής της εμβολιαστικής κάλυψης με βάση τα δεδομένα συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ. Επίσης έχει ξεκινήσει δράσεις για την αντιμετώπιση της διστακτικότητας έναντι των εμβολιασμών που αφορούν τόσο το γενικό πληθυσμό (καμπάνιες ενημέρωσης) όσο και τους επαγγελματίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (εκπαιδευτικά σεμινάρια ανά ΥΠΕ).
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Ο εμβολιασμός εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές αντιστάσεις στην Ευρώπη, όπως αποτυπώνουν ορισμένα ανησυχητικά στατιστικά δεδομένα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δραματική αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς, που καταγράφουν τον υψηλότερο αριθμό των τελευταίων 25 ετών. Παρότι η Ελλάδα παραμένει σταθερός υποστηρικτής του εμβολιασμού, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού.
«Αναμφίβολα, έχουμε ακόμη σημαντικό έργο μπροστά μας, έργο που απαιτεί ολοκλήρωση, ενώ ταυτόχρονα είναι ζωτικής σημασίας να προστατεύσουμε τα κεκτημένα μας. Είναι επιτακτική ανάγκη να επενδύσουμε στη συστηματική συλλογή και ανάλυση δεδομένων, δίνοντας προτεραιότητα σε στρατηγικές και αποτελεσματικές παρεμβάσεις» ανέφερε ο Dr. Joao Breda, Επικεφαλής του Γραφείου του Π.Ο.Υ. στην Ελλάδα.
Διαβάστε επίσης:
Έμφραγμα μυοκαρδίου: Τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοούμε
Γεώργιος Βέλμαχος: «Το τραύμα είναι επιδημία»
Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος: «Γιατροί δυο ταχυτήτων με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της Τηλεϊατρικής»
