Η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να δοκιμάζεται σκληρά, με την οικονομική πίεση να είναι πιο έντονη από ποτέ. Παρά τις αισιόδοξες διακηρύξεις περί ανάπτυξης, η πραγματικότητα για την πλειονότητα των νοικοκυριών είναι αμείλικτη: το 60% των Ελλήνων δηλώνει πως το εισόδημά του δεν επαρκεί για να καλύψει τις βασικές ανάγκες μέχρι το τέλος του μήνα. Η καθημερινότητα μετατρέπεται σε έναν αγώνα επιβίωσης, με τα χρήματα να εξαντλούνται, κατά μέσο όρο, στις 19 ημέρες, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών.
Οι αριθμοί αυτοί δεν είναι απλώς στατιστικά δεδομένα· αποτελούν τη σκληρή αλήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους που παλεύουν να πληρώσουν λογαριασμούς, να εξασφαλίσουν τα αναγκαία για την οικογένειά τους και να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Σύμφωνα με την έρευνα, η ακρίβεια, που καλπάζει ανεξέλεγκτη, αποτελεί τον υπ’ αριθμόν ένα εφιάλτη για τους πολίτες, με τις αυξήσεις στα βασικά είδη διατροφής, την ενέργεια και τη στέγαση να ροκανίζουν κάθε ευρώ.
Αποταμίευση: Πολυτέλεια για τους πολλούς, προνόμιο για τους λίγους
Η οικονομική ανασφάλεια εντείνεται από το γεγονός ότι το 81,6% των νοικοκυριών δεν μπορεί να αποταμιεύσει ούτε ένα ευρώ. Η έλλειψη οικονομικού «μαξιλαριού» σημαίνει ότι ακόμα και το πιο μικρό έκτακτο έξοδο μπορεί να μετατραπεί σε κρίση. Πάνω από το 50% των ελληνικών νοικοκυριών αδυνατεί να καλύψει μια ξαφνική δαπάνη 500 ευρώ, ενώ το 11,7% βρίσκεται σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, παλεύοντας καθημερινά για την τροφή και τη στέγη του.
Οι κοινωνικές ανισότητες γίνονται ολοένα και πιο έντονες, με τις πιο ευάλωτες ομάδες να πλήττονται σφοδρότερα. Τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της οικονομικής εξουθένωσης, καθώς η ακρίβεια καταπίνει κάθε διαθέσιμο εισόδημα. Το 39,5% των νοικοκυριών δεν έχει καμία άλλη οικονομική πηγή πέρα από τον μισθό, γεγονός που τα καθιστά εξαιρετικά ευάλωτα στις διακυμάνσεις της αγοράς και στις αυξήσεις των τιμών.
Οι μικρομεσαίοι στο χείλος της κατάρρευσης
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο ασφυκτική για τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, οι οποίοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να μην επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές τους ανάγκες. Το 53,3% των νοικοκυριών που εξαρτώνται από επιχειρηματικά έσοδα δηλώνει ότι το εισόδημά του δεν αρκεί για όλο τον μήνα – ποσοστό που αυξήθηκε δραματικά από το 42,8% το 2023. Σχεδόν οι μισοί μικρομεσαίοι επιχειρηματίες (47,8%) έχουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 18.000 ευρώ, γεγονός που καθιστά τις προοπτικές επιβίωσής τους ζοφερές.
Παράλληλα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο εκτοξεύονται, με το 28,9% των νοικοκυριών να αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις φορολογικές υποχρεώσεις του. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το 16% των πολιτών φοβάται πως μπορεί να χάσει την κατοικία του λόγω οικονομικών χρεών. Με τις νέες φορολογικές επιβαρύνσεις και το τεκμαρτό σύστημα να πιέζουν περαιτέρω τις επιχειρήσεις, πολλοί μικρομεσαίοι εξετάζουν το ενδεχόμενο να μειώσουν τη δραστηριότητά τους ή να στραφούν σε εναλλακτικές λύσεις για να διατηρηθούν στη ζωή.
Η ακρίβεια ροκανίζει κάθε όψη της καθημερινότητας
Το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στις πλάτες των πολιτών, με την ακρίβεια να κυριαρχεί παντού. Το 72,4% των νοικοκυριών δηλώνει ότι οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων τους έχουν επηρεάσει σοβαρά, αναγκάζοντάς τους να μειώσουν άλλες βασικές δαπάνες. Οι λογαριασμοί κατοικίας και τα έξοδα διατροφής έχουν εκτοξευθεί, με το 60% των πολιτών να δηλώνει ότι αυτές οι αυξήσεις τους έχουν φέρει στα όριά τους.
Το αποτέλεσμα; Οι καταναλωτές περικόπτουν τις δαπάνες τους σε τομείς όπως η ψυχαγωγία (41,9%) και η ένδυση-υπόδηση (39,2%), ενώ παράλληλα δυσκολεύονται να ανταποκριθούν σε κρίσιμες ανάγκες όπως η υγεία και η εκπαίδευση. Πολλοί αναβάλλουν ή αδυνατούν να καλύψουν ιατρικές δαπάνες, λογαριασμούς ρεύματος και θέρμανσης, ενώ η πρόσβαση στην εκπαίδευση γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη για πολλές οικογένειες.
Οι πολίτες ζητούν άμεσες λύσεις
Οι πολίτες δεν ζητούν πολλά. Απαιτούν βασικά και αυτονόητα μέτρα για να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Σύμφωνα με την έρευνα, οι προτεραιότητες είναι ξεκάθαρες:
- Αύξηση μισθών και συντάξεων (69%)
- Ενίσχυση των ελέγχων στην αγορά για την καταπολέμηση της αισχροκέρδειας (52,7%)
- Μείωση φόρων και τελών (45,9%)
Ωστόσο, η κυβερνητική πολιτική συνεχίζει να απογοητεύει. Το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών αξιολογεί αρνητικά τα μέτρα που έχουν ληφθεί, καθώς θεωρεί ότι δεν είναι αρκετά για να ανακουφίσουν την οικονομική ασφυξία. Η αισχροκέρδεια παραμένει ανεξέλεγκτη, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αποδεικνύονται ανίσχυροι και οι πολίτες νιώθουν αβοήθητοι απέναντι στη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση.
Διαβάστε επίσης:
ΕΤΑΔ 2024: Χρονιά επανεκκίνησης με 5 σημαντικά έργα – Αύξηση λειτουργικών εσόδων στα 68,8 εκατ. ευρώ
