Οι μεταρρυθμίσεις για την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας που λειτουργεί στα όριά του, δεν είναι αποτελεσματικές και δύσκολα θα ανατραπεί το οξύ πρόβλημα της μειωμένης ελκυστικότητας των δημόσιων νοσοκομείων και άλλων υγειονομικών δομών στους νέους γιατρούς.
Για τους λόγους αυτούς χρειάζεται διαρκής αποτίμηση της κατάστασης και στενή παρακολούθηση, με έγκαιρη λήψη μέτρων τόσο οικονομικών όσο και θεσμικών. Αυτό είναι το συμπέρασμα της Ολομέλειας των Ιατρικών Συλλόγων της χώρας.
Αναλυτικά τα μέλη του Δ.Σ του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) και οι Προέδροι Ιατρικών Συλλόγων της χώρας, στο συνέδριο της Ολομέλειας που διεξήχθη το Σάββατο 15 Μαρτίου στην Αλεξανδρούπολη, συζήτησαν και ανέλυσαν διεξοδικά όλα τα θέματα που απασχολούν το χώρο της υγείας, όπως οι μεταρρυθμίσεις στο ΕΣΥ, η επιβάρυνση του ιατρικού προσωπικού με επιπλέον γραφειοκρατικά καθήκοντα, τα οικονομικά κίνητρα αλλά και θεσμικά θέματα, ζητώντας την αναθεώρησή τους. Οι Ιατροί επισημαίνουν ότι η Πολιτεία θα πρέπει να συνεργαστεί με την Κοινότητά τους πριν η κατάσταση οδηγηθεί σε αδιέξοδο.
Στο τραπέζι του διαλόγου τέθηκε η ελάχιστη ελκυστικότητα του ΕΣΥ ως εργασιακή προοπτική για τους γιατρούς. Τα προβλήματα αναχαιτίζουν «την ανάδειξη και αξιοποίηση τόσο της βελτίωσης των υποδομών και του εξοπλισμού, όσο και ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων, όπως τα Κέντρα Τραύματος και Εγκεφαλικών» αναφέρουν οι ιατροί σε σχετική ανακοίνωση. Ενδεικτικό είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση των χωρών του ΟΟΣΑ σε ότι αφορά την ικανοποίηση και την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Ειδικότερα, σε ότι αφορά στην αλλαγή των εργασιακών σχέσεων των ιατρών του ΕΣΥ τονίστηκε ότι το «προνόμιο» ασκούν το 15% των μονίμων και το 3% των ειδικευομένων. Επίσης, αναπροσαρμόσθηκαν το επίδομα αγόνου και τα κίνητρα «με τρόπο ανεπαρκή» ενώ δόθηκε η δυνατότητα για παράταση του εργασιακού βίου των γιατρών του ΕΣΥ έως το 70ο έτος: «Ρύθμιση η οποία συνοδεύτηκε ταυτοχρόνως με την απολύτως απαράδεκτη διατήρηση των διοικητικών θέσεων τους που οδηγεί σε περαιτέρω απαξία το σύστημα υγείας στα μάτια των νέων γιατρών, βλέποντας το μέλλον τους να φράσσεται και η επιστημονική τους εξέλιξη να ακυρώνεται».
Οι προτάσεις του ΠΙΣ για την παράταση του εργασιακού βίου των Διευθυντών ΕΣΥ συνοδεύεται από δυο προϋποθέσεις:
1. Την προκήρυξη της θέσης ένα χρόνο πριν την επέλευση του 67ου έτους του συνταξιοδοτούμενου και
2. Την ανάθεση με αξιοκρατικά κριτήρια της Διεύθυνσης του Τμήματος ή της Κλινικής, σε γιατρό εν ενεργεία που κατέχει οργανική θέση στο ΕΣΥ και ταυτόχρονη απαλλαγή των Διευθυντών που παραμένουν μετά το 67ο έτος από κάθε είδους Διοικητικά καθήκοντα, με μοναδική ενασχόληση το ιατρικό και επιστημονικό τους έργο.
Η Ολομέλεια των ιατρικών συλλόγων επισημαίνει ότι με βάση στοιχεία, που προέρχονται από τις καθημερινές αναρτήσεις στην Διαύγεια μετά τη νομοθέτηση τους από τον Οκτώβριο έως και τον Φεβρουάριο:
- Προσελήφθησαν 168 ιατροί
- Συνταξιοδοτήθηκαν 126
- Παραιτήθηκαν 87, εκ των οποίων 75 επιμελητές.
Σε άγονες και νησιωτικές περιοχές:
Για 51 θέσεις ιατρών εκδηλώθηκε ενδιαφέρον μόνον για 18 εξ αυτών. Ενδεικτικά στην Κω δεν υπάρχει καμία πρόσληψη στις αναγκαίες ειδικότητες.
Τα εμπόδια
Εμπόδιο στις εξελίξεις αποτελεί και η διοικητική εκκρεμότητα που υπάρχει εδώ και περισσότερους από 12 μήνες με την «αξιολόγηση» διοικητών νοσοκομείων, διαδικασία που σε πολλές περιπτώσεις προκαλεί την κοινωνία. Μάλιστα η Ολομέλεια των ιατρικών συλλόγων αποδίδει ευθύνες στον υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, επισημαίνοντας ότι: «καθοριστικά στη διόγκωση του προβλήματος επιδρά ο σταθερά διχαστικός, αντιιατρικός και απόλυτος λόγος του υπουργού».
Ήδη από την πλευρά του ο ΠΙΣ έχει υποβάλλει, όπως σημειώνει εμπεριστατωμένο υπόμνημα 20 σημείων στην ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, πριν ένα χρόνο χωρίς να λάβει έκτοτε απάντηση. Ο ΠΙΣ δηλώνει ότι θα συνεχίσει την πρακτική των τεκμηριωμένων ενημερώσεων διότι πιστεύει ότι «ακόμη και στους στραβούς γιαλούς ο περίπλους είναι εφικτός, πλην όμως με την ανάλογη πλοήγηση».
Η αποτυχία του προσωπικού ιατρού
Παρά την επανεκκίνηση και ότι οι περισσότερες ρυθμίσεις κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση, η πρόβλεψη για καθολική κάλυψη του πληθυσμού δεν είναι καθόλου αισιόδοξη. Η Ολομέλεια των Ιατρικών συλλόγων υποστηρίζει πως η διάταξη που μετατρέπει τον αγροτικό γιατρό σε προσωπικό γιατρό στις πόλεις στην πραγματικότητα όμως «μετατρέπει τον γιατρό εμπιστοσύνης του πολίτη –αυτό πρέπει να είναι ο προσωπικός γιατρός- σε προσωπικό γιατρό επί θητεία στα αστικά κέντρα». Συνεπώς ο πολίτης θα πρέπει να αλλάζει προσωπικό επί θητεία γιατρό.
Κι ενώ για πρώτη φορά προβλέπεται η συμμετοχή και του ελεύθερου επαγγελματία γιατρού με ιδιωτική αμοιβή στο θεσμό του προσωπικού γιατρού, όμως η σύμβαση εργασίας δεν έχει ακόμα τεθεί σε διαβούλευση. Επίσης, από την πλευρά των ιατρών τονίζεται ότι αποτελεί ισχυρό αντικίνητρο η αναγκαστική εργασία στο ΕΣΥ (επίταξη) μέσω του άρθρου 65 του νόμου 5129/24.
Στον ίδιο νόμο προβλέπεται οικονομικό κίνητρο ύψους 40.000 ευρώ στους νέους γιατρούς που θα επιλέξουν τις ειδικότητες της Παθολογίας και της Γενικής Ιατρικής, στην προσπάθεια της πολιτείας να καλύψει το έλλειμμα ιατρών στις ειδικότητες αυτές. Όμως υπάρχουν προϋποθέσεις στην ημερομηνία υποβολής της αίτησης τους για ειδίκευση, η οργανική θέση στην οποία αφορά η αίτηση τους είναι κενή ή αδιάθετη και δεν υφίσταται για αυτήν αναμονή στη λίστα προτεραιότητας για το συγκεκριμένο νοσοκομείο (αρθρ.4 παρ. β ΚΥΑ Αριθμ. Γ4δ//Γ.Π.οικ.66214).
Clawback
Η εφαρμογή κλειστών προϋπολογισμών δεν είναι πρωτοποριακό μέτρο, σχολιάζουν οι γιατροί που ζητούν σωστή εφαρμογή του με λεπτομερή σχεδιασμό των αναγκών, επαρκή χρηματοδότηση, καθορισμό Διαγνωστικών και Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και ενδελεχή-συστηματικό έλεγχο. Το μέτρο του clawback υπάγεται στο μέτρο του κλειστού προϋπολογισμού. Κι ενώ έχει υπάρξει μακρόχρονη εφαρμογή χωρίς τις προϋποθέσεις, δεν υπάρχει απόδοση του μέτρο, το οποίο «έχει καταστεί λογιστικό εργαλείο υφαρπαγής δεδουλευμένης εργασίας των Εργαστηριακών Ιατρών».
Μέσα στο 2023 ο ΠΙΣ συγκρότησε ειδική Επιτροπή διαχείρισης του clawback και σε συνδυασμό με το γεγονός της δημιουργίας Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαστηριακών Ιατρών (ΠΟΕΡΓΙ) από κοινού και σε επαφή με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας συνδιαμόρφωσαν και συναποφάσισαν μία δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος του claw-back.
Η δέσμη μέτρων αφορά:
1. Αποζημίωση 1 & 3 euro σε κάθε παραπεμπτικό (μικροβιολογικών & απεικονιστικών εξετάσεων αντίστοιχα) ως πόρο προς τον ΕΟΠΥΥ – νομοθετήθηκε.
2.Εφαρμογή Πρωτογενούς και Δευτερογενούς clawback – νομοθετήθηκε.
3.Επίσπευση του ηλεκτρονικού αποθετηρίου – σε φάση εφαρμογής.
4. Ενεργοποίηση του ΦΕΚ 2243 τ.Β / 18-8-2014 για την εφαρμογή όλων των Διαγνωστικών και Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων – σε φάση αναμονής.
5.Κατάργηση του ΦΕΚ 3458 Β / 26-10-2016 με την προσθήκη εξετάσεων χωρίς την αντίστοιχη χρηματοδότηση – σε φάση αναμονής.
6.Εφαρμογή κωδικού OTP στην έκδοση και στην εκτέλεση των παραπεμπτικών για τον έλεγχο ταυτοποίησης – σε φάση αναμονής.
7. Real time έλεγχος τριγωνικών συναλλαγών με παρακολούθηση του μέσου όρου χρέωσης ανά ΑΜΚΑ ασφαλισμένου – σε φάση αναμονής.
8. Εφαρμογή μόνιμου πόρου εσόδου (π.χ. σε βλαπτικά προϊόντα) που θα αφορά αποκλειστικά την ελάφρυνση του claw-back – σε φάση αναμονής.
9. Επαναδιεκδίκηση του ποσού των 30.000.000 euro με το οποίο θα ενίσχυε τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ (μετά το πέρας της τουριστικής περιόδου και τον έλεγχο των εσόδων) – σε φάση αναμονής.
10. Υπογραφή Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης με τον ΠΙΣ όπως ορίζει ο νόμος (Ν. 4931/2022, ΦΕΚ 94 Α/13.5.2022) – σε φάση αναμονής.
Οι ιατροί τόνισαν την αναγκαιότητα για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η ταυτόχρονη και άμεση εφαρμογή τους, αλλά ακολούθησε συστηματική καθυστέρηση και αποσπασματική εφαρμογή μέτρων. «Ατολμία καταλογίζεται στην πολιτική του Υπουργείου Υγείας, η οποία ακυρώνει το όποιο όφελος προκύπτει από τα ελάχιστα εφαρμοζόμενα μέτρα και μεταφέρει το κόστος στον ιδιωτικό διαγνωστικό τομέα. Η Ολομέλεια των ιατρικών συλλόγων ζητά για την επιβίωση των εργαστηρίων της περιφέρειας την κατανομή του προϋπολογισμού ΕΟΠΥΥ ανά περιφέρεια και νομό, όπως προβλέπει το αρ. 2της Υ9/Οικ. 70521 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β΄ 2243/2014).
Διαβάστε επίσης:
Νέα μελέτη: Ροφήματα με ζάχαρη και καρκίνος του στόματος- Τι πρέπει να προσέχουν οι γυναίκες
ΕΛΕΑΝΑ: Σήμα κινδύνου για τις καθυστερήσεις στη διάγνωση ρευματικών νοσημάτων στα παιδιά
