Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στο μεγαλύτερο στρατιωτικό νοσοκομείο της χώρας σχεδόν τρεις μήνες μετά από την αποκάλυψη του πορίσματος – σοκ της Ειδικής Οικονομικής Επιθεώρησης (ΕΟΕ) για το ιδιωτικό παραμάγαζο και το πάρτι προμηθειών που είχε στηθεί στο 401 ΓΣΝΑ;
Ποια είναι οι τύχη των εμπλεκόμενων-ελεγχόμενων, οι χειρισμοί από την πλευρά της ηγεσίας του Υπουργείου Εθνική Άμυνας, αλλά και από την ίδια τη στρατιωτική δικαιοσύνη;
Το topontiki.gr με έγγραφα-φωτιά αποκαλύπτει ότι ιδιωτικά παραμάγαζα παραμένουν σε λειτουργία και μάλιστα από αυτούς που θα περίμενε κανείς ότι θα ήταν ήδη αντιμέτωποι με τη στρατιωτική δικαιοσύνη. Η οποία- και δεν είναι η πρώτη φορά – αγνοείται…
Η επιθεώρηση αυτή αφορούσε την περίοδο 2022-2024 και τέσσερα τμήματα του νοσοκομείου που διαθέτουν και λειτουργούν ιατρικό εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας. Για δύο από αυτά τα τμήματα, και συγκεκριμένα το Καρδιοχειρουργικό και το Αιμοδυναμικό, τα συνταρακτικά ευρήματα του πορίσματος περιέγραφαν κατάσταση πλήρους αδιαφάνειας, παραβίαση του νόμου για τις προμήθειες, υψηλές κοστολογήσεις, διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών που επιφέρει κίνδυνο επιβολής ευρωπαϊκών προστίμων στη χώρα, μέχρι και εντοπισμό ιδιωτικού λογισμικού(!), που λειτουργούσε χωρίς την εποπτεία του Στρατιωτικού Νοσοκομείου.
Σήμερα, και καθώς έχουν περάσει σχεδόν τρεις μήνες από τη δημοσίευση του πορίσματος, η τύχη του αγνοείται, παρότι το ΓΕΕΘΑ -και προφανώς και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ- έχουν λάβει γνώση του πορίσματος ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, μαζί με τις απόψεις των ελεγχόμενων σε αυτό το πόρισμα(βάσει των όσων προβλέπει το ΠΔ 96/2018). Είναι εξαιρετικά δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς οι ελεγχόμενοι θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την προμήθεια σχεδόν του συνόλου του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού του Καρδιοχειρουργικού και Αιμοδυναμικού τμήματος εξωσυμβατικά, χωρίς διαγωνισμούς, τη στιγμή που αυτό αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της νομοθεσίας (ν.4270/2014 (Α’143), ΠΔ 80/2016 (Α’145) και ν.4412/2016 (Α’147)). Πολλώ δε μάλλον είναι δύσκολο να δικαιολογήσει κάποιος το στήσιμο και τη λειτουργία ιδιωτικού λογισμικού χρέωσης υλικών. Παρόλα αυτά και ενώ βάσει της νομοθεσίας (άρθρο 1 του ΠΔ 96/2018 και άρθρο 4 του ν.3492/2006) το πόρισμα της ΕΟΕ μπορεί να σταλεί σε αρμόδιες δικαστικές αρχές για τη διερεύνηση τυχόν αξιόποινων πράξεων, η στρατιωτική δικαιοσύνη δεν έχει εμπλακεί στο θέμα, ενώ ούτε η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ φαίνονται πρόθυμες να ζητήσουν τη συνδρομή της.
Αυτή που δεν αγνοείται πάντως σήμερα, είναι η τύχη των εμπλεκόμενων στο πόρισμα της ΕΟΕ.
Εμπλεκόμενοι ευδοκίμως τερματίσαντες και αναβαθμισθέντες!
Τον περασμένο Δεκέμβριο, κατά τις έκτακτες κρίσεις ανωτάτων αξιωματικών καρατομήθηκαν όλοι οι ανώτατοι αξιωματικοί του υγειονομικού σώματος του στρατού ξηράς, περιλαμβανομένου του διευθυντή του 401 ΓΣΝΑ, ο οποίος και αποτελούσε το επιθεωρούμενο οικονομικό όργανο κατά την ΕΟΕ. Με αφορμή τις κρίσεις αυτές, αλλά και το νομοσχέδιο που προετοιμάζει το ΥΠΕΘΑ για το υγειονομικό των ενόπλων δυνάμεων, ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Ι. Κεφαλογιάννης, ανέφερε σε ραδιοφωνική συνέντευξή του: «Έχουν διαπιστωθεί διαχρονικά διάφορες παθογένειες και στο πλαίσιο αυτό υλοποιούμε τη νομοθετική ρύθμιση, αλλά βεβαίως πρέπει να γίνουν και οι αντίστοιχες αλλαγές προσώπων, ακριβώς για να προχωρήσουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις μπροστά. Εντός των επόμενων ημερών, θα τοποθετηθούν οι νέες διοικήσεις (των Στρατιωτικών νοσοκομείων».( https://www.mod.mil.gr/synenteyxi-yfetha-gianni-kefalogianni-ston-r-s-parapolitika-90-1/)
Παρόλα αυτά, μόλις κοινοποιήθηκαν τα αποτελέσματα των κρίσεων ανακαλύψαμε με έκπληξη ότι ο διευθυντής του 401 ΓΣΝΑ αποστρατεύτηκε ως «ευδοκίμως τερματίσας», ο οποίος μάλλον θα πρέπει να αισθάνεται «ριγμένος», καθώς στις έκτακτες κρίσεις ανωτέρων αξιωματικών που ακολούθησαν, οι επικεφαλής των εμπλεκόμενων τμημάτων που περιγράφεται στο πόρισμα της ΕΟΕ είχαν πολύ καλύτερη τύχη από τον ίδιο.
Σε ό,τι αφορά στα τμήματα αυτά, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το Καρδιοχειρουργικό αποτελεί αυτόνομη, διακλαδική κλινική με διευθυντή προερχόμενο από το χώρο του Στρατού Ξηράς, ενώ το Αιμοδυναμικό χρησιμοποιείται κατά βάση από την Καρδιολογική Κλινική και για περιορισμένο αριθμό περιστατικών από το Κέντρο Εμβολισμών Αγγειακών Παθήσεων του Εγκεφάλου(με ειδικό ρόλο). Ως εκ τούτου, ως επικεφαλής στη λειτουργία του Αιμοδυναμικού τμήματος εμπλέκονται κατά βάση ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής και ο Τμηματάρχης του Αιμοδυναμικού, επίσης καρδιολόγος. Από αυτούς τους τρεις, με τις έκτακτες κρίσεις του Φεβρουαρίου 2025, ο διευθυντής της Καρδιολογικής κλινικής προήχθη σε διευθυντή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (ΑΣΥΕ), όπου απαλλαγμένος από τις διοικητικές ευθύνες συνεχίζει να διατίθεται στην Καρδιολογική κλινική για τη διενέργεια αμιγώς κλινικού έργου. Επίσης, ο τμηματάρχης του Αιμοδυναμικού ανέλαβε τη διεύθυνση της Καρδιολογικής κλινικής, ενώ ο διευθυντής της Καρδιοχειρουργικής κλινικής παρέμεινε στη θέση του!
Τι γίνεται με τα TAVI;
Προφανώς, με τις «αλλαγές» αυτές η κατάσταση που περιέγραφε το πόρισμα της ΕΟΕ για το Καρδιοχειρουργικό και το Αιμοδυναμικό τμήμα του 401 ΓΣΝΑ (δυνατότητα παραγγελίας και αγοράς υλικών κατά το δοκούν, απελευθερωμένης από περιορισμούς κόστους, υποχρέωσης διενέργειας διαγωνισμών προμήθειας υλικών και οποιασδήποτε διαδικασίας εσωτερικού ελέγχου ορθής τιμολόγησης και χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης) συνεχίζει τουλάχιστον ως είχε!
Όπως, για παράδειγμα, προκλητικά συμβαίνει με τις επεμβάσεις αντικατάστασης αορτικής βαλβίδας χωρίς ανοικτό χειρουργείο ή αλλιώς επεμβάσεις δια-δερμικής εμφύτευσης ειδικών βιολογικών αορτικών βαλβίδων (TAVI) και που σήμερα φέρνει στη δημοσιότητα topontiki.gr με αποκαλυπτικά έγγραφα.
Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες, οι επεμβάσεις TAVI ενδείκνυνται έναντι της κλασσικής χειρουργικής μεθόδου σε δύο κατηγορίες ασθενών: α) αυτούς που έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 75 ετών και β) αυτούς που είναι υψηλού κινδύνου ή ακατάλληλοι για να υποβληθούν σε χειρουργική αντικατάσταση της βαλβίδας.
Το 401 ΓΣΝΑ είχε λάβει έγκριση για επεμβάσεις TAVI στις 12 Μαΐου 2022, με τα αναγνωρισμένα μέλη της ομάδας εμφύτευσης των βαλβίδων να αποτελούνται από τους τότε διευθυντές της Καρδιολογικής και Καρδιοχειρουργικής κλινικής και τον τμηματάρχη του Αιμοδυναμικού Τμήματος. Ως τώρα, η ομάδα αυτή έχει πραγματοποιήσει συνολικά 68 επεμβάσεις. Καθώς από τις ενδείξεις της επέμβασης, αυτή δεν αφορά τα εν ενεργεία στελέχη του Στρατού, το αναμενόμενο θα ήταν αυτές οι επεμβάσεις να πραγματοποιούνται κατά πλειοψηφία στους μη εν ενεργεία δικαιούχους (μέλη οικογενειών στρατιωτικών, κτλ). Παρ’ όλα αυτά, το 85% αυτών των επεμβάσεων αφορά ιδιώτες ασθενείς! Το κατά πόσο συνάδει με την αποστολή ενός στρατιωτικού νοσοκομείου η κατ’ εξοχήν εξυπηρέτηση ιδιωτών(παρότι αποτελεί βασικά εσωτερικό θέμα του νοσοκομείου και του Επιστημονικού Συμβουλίου του, που εγκρίνει τους υποψήφιους ασθενείς για αυτή την επέμβαση), είναι ένα θέμα που απασχόλησε το πόρισμα της ΕΟΕ. Όμως, αυτό που αφορά την ουσία της ΕΟΕ και τις πρακτικές οικονομικής κακοδιαχείρισης που ανέδειξε, είναι το πώς επιλέγονται οι βαλβίδες, δηλαδή χωρίς διαγωνισμό, από διαφορετικές εταιρίες! Κάτι που εξακολουθεί να γίνεται και μετά την ΕΟΕ και πολύ περισσότερο τις καρατομήσεις.
Έτσι λοιπόν, στους ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επεμβάσεις TAVI έχουν χρησιμοποιηθεί ως τώρα βαλβίδες τεσσάρων διαφορετικών εταιρειών και συγκεκριμένα της Medtronic (Evolut Pro Plus), Boston Scientific (Accurate Neo 2), Meril Life/FlexMed (Myval) και Microport (Vitaflow Liberty), με τα προϊόντα της τελευταίας μάλιστα να χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά λίγο μετά την ολοκλήρωση της ΕΟΕ! Σημειωτέον ότι οι επεμβάσεις ΤΑVI έχουν το υψηλότερο κόστος αποζημίωσης ανάμεσα σε όλες τις επεμβάσεις για παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος βάσει Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων (ΚΕΝ). Συγκεκριμένα, στις επεμβάσεις αυτές αντιστοιχεί το ΚΕΝ υπ’ αριθμ. Κ56Μ που μεταφράζεται σε 15.000 ευρώ ανά επέμβαση, και αυτό χωρίς να συν-υπολογίζονται οι συνήθεις επιπλοκές της επέμβασης και οι επιπρόσθετες επεμβάσεις που αυτές μπορεί να επιφέρουν, όπως πχ η εμφύτευση μόνιμου βηματοδότη.
Όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς, το πολύ υψηλό κόστος αποζημίωσης μπορεί να αποβεί είτε προς όφελος του νοσοκομείου (όταν υφίσταται μειοδοτικός διαγωνισμός και χρησιμοποιείται η φθηνότερη βαλβίδα), είτε προς όφελος των προμηθευτριών εταιρειών, όταν γίνεται παραγγελία μεμονωμένων βαλβίδων σε τιμές που καθορίζουν οι εταιρείες. Στη δεύτερη περίπτωση μάλιστα, οι εταιρείες μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμή που προσεγγίζει την αποζημίωση του νοσοκομείου βάσει ΚΕΝ, με αποτέλεσμα το νοσοκομείο να μην έχει κανένα όφελος και σε ακραίες περιπτώσεις να υφίσταται ακόμη και ζημία.
Τέσσερις ασθενείς, τέσσερις διαφορετικές εταιρίες και μία πρωτοεμφανιζόμενη μετά την ΕΟΕ! Η προμήθεια υλικού χωρίς μειοδοτικό διαγωνισμό ακόμη και μετά την Ειδική Οικονομική Επιθεώρηση αποτυπώνεται στα εξιτήρια ασθενών που υποβλήθηκαν σε επεμβάσεις TAVI μετά την ολοκλήρωση της ΕΟΕ.
Όπως είναι προφανές, δεν τίθεται θέμα μειοδοτικού διαγωνισμού για την προμήθεια βαλβίδων από μια εταιρεία, ενώ η επιλογή της βαλβίδας που θα χρησιμοποιηθεί σε κάθε ασθενή βρίσκεται υπό την απόλυτη και ανέλεγκτη κρίση των εμφυτευτών, που παραμένουν οι ίδιοι από την αρχή του προγράμματος, με μικρές διαφοροποιήσεις στους τίτλους τους μετά τις έκτακτες κρίσεις του Φεβρουαρίου.
Α. Απόσπασμα του ΦΕΚ με το οποίο έλαβε έγκριση το 401 ΓΣΝΑ για τη διενέργεια επεμβάσεων τύπου TAVI, στο οποίο αναφέρονται τα τέσσερα μέλη της Ομάδας Καρδιάς (2 καρδιοχειρουργοί και 2 καρδιολόγοι) που διενεργεί τις επεμβάσεις. Β: 3 από τα τέσσερα μέλη της Ομάδας Καρδιάς αποτελούσαν συγχρόνως και τους επικεφαλής των ελεγχόμενων τμημάτων της ΕΟΕ (Καρδιοχειρουργικό και Αιμοδυναμικό) την περίοδο 2022-2024, όπως φαίνεται σε βεβαίωση ιατρικού φακέλου ενός ενδεικτικού ασθενούς που υποβλήθηκε σε επέμβαση TAVI πριν τις έκτακτες κρίσεις του Φεβρουαρίου του 2025. Γ: Μετά τις έκτακτες κρίσεις του Φεβρουαρίου 2025, όπως φαίνεται στην έκθεση επέμβασης ενός ενδεικτικού ασθενούς που υποβλήθηκε σε εμφύτευση βαλβίδας μετά τις κρίσεις αυτές, διαπιστώνονται οι εξής «αλλαγές»: τα μέλη της Ομάδας Καρδιάς παρέμειναν τα ίδια, ενώ σε ότι αφορά τους επικεφαλής των εμπλεκόμενων τμημάτων στην ΕΟΕ, επήλθε αλλαγή στον διευθυντή της Καρδιολογικής κλινικής, τη θέση του οποίου ανέλαβε ο μέχρι πρότινος( ελεγχόμενος) Τμηματάρχης του Αιμοδυναμικού.
Εν αναμονή της διαδικασίας των τακτικών κρίσεων αξιωματικών του Μαρτίου, οι επικεφαλής του Αιμοδυναμικού και Καρδιοχειρουργικού τμήματος την περίοδο 2019-2024, παραμένουν στο απυρόβλητο και συνεχίζουν να απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης για να προχωρήσουν τις μεταρρυθμίσεις που δηλώνει ότι οραματίζεται ο ΥΦΕΘΑ με αφορμή το αναμενόμενο νομοσχέδιο, από τις ίδιες ή νέες θέσεις ευθύνης. Οι τακτικές αυτές είναι γνώριμες για την κυβέρνηση, όπου όταν ένα θέμα την εκθέτει ανεπανόρθωτα και τα στοιχεία που παρουσιάζονται δεν μπορούν να αμφισβητηθούν ή να συγκαλυφθούν, προτιμά να παριστάνει ότι το ζήτημα δεν υφίσταται, θεωρώντας ότι έτσι θα υποστεί τη μικρότερη δυνατή ζημιά. Το θέμα είναι κατά πόσον ενστερνίζεται αυτή την άποψη και ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, του οποίου το επικοινωνιακό τσαλάκωμα στον ευαίσθητο χώρο του Υγειονομικού του Στρατού μάλλον έχει υποεκτιμηθεί από τους συμβούλους του…
Και μιας και πολλή κουβέντα γίνεται για την εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και τους λειτουργούς της, μήπως ήρθε η ώρα να ασχοληθεί το πολιτικό σύστημα με τη στρατιωτική δικαιοσύνη, τη λειτουργία της και την ανεξαρτησία της;
