Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς προειδοποίησε τη Ρωσία ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να επιβάλλει στη Μόσχα κυρώσεις εάν δεν συμφωνήσει σε μια καλή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία, ενώ προέτρεψε την Ευρώπη να ξοδέψει περισσότερα για την άμυνα καθώς έφτασε για τη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου.
Η Ουκρανία και οι προοπτικές για ειρηνευτικές συνομιλίες απασχόλησαν πολλούς στο υψηλού προφίλ παγκόσμιο φόρουμ, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ αιφνιδίασε τους συμμάχους των ΗΠΑ με την επικοινωνία του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και ανακοινώνοντας την έναρξη των συνομιλιών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
«Θα μιλήσουμε, φυσικά, για τη σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας και πώς να την φέρουμε σε μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων», είπε ο Βανς στους δημοσιογράφους πριν συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε λίγο πριν την έναρξη της διάσκεψης.
Ο Βανς, ο οποίος πρόκειται να συναντηθεί με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αργότερα σήμερα, είπε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πλήξουν τη Μόσχα με κυρώσεις και ακόμη και στρατιωτική δράση εάν ο Πούτιν αρνηθεί μια ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία που εγγυάται τη μακροπρόθεσμη ανεξαρτησία του Κιέβου.
«Υπάρχουν οικονομικά εργαλεία μόχλευσης, υπάρχουν φυσικά και στρατιωτικά εργαλεία μόχλευσης» που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι ΗΠΑ εναντίον του Πούτιν, δήλωσε ο Βανς σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal.
«Υπάρχουν πολλές διατυπώσεις, διαμορφώσεις, αλλά μας ενδιαφέρει η Ουκρανία να έχει κυριαρχική ανεξαρτησία».
Το τηλεφώνημα του Τραμπ με τον Πούτιν πυροδότησε φόβους στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι μπορεί να αποκοπούν από μια διευθέτηση για τον τερματισμό του πολέμου που θα μπορούσε να καταλήξει να είναι πολύ ευνοϊκός για τη Ρωσία και να υπονομεύσει τη δική τους ασφάλεια.
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ επανέλαβε αυτές τις ανησυχίες την Παρασκευή.
«Μια εικονική ειρήνη – πάνω από τα κεφάλια Ουκρανών και Ευρωπαίων – δεν θα κέρδιζε τίποτα», είπε. «Μια εικονική ειρήνη δεν θα έφερνε διαρκή ασφάλεια, ούτε για τους ανθρώπους στην Ουκρανία ούτε για εμάς στην Ευρώπη ή τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η Ρωσία κατέχει τώρα περίπου το 20% της Ουκρανίας σχεδόν τρία χρόνια μετά την έναρξη μιας πλήρους κλίμακας εισβολής, λέγοντας ότι η επιδίωξη των δεσμών του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Κίεβο αποτελεί υπαρξιακή απειλή. Η Ουκρανία και η Δύση αποκαλούν τη δράση της Ρωσίας ιμπεριαλιστική αρπαγή εδαφών.
Καθισμένος δίπλα στον Βανς πριν από τις συνομιλίες των δύο, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε είπε ότι θα συζητήσουν πώς «να φτάσει η Ουκρανία σε μια θέση μέγιστης ισχύος όταν ξεκινήσουν οι συνομιλίες».
Πρέπει να υπάρξει μια «διαρκής ειρήνη (και ο Πούτιν) δεν μπορεί ποτέ να την δοκιμάσει ξανά», είπε ο Ρούτε.
Πίεση στην Ευρώπη
Πριν από τη διάσκεψη του Μονάχου, μια ετήσια συγκέντρωση σημαντικών πολιτικών ηγετών, στρατιωτικών αξιωματούχων και διπλωματών στη γερμανική πόλη, ο Βανς επανέλαβε επίσης την απαίτηση του Τραμπ να κάνει η Ευρώπη περισσότερα για να θωρακίσει την άμυνά της.
«Πιστεύουμε ότι ένα μεγάλο μέρος αυτού είναι η διασφάλιση ότι το ΝΑΤΟ κάνει λίγο μεγαλύτερο επιμερισμό των βαρών στην Ευρώπη, ώστε οι Ηνωμένες Πολιτείες να μπορούν να επικεντρωθούν σε ορισμένες από τις προκλήσεις μας στην Ανατολική Ασία», είπε στους δημοσιογράφους, αναφερόμενος στην Κίνα.
Ο Ρούτε του ΝΑΤΟ είπε ότι ο Βανς είχε «απόλυτο δίκιο» σχετικά με την ανάγκη η Ευρώπη να κάνει περισσότερα για τη δική της άμυνα. «Πρέπει να μεγαλώσουμε με αυτή την έννοια και να ξοδέψουμε πολύ περισσότερα», είπε ο Ρούτε.
«Το τέλος του πολέμου»
Ο Τραμπ είπε την Τετάρτη ότι είχε μια «ιδιαίτερα παραγωγική τηλεφωνική επικοινωνία» με τον Πούτιν και ότι συμφώνησαν να ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις. Στη συνέχεια ενημέρωσε τον Ζελένσκι για την κλήση.
Ο Ζελένσκι ήταν δημοσίως ευχαριστημένος για την κλήση του Τραμπ με τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά προειδοποίησε επίσης τους παγκόσμιους ηγέτες να μην «εμπιστεύονται τους ισχυρισμούς του Πούτιν για ετοιμότητα να τερματίσει τον πόλεμο».
Η συνάντησή του με τον Βανς και τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, που είχε αρχικά προγραμματιστεί για το πρωί, αναβλήθηκε για το απόγευμα, είπε στο Reuters πηγή της ουκρανικής αντιπροσωπείας.
Η επαφή του Τραμπ με τον Πούτιν και η αισιόδοξη περιγραφή του για τη συνομιλία αντέστρεψαν την πολιτική των ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν με την αντιμετώπιση του Ρώσου ηγέτη ως διεθνούς παρία από τότε που οι ρωσικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ουκρανία.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Πιτ Χέγκσεθ επέτεινε την ανησυχία μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ δηλώνοντας ότι η Ουκρανία θα έπρεπε να εγκαταλείψει πολεμικούς στόχους όπως η επιστροφή στα σύνορά της πριν από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, και την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ είπε στον Ζελένσκι σε τηλεφωνική επικοινωνία ότι «η Ουκρανία χρειάζεται ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, περαιτέρω βοήθεια και ένα κυρίαρχο μέλλον και μπορεί να υπολογίζει στο Ηνωμένο Βασίλειο ότι θα ενισχύσει», πρόσθεσε το γραφείο του Στάρμερ.
Ο Τραμπ είπε την Πέμπτη ότι Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι θα συναντηθούν επίσης στο Μόναχο την Παρασκευή και η Ουκρανία προσκλήθηκε. Ωστόσο, το Κίεβο είπε ότι δεν περίμενε να πραγματοποιήσει συνομιλίες με τη Ρωσία στην πόλη.
Κανένας Ρώσος αξιωματούχος δεν προσκλήθηκε στην τριήμερη διάσκεψη, αλλά αυτό δεν θα εμπόδιζε μια συνάντηση αλλού στο Μόναχο. Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε ότι κανένας Ρώσος αξιωματούχος δεν θα παραστεί στη διάσκεψη.
Εν τω μεταξύ, η Ουκρανία ολοκλήρωσε τις εργασίες για ένα σχέδιο συμφωνίας για τα ορυκτά και το παρέδωσε στις ΗΠΑ για επανεξέταση, δήλωσε στο Reuters πηγή της ουκρανικής αντιπροσωπείας στη διάσκεψη του Μονάχου.
Ως γερουσιαστής, ο Βανς εξέφρασε ωμά τον σκεπτικισμό του για την υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία.
Μιλώντας σε ένα podcast το 2022, είπε: «Δεν με νοιάζει πραγματικά τι συμβαίνει στην Ουκρανία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο».
Διαβάστε επίσης: