Οι περισσότεροι από εμάς ξοδεύουμε το ένα τρίτο της ζωής μας στον ύπνο, αλλά μπορεί κάποιοι να χρειάζονται περισσότερες ή λιγότερες από οκτώ ώρες τη νύχτα. Ο αριθμός των ωρών που χρειάζεται κάποιος, αλλάζει καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής του, με τα μωρά και τα παιδιά να χρειάζονται περισσότερο ύπνο και τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω να μπορούν να λειτουργούν με λιγότερες από επτά έως εννέα ώρες.
Δείτε τι λένε οι επιστήμονες για το πόσο ύπνο πραγματικά χρειάζεστε – και εάν το φύλο σας παίζει ρόλο.
Η ποιότητα πάνω από την ποσότητα
Ο ύπνος εξακολουθεί να είναι ένα μυστήριο, παρά το πόσο κρίσιμος είναι για την υγεία μας.
«Οι λόγοι δεν είναι απολύτως σαφείς, αλλά είναι ένα ουσιαστικό πράγμα που κάνουμε όλοι», είπε ο Δρ Ραφαέλ Πελάγιο, ειδικός στον ύπνο στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. «Κάτι αξιοσημείωτο συμβαίνει όταν κοιμάσαι. Είναι η πιο φυσική μορφή αυτοφροντίδας που έχουμε».
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού κοιμάται από επτά έως εννέα ώρες – και αυτή η συγκεκριμένη κατηγορία έχει τα λιγότερα προβλήματα υγείας, είπε η Μόλι Άτγουντ, μια ειδικός συμπεριφοράς ύπνου στο Johns Hopkins.
Όταν οι άνθρωποι είτε κοιμούνται λιγότερο από έξι ώρες είτε περισσότερες από εννέα ώρες κατά μέσο όρο, ο κίνδυνος προβλημάτων υγείας αυξάνεται, είπε η ίδια, αλλά όλοι είναι διαφορετικοί.
Όταν προσπαθείς να καταλάβεις πόσο ύπνο χρειάζεσαι, είναι σημαντικό να σκεφτείς την ποιότητά του, είπε ο Πελάγιο: «Αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις είναι να ξυπνάς νιώθοντας αναζωογονημένος».
«Αν κάποιος μου πει ότι κοιμάται πολλές ώρες αλλά ξυπνάει κουρασμένος, κάτι δεν πάει καλά», είπε ο Πελάγιο.
Το πόσο ύπνο χρειαζόμαστε αλλάζει
Η ποσότητα του ύπνου που χρειαζόμαστε αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Τα νεογέννητα χρειάζονται περισσότερες ώρες— κάπου μεταξύ 14 και 17.
«Σίγουρα όταν είμαστε μωρά και παιδιά, επειδή μεγαλώνουμε τόσο γρήγορα, χρειαζόμαστε πολύ περισσότερο ύπνο», είπε η Άτγουντ.
Το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου συνιστά οι περισσότεροι ενήλικες μεταξύ 26 και 64 ετών να κοιμούνται από επτά έως εννέα ώρες. Τα άτομα που είναι 65 ετών και άνω μπορούν να κοιμηθούν ελαφρώς λιγότερο και οι νεαροί ενήλικες μεταξύ 16 και 25 ετών μπορούν ελαφρώς περισσότερες ώρες.
Οι άνθρωποι περνούν τα στάδια ύπνου περίπου κάθε 90 λεπτά. Στο πρώτο μέρος της νύχτας, η Άτγουντ είπε ότι το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου είναι ύπνος αργών κυμάτων ή βαθύς ύπνος, ο οποίος είναι απαραίτητος για την επισκευή και την αποκατάσταση του σώματος. Επίσης κατά τη διάρκειά του απελευθερώνεται η «αυξητική ορμόνη».
Τις τελευταίες ώρες της νύχτας, το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου του ύπνου δαπανάται σε ύπνο με γρήγορη κίνηση των ματιών ή ύπνο με όνειρα, που είναι σημαντικός για τη μάθηση και την εδραίωση της μνήμης ή τη διαδικασία κατά την οποία η βραχυπρόθεσμη μνήμη μετατρέπεται σε μακροπρόθεσμη μνήμη.
Τα παιδιά κοιμούνται περισσότερο με «βαθύ» ύπνο, με περίπου το 50% της νύχτας σε αυτό τον κύκλο. Στη συνέχεια το ποσοστό πέφτει στην εφηβεία, είπε η Άτγουντ, επειδή το σώμα μας δεν χρειάζεται το ίδιο είδος επισκευής και αποκατάστασης.
Κάτι άλλο ενδιαφέρον συμβαίνει όμως γύρω από την εφηβεία: οι διαφορές στον ύπνο με βάση το φύλο αρχίζουν να εμφανίζονται.
Οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο ύπνο από τους άνδρες;
Η έρευνα δεν δείχνει ότι οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο ύπνο – αλλά οι γυναίκες κοιμούνται ελαφρώς περισσότερο κατά μέσο όρο από τους άνδρες, είπε η Άτγουντ.
Αν και έχουν τις ίδιες ανάγκες ύπνου, τα έφηβα κορίτσια φαίνεται να κοιμούνται λιγότερο από τα έφηβα αγόρια, είπε ο Πελάγιο. Επιπλέον, τα έφηβα κορίτσια τείνουν να παραπονιούνται για αϋπνία πιο συχνά.
Όταν οι γυναίκες γίνονται μητέρες για πρώτη φορά, συχνά φροντίζουν τα νεογνά όλη τη νύχτα πιο συχνά, πράγμα που σημαίνει λιγότερο ύπνο, είπε η Άλισον Χάρβεϊ, κλινική ψυχολόγος και καθηγήτρια που μελετά τον ύπνο στο UC Berkeley.
Οι ορμόνες μπορεί επίσης να επηρεάσουν την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εμμηνόπαυσης.
«Ιδιαίτερα με την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν επιδείνωση στον ύπνο τους με αυξημένο αριθμό και διάρκεια νυχτερινών αφυπνίσεων», είπε ο Δρ Μίθρι Τζούνα, νευρολόγος της Mayo Clinic που ειδικεύεται στον ύπνο.
Η Άτγουντ είπε ότι οι γυναίκες μπορεί επίσης να χρειάζονται περισσότερο ύπνο ακριβώς πριν από τον έμμηνο κύκλο τους.
«Υπάρχουν σίγουρα στιγμές που το σώμα σου, σου λέει ότι χρειάζεσαι περισσότερο ύπνο», είπε. «Είναι σημαντικό να ακούς».
Πότε να αναζητήσετε βοήθεια
Θα καταλάβετε αν δεν κοιμάστε αρκετά εάν αισθάνεστε ευερέθιστοι και απρόσεκτοι. Μακροπρόθεσμα, αυτά τα μικρά συμπτώματα μπορεί να γίνουν σοβαρά προβλήματα – ακόμη και θανατηφόρα.
«Εάν δεν κοιμάστε αρκετά ή έχετε αϋπνία χωρίς θεραπεία ή υπνική άπνοια, ο κίνδυνος κατάθλιψης αυξάνεται», λέει η Άτγουντ. «Ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και το εγκεφαλικό επεισόδιο, αυξάνεται. Εάν κοιμάστε τη συνιστώμενη ποσότητα ύπνου κάθε βράδυ, αλλά εξακολουθείτε να ξυπνάτε νιώθοντας κουρασμένοι, ίσως θα πρέπει να σκεφτείτε να πάτε στον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Μπορούν να αποκλείσουν άλλα προβλήματα υγείας που μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο σας», προσθέτει. «Αλλά εάν τα προβλήματα επιμένουν, η αναζήτηση ενός ειδικού στον ύπνο θα μπορούσε να είναι χρήσιμη».
Διαβάστε επίσης: