Ένα εύρημα-σοκ ανακάλυψαν οι επιστήμονες σε ασθενείς με άνοια που σχετίζεται με τη μόλυνση του περιβάλλοντος από νανοπλαστικά.
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Medicine αποκάλυψε ότι τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά (MNPs) συσσωρεύονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο και μάλιστα αυτά βρέθηκαν να είναι τρεις έως πέντε φορές υψηλότερα στους εγκεφάλους ατόμων με άνοια, δηλαδή όσο ένα κουταλάκι του γλυκού!
Τα σωματίδια αυτά αποτελούνται κυρίως από πολυαιθυλένιο, ένα υλικό που χρησιμοποιείται ευρέως στις πλαστικές συσκευασίες, συμπεριλαμβανομένου του εμφιαλωμένου νερού. Η μελέτη εγείρει επείγοντα ερωτήματα σχετικά με το πώς η καθημερινή έκθεση στα πλαστικά μπορεί να συμβάλλει στις νευρολογικές ασθένειες και στην έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών.
- Advertisement -
Καθώς τα μικροπλαστικά βρίσκονται πλέον παντού, (στον αέρα, στα τρόφιμα ακόμα και σε φακελάκια τσαγιού και δοχεία τροφίμων), το να τα αποφύγουμε τελείως είναι σχεδόν αδύνατο. Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι η μείωση της έκθεσης θα μπορούσε να είναι καθοριστική για τη μείωση των μακροπρόθεσμων κινδύνων για την υγεία.
Οι επιπτώσεις των μικροπλαστικών και νανοπλαστικών στην υγεία και το περιβάλλον
Τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά είναι μικροσκοπικά θραύσματα πλαστικού που έχουν διασπαρθεί στους ωκεανοί, στο έδαφος και φυσικά στο ανθρώπινο σώμα ( πνεύμονας, καρδιά, νεφρά, ήπαρ, εγκέφαλο κλπ).
Ας δούμε λοιπόν τι είναι αυτά τα αόρατα μικροσωματίδια που απειλούν τον πλανήτη μας και κατ ́επέκταση και τον άνθρωπο.
Μικροπλαστικά: Πρόκειται για πλαστικά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 5 χιλιοστά. Μπορεί να προέρχονται από τη διάσπαση μεγαλύτερων πλαστικών αντικειμένων ή να κατασκευάζονται σκόπιμα για προϊόντα όπως τα καλλυντικά και τα καθαριστικά.
Νανοπλαστικά: Ακόμη μικρότερα σωματίδια, με μέγεθος μικρότερο από 1 μικρόμετρο (1.000 νανόμετρα). Λόγω του εξαιρετικά μικρού τους μεγέθους, μπορούν να διαπερνούν βιολογικά φράγματα, να εισέρχονται σε όργανα και κύτταρα και να δημιουργούν ανησυχίες για την ανθρώπινη υγεία.
Τόσο τα μικροπλαστικά όσο και τα νανοπλαστικά αποτελούν περιβαλλοντικό και υγειονομικό κίνδυνο. Έχουν εντοπιστεί σε διάφορα οικοσυστήματα και μπορούν να καταναλωθούν από την άγρια ζωή, προκαλώντας σωματικές βλάβες και χημική επιβάρυνση.
Στους ανθρώπους, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία για τον ρόλο τους στην πρόκληση φλεγμονών, στη διαταραχή των κυτταρικών λειτουργιών και στη μεταφορά επιβλαβών ουσιών.
Πολύ υψηλότερα τα επίπεδα μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο συγκριτικά με άλλα όργανα
Ερευνητές δημοσίευσαν μελέτη στο Nature Medicine, η οποία διαπίστωσε ότι τα επίπεδα μικροπλαστικών στον εγκέφαλο είναι πολύ υψηλότερα από ό,τι σε άλλα όργανα, όπως το ήπαρ και τα νεφρά.
Επιπλέον, τα άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη και είχαν διαγνωστεί με άνοια εμφάνιζαν έως και 10 φορές περισσότερα μικροπλαστικά στους εγκεφάλους τους σε σύγκριση με άτομα χωρίς την πάθηση.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος περιέχει περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού μικροπλαστικά και νανοπλαστικά. Οι ερευνητές προειδοποίησαν ότι τα μικροπλαστικά που ανιχνεύθηκαν είχαν πολύ μικρό μέγεθος (<200 nm) και ήταν κυρίως πολυαιθυλένιο.
«Τα μικροπλαστικά είναι μια πανταχού παρούσα συνέπεια της σύγχρονης ζωής. Βρίσκονται στον αέρα, το νερό και την τροφή μας, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μικροπλαστικά στο σώμα τους.
Αυτό που δεν γνωρίζουμε ακόμη είναι ποιες είναι οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία», δήλωσε η Βρετανή καθηγήτρια Tamara Galloway, Καθηγήτρια Οικοτοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, σύμφωνα με το Surrey Live.
Το νερό
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Science and Technology διαπίστωσε ότι το εμφιαλωμένο νερό ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή μικροπλαστικών – η πρώτη είναι ο αέρας που αναπνέουμε.
Στην τρίτη θέση βρισκόταν τα θαλασσινά, τα οποία, σύμφωνα με τους συγγραφείς, αποτελούν τη «μεγάλη πλειονότητα της πρόσληψης μικροπλαστικών».
Οι ερευνητές της μελέτης εκτιμούν ότι η αλλαγή από εμφιαλωμένο σε νερό βρύσης θα μπορούσε να μειώσει την πρόσληψη μικροπλαστικών από 90.000 σωματίδια ετησίως σε μόλις 4.000 σωματίδια. Αν και ο υψηλότερος αριθμός αφορά άτομα που πίνουν αποκλειστικά εμφιαλωμένο νερό και ο χαμηλότερος εκείνους που πίνουν αποκλειστικά νερό βρύσης, στην πραγματικότητα οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται κάπου στο ενδιάμεσο. Πώς να μειώσετε τη χρήση πλαστικών
Η μείωση της χρήσης πλαστικών είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της έκθεσης στα μικροπλαστικά, τα οποία είναι πανταχού παρόντα στο περιβάλλον μας και ενδέχεται να εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία.
Ακολουθούν πρακτικά βήματα για να μειώσετε την πρόσληψή τους:
1. Βρείτε εναλλακτικές του εμφιαλωμένου νερού: Το εμφιαλωμένο νερό είναι μια σημαντική πηγή κατανάλωσης μικροπλαστικών. Η μετάβαση σε φιλτραρισμένο νερό βρύσης μπορεί να μειώσει δραστικά την πρόσληψη—από περίπου 90.000 σωματίδια σε 4.000 ετησίως.
2. Μην ζεσταίνετε φαγητά σε πλαστικά δοχεία: Η θέρμανση φαγητού σε πλαστικό μπορεί να προκαλέσει τη μεταφορά μικροπλαστικών στο γεύμα σας. Επιλέξτε γυάλινα ή κεραμικά δοχεία, ειδικά όταν χρησιμοποιείτε φούρνο μικροκυμάτων ή αποθηκεύετε ζεστά τρόφιμα.
3. Χρησιμοποιήστε σκεύη κουζίνας χωρίς πλαστικό: Αντικαταστήστε τα πλαστικά σκεύη, τις επιφάνειες κοπής και τα μαγειρικά σκεύη με εναλλακτικές λύσεις από ξύλο, μέταλλο ή γυαλί για να μειώσετε τη μεταφορά μικροπλαστικών κατά την προετοιμασία των γευμάτων.
4. Επιλέξτε υφάσματα από φυσικές ίνες: Τα συνθετικά υφάσματα, όπως το πολυέστερ και το νάιλον, απελευθερώνουν μικροπλαστικά κατά το πλύσιμο. Η επιλογή ρούχων και υφασμάτων σπιτιού από φυσικές ίνες, όπως το βαμβάκι ή το μαλλί, μπορεί να μειώσει αυτή την πηγή ρύπανσης.
5. Καθαρίστε τους χώρους σας τακτικά: Τα μικροπλαστικά μπορούν να συσσωρεύονται στη σκόνη του σπιτιού. Ο τακτικός καθαρισμός με ηλεκτρική σκούπα και σφουγγάρισμα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της έκθεσης σε εσωτερικούς χώρους.
6. Φιλτράρετε το πόσιμο νερό σας: Η εγκατάσταση ενός συστήματος φιλτραρίσματος αντίστροφης όσμωσης μπορεί να αφαιρέσει έως και το 99,9% των σωματιδίων μικροπλαστικών από το νερό που καταναλώνετε.
7. Περιορίστε τα επεξεργασμένα τρόφιμα: Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα ( π.χ κοτομπουκιές κλπ) ενδέχεται να περιέχουν υψηλότερα επίπεδα μικροπλαστικών.
Η επιλογή φρέσκων, μη επεξεργασμένων τροφίμων μπορεί να μειώσει την πρόσληψή τους.
Διαβάστε επίσης
Κρούσμα μηνιγγίτιδας σε βρέφος 2 μηνών στην Αχαΐα: Καλή η κατάσταση της υγείας του
Άνοιξε ο δρόμος για θεραπείες κατά του καρκίνου που βασίζονται σε γενετικά τροποποιημένα βακτήρια