Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για όσους είναι εθισμένοι με το τσιγάρο… Δεν κρύβει την αισιοδοξία της η Καθηγήτρια πνευμονολογίας, Παρασκευή Κατσαούνου.
Εδώ και σχεδόν τρία χρόνια στην Ελλάδα υπήρχε μόνο μια θεραπεία που βοηθούσε στη διακοπή του καπνίσματος: αυτή με τα υποκατάστατα νικοτίνης. Ωστόσο, μια νέα για τα ελληνικά δεδομένα θεραπεία, που προστέθηκε στη φαρέτρα των γιατρών από το περασμένο καλοκαίρι, φαίνεται να φέρνει σημαντικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση του τσιγάρου. Όμως, πάντα παράλληλα με την -επιβεβλημένη για καλύτερα αποτελέσματα- ψυχολογική υποστήριξη.
Η κυτισινικλίνη, σύμφωνα με την καθηγήτρια Πνευμονολογίας και υπεύθυνη του Ιατρείου Διακοπής Καπνίσματος του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», Παρασκευή Κατσαούνου, εμφανίζει έως σήμερα σημαντική απόδοση στη διακοπή του καπνίσματος, στο συνδυαστικό σχήμα.
«Τα στοιχεία που έχουμε πριν κλείσει ο χρόνος, είναι ενθαρρυντικά», τονίζει η Καθηγήτρια μιλώντας στο iatropedia.gr και προσθέτει:
«Τα ποσοστά που έχουμε στο δικό μας ιατρείο, είναι από 60 έως 80% των ατόμων που ζητούν από εμάς βοήθεια. Είναι πολύ υψηλά ποσοστά. Αλλά αυτά είναι μαζί με ψυχολογική υποστήριξη. Πάντα σε κάθε φάρμακο που είναι πολύ αποτελεσματικό, παίζει ρόλο και το δεύτερο κομμάτι που είναι η ψυχολογική απεξάρτηση. Δηλαδή είναι πολύ σημαντικό να μην το πάρει κάποιος μόνος του από το φαρμακείο, χωρίς να βρίσκεται υπό την παρακολούθηση κάποιου ειδικού. Είναι πολύ αποτελεσματικό, το φάρμακο, αλλά θέλει και καθοδήγηση και ψυχολογική απεξάρτηση».
«Η σωματική εξάρτηση προκαλεί στερητικό σύνδρομο αν κάποιος προσπαθήσει να διακόψει το κάπνισμα χωρίς φαρμακευτική αγωγή», τονίζει.
Θεραπευτικό «κενό» εδώ και τρία χρόνια
Μέχρι πρόσφατα, στην Ελλάδα δεν υπήρχαν φαρμακευτικές θεραπείες για τη διακοπή του καπνίσματος, παρά μόνο η θεραπεία υποκατάστασης με νικοτίνη.
Η δραστική ουσία βαρενικλίνη (Champix) αποσύρθηκε πριν από περίπου τρία χρόνια από την ίδια την παρασκευάστρια εταιρεία (Pfizer) και έκτοτε υπήρχε θεραπευτικό «κενό». Από το περασμένο καλοκαίρι, ωστόσο, στη θέση της έχει κυκλοφορήσει ένα νέο φυτικό φάρμακο, η κυτισινικλίνη (Tokovys), το οποίο λειτουργεί με παρόμοιο μηχανισμό.
Η κυτισινικλίνη χρησιμοποιούνταν εδώ και χρόνια σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ως οικονομικότερη εναλλακτική της βαρενικλίνης.
«Στην Ελλάδα είναι διαθέσιμη από το καλοκαίρι και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς βοηθά τους καπνιστές να μην εμφανίζουν στερητικά συμπτώματα», αναφέρει η Κατσαούνου.
Το φάρμακο, όπως λέει, επιτρέπει τη σταδιακή διακοπή του καπνίσματος, μειώνοντας την απόλαυση του τσιγάρου. «Καπνίζεις, αλλά δεν το ευχαριστιέσαι, κι έτσι το κόβεις πιο εύκολα», εξηγεί η γιατρός.
Ανεπιθύμητες ενέργειες και «ζωντανά» όνειρα
Όπως και η βαρενικλίνη, έτσι και η κυτισινικλίνη μπορεί να προκαλέσει ήπιες παρενέργειες. «Οι πιο συχνές είναι η ναυτία και οι διαταραχές ύπνου, με πιο έντονα όνειρα», λέει η Καθηγήτρια κα. Κατσαούνου.
«Μπορεί σε κάποιους που έχουν κάποια ευαισθησία να προκαλέσει συμπτώματα ναυτίας, δηλαδή ενοχλήσεις από το στομάχι και το δεύτερο είναι, πως επειδή και οι δύο ουσίες είναι διεγερτικές, το βράδυ δεν κοιμάσαι τόσο βαθιά. Άρα τα όνειρά σου τα θυμάσαι (περιγράφονται δηλαδή ως πιο «ζωντανά» όνειρα). Έτσι αν τα όνειρα είναι ευχάριστα κανένα πρόβλημα, αν τυχόν όμως, βλέπει κανείς κάποιο εφιάλτη, τον βιώνει πολύ έντονα. Κι αν τον θυμάσαι μετά, μπορεί να σου προκαλέσει κάποια αναστάτωση», προσθέτει.
Ωστόσο, προσθέτει πως επειδή η κυτισινικλίνη δρα για λιγότερο χρόνο (3-4 , αντί για τις 12 ώρες δράσης της βαρενικλίνης ), οι πιθανότητες εμφάνισης έντονων ονείρων είναι μικρότερες.
Η σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης
Η φαρμακευτική αγωγή από μόνη της δεν αρκεί, επιμένει η γιατρός. «Μπορεί κάποιος να επωφεληθεί απλώς παίρνοντας τη θεραπεία, αλλά δεν το συστήνουμε. Όπως και με την αυξημένη πίεση, το να πάρεις ένα χάπι μπορεί να σου ρίξει την πίεση και να σε βοηθήσει, αλλά δεν φτάνει. Πρέπει να μάθεις και τι άλλο πρέπει να αποφεύγεις, πώς να λειτουργείς, να αλλάξεις τρόπο ζωής. Απαιτείται, όχι μόνο για να το κόψεις, αλλά και να μην υποτροπιάσεις. Πρέπει να αντιμετωπίζεται ολιστικά», υπογραμμίζει.
Η Καθηγήτρια κα. Παρασκευή Κατσαούνου, καταλήγει με ένα αισιόδοξο μήνυμα προς τους καπνιστές:
«Οι περισσότεροι καπνιστές γνωρίζουν ότι το κάπνισμα προκαλεί προβλήματα υγείας, ωστόσο, επειδή μόνοι τους πιθανά να έχουν αποπειραθεί να μειώσουν το κάπνισμα και να τους δυσκολεύει πολύ με έντονα στερητικά συμπτώματα, θα πρέπει να τους μεταφέρουμε το μήνυμα να είναι αισιόδοξοι. Μπορούν να διακόψουν το κάπνισμα με ιατρική βοήθεια και αξίζει να δώσουν στον εαυτό τους μια ευκαιρία γιατί πραγματικά θα τα καταφέρουν».
Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος «Ευαγγελισμός»: Το μυστικό της επιτυχίας!
Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» παρουσιάζει πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας που κυμαίνονται μεταξύ του 60% έως και 80%, την ώρα που τα αντίστοιχα νούμερα σε διεθνές επίπεδο δεν ξεπερνούν το 35%.
Παρόμοια καλά ποσοστά έχει και το Ειδικό Κέντρο Διακοπής Καπνίσματος της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών που λειτουργεί στο Ευγενίδειο Θεραπευτήριο.
Παρουσιάζοντας το 2023 τα παραπάνω στοιχεία, η κα. Παρασκευή Κατσαούνου, υποστηρίζει πως το μυστικό της επιτυχίας κρύβεται στο γεγονός ότι στον Ευαγγελισμό την απεξάρτηση από το τσιγάρο αναλαμβάνουν γιατροί και όχι -όπως συμβαίνει στο εξωτερικό- νοσηλευτές, στους οποίους δεν επιτρέπεται να συνταγογραφούν φάρμακα.
«Στην Ελλάδα, έχουμε εκπαιδευμένους γιατρούς. Στην Αγγλία την απεξάρτηση από το τσιγάρο κάνουν νοσηλευτές και νοσηλεύτριες, που δεν μπορούν να δώσουν φαρμακευτική αγωγή παρά μόνο υποκατάστατα νικοτίνης. Από την άλλη αμείβονται λιγότερο και το αγγλικό NHS επιλέγει τις νοσηλεύτριες να κάνουν τη διακοπή του καπνίσματος, γιατί ο γιατρός τους κοστίζει τετραπλάσια χρήματα», τόνισε η Καθηγήτρια μιλώντας σε Webinar με τίτλο «Τα νέα καπνικά προϊόντα. Πόσο επικίνδυνα είναι»
Σύμφωνα με την κα. Κατσαούνου αποτελεσματική βοήθεια προς τον εξαρτημένο καπνιστή παρέχεται σε τουλάχιστον 6 ωριαίες συνεδρίες, οι οποίες στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην ψυχολογική υποστήριξη.
Στην Λαμία αλλά και για όλη τη Φθιώτιδα, Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος υπάρχει στο Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας το οποίο είναι και πιστοποιημένο.
Υπεύθυνος: Επ.Ά Μ.Εμμανουήλ
