Κορυφαίοι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι πολλά κρίσιμα οικολογικά στοιχεία της Γης έχουν φτάσει σε ακραία επίπεδα ρεκόρ. Οδηγούν έτσι, τον πλανήτη σε μια απρόβλεπτη φάση κλιματικής κρίσης, που απειλεί το μέλλον της ανθρωπότητας με κοινωνική κατάρρευση. Όλα αυτά, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση που αποκαλύπτει ο Guardian.
Ειδικότερα, πολλά από τα «ζωτικά στοιχεία» της Γης έχουν φτάσει σε ακραίες τιμές ρεκόρ, γεγονός που υποδηλώνει ότι «το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται από μια κλωστή», αναφέρει η ομάδα υψηλόβαθμων εμπειρογνωμόνων για το κλίμα του πλανήτη.
Κρίσιμη και απρόβλεπτη νέα φάση της κλιματικής κρίσης
Όλο και περισσότεροι επιστήμονες εξετάζουν πλέον την πιθανότητα κοινωνικής κατάρρευσης, αναφέρεται στην έκθεση, η οποία αξιολόγησε 35 ζωτικά στοιχεία το 2023. Όπως διαπίστωσε, οι τιμές των 25 ήταν από τις χειρότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα και του ανθρώπινου πληθυσμού. Αυτό δείχνει μια «κρίσιμη και απρόβλεπτη νέα φάση της κλιματικής κρίσης», αναφέρει.
- Advertisement -
Η θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης και των ωκεανών έφτασε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, λόγω της καύσης ορυκτών καυσίμων που κατέγραψε ρεκόρ, σύμφωνα με την έκθεση. Ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται με ρυθμό περίπου 200.000 ανθρώπων την ημέρα και ο αριθμός των βοοειδών και των προβάτων κατά 170.000 την ημέρα, γεγονός που συμβάλλει στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σημειώνουν ρεκόρ.
Οι επιστήμονες εντόπισαν 28 βρόχους ανάδρασης, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων εκπομπών από το λιώσιμο του μόνιμου πάγου, οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενεργοποίηση πολλαπλών σημείων καμπής, όπως η κατάρρευση του τεράστιου πάγου που καλύπτει της Γροιλανδίας.
Η παγκόσμια θέρμανση οδηγεί σε ολοένα και πιο θανατηφόρα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο, είπαν, συμπεριλαμβανομένων των τυφώνων στις ΗΠΑ και τους καύσωνες των 50 βαθμών Κελσίου στην Ινδία, με δισεκατομμύρια ανθρώπους να είναι πλέον εκτεθειμένοι σε ακραία ζέστη.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι στόχος τους ήταν «να παρέχουν σαφείς, τεκμηριωμένες γνώσεις που θα εμπνέουν ενημερωμένες και τολμηρές απαντήσεις από τους πολίτες έως τους ερευνητές και τους παγκόσμιους ηγέτες – θέλουμε απλώς να ενεργούμε με ειλικρίνεια και να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους».
Είπαν ότι η αποφασιστική και γρήγορη δράση είναι επιτακτική ανάγκη για τον περιορισμό του ανθρώπινου πόνου, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της καύσης ορυκτών καυσίμων και των εκπομπών μεθανίου, της μείωσης της υπερκατανάλωσης και των αποβλήτων από τους πλούσιους και της ενθάρρυνσης της στροφής προς τρόφιμα φυτικής προέλευσης.
Στη μέση μιας απότομης κλιματικής αναταραχής,
«Βρισκόμαστε ήδη στη μέση μιας απότομης κλιματικής αναταραχής, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη ζωή στη Γη, όπως δεν έχει δει ποτέ ο άνθρωπος», δήλωσε ο καθηγητής Γουίλια Ρίπλ, του Πανεπιστημίου του Όρεγκον (OSU), ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας. Η οικολογική υπέρβαση – η λήψη περισσότερων από όσα μπορεί να δώσει με ασφάλεια η Γη – έχει ωθήσει τον πλανήτη σε κλιματικές συνθήκες πιο απειλητικές από οτιδήποτε άλλο είχαν δει ακόμη και οι προϊστορικοί συγγενείς μας.
«Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη εκτοπίσει εκατομμύρια ανθρώπους, με τη δυνατότητα να εκτοπίσει εκατοντάδες εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια. Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη γεωπολιτική αστάθεια, ενδεχομένως ακόμη και σε μερική κοινωνική κατάρρευση».
Η αξιολόγηση, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Bioscience, αναφέρει ότι οι συγκεντρώσεις CO2 και μεθανίου στην ατμόσφαιρα βρίσκονται σε επίπεδα ρεκόρ. Το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, 80 φορές ισχυρότερο από το CO2 σε διάστημα 20 ετών, και εκπέμπεται από τις επιχειρήσεις ορυκτών καυσίμων, τις χωματερές απορριμμάτων, τα βοοειδή και τους ορυζώνες.
«Ο ρυθμός αύξησης των εκπομπών μεθανίου έχει επιταχυνθεί, γεγονός που είναι εξαιρετικά ανησυχητικό», δήλωσε ο Δρ. Κρίστοφερ Γουλφ, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας.
Ενώ η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκαν κατά 15% το 2023, σύμφωνα με τους ερευνητές, ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξακολουθούν να κυριαρχούν. Τόνισαν ότι υπάρχει «σθεναρή αντίσταση από εκείνους που επωφελούνται οικονομικά από το σημερινό σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα».
Η έκθεση περιλαμβάνει τα αποτελέσματα έρευνας του Guardian σε εκατοντάδες ανώτερους εμπειρογνώμονες για το κλίμα τον Μάιο, η οποία διαπίστωσε ότι μόνο το 6% πίστευε ότι θα τηρηθεί το διεθνώς συμφωνημένο όριο του 1,5C της αύξησης της θερμοκρασίας. «Το γεγονός είναι ότι η αποφυγή κάθε δεκάτου βαθμού αύξησης της θερμοκρασίας είναι εξαιρετικά σημαντική», δήλωσαν οι ερευνητές. «Κάθε ένα δέκατο τοποθετεί επιπλέον 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε πρωτοφανείς ζεστές μέσες θερμοκρασίες».
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η παγκόσμια θέρμανση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης κρίσης που περιλαμβάνει τη ρύπανση, την καταστροφή της φύσης και την αύξηση της οικονομικής ανισότητας.
«Η κλιματική αλλαγή είναι ένα κραυγαλέο σύμπτωμα ενός βαθύτερου συστημικού προβλήματος: της οικολογικής υπέρβασης, [η οποία] είναι μια εγγενώς ασταθής κατάσταση που δεν μπορεί να διατηρηθεί επ’ αόριστον.
Καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος το κλιματικό σύστημα της Γης να μεταβεί σε μια καταστροφική κατάσταση, όλο και περισσότεροι επιστήμονες έχουν αρχίσει να ερευνούν την πιθανότητα κοινωνικής κατάρρευσης. Ακόμη και αν δεν υπάρξει παγκόσμια κατάρρευση, η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να προκαλέσει πολλά εκατομμύρια επιπλέον θανάτους μέχρι το 2050. Χρειαζόμαστε μια τολμηρή, μεταρρυθμιστική αλλαγή».
Μεταξύ των πολιτικών που προτείνουν οι επιστήμονες για ταχεία υιοθέτηση είναι η σταδιακή μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού μέσω της ενδυνάμωσης της εκπαίδευσης και των δικαιωμάτων των κοριτσιών και των γυναικών, η προστασία, η αποκατάσταση ή η ανασύσταση των οικοσυστημάτων και η ενσωμάτωση της εκπαίδευσης για την κλιματική αλλαγή στα παγκόσμια προγράμματα σπουδών για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της δράσης.
Η αξιολόγηση καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: «Μόνο με αποφασιστική δράση μπορούμε να διαφυλάξουμε τον φυσικό κόσμο, να αποτρέψουμε τη βαθιά ανθρώπινη δυστυχία και να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικές γενιές θα κληρονομήσουν τον βιώσιμο κόσμο που τους αξίζει. Το μέλλον της ανθρωπότητας κρέμεται από μια κλωστή».
Η επόμενη Σύνοδος Κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα Cop29 είναι στο Αζερμπαϊτζάν τον Νοέμβριο. Ο Ριπλ δήλωσε: «Είναι επιτακτική ανάγκη να σημειωθεί τεράστια πρόοδος».
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ