«Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε αυτή τη στιγμή είναι ένας γενικευμένος πόλεμος στη Μέση Ανατολή». Με τη φράση αυτή σχολίασε στέλεχος της Ν.Δ. στο «Ποντίκι» τις τελευταίες εξελίξεις στην… πυριτιδαποθήκη της περιοχής, εκφράζοντας την ανησυχία που επικρατεί πλέον στην Αθήνα για τις πολλαπλές συνέπειες που θα έχει για την Ελλάδα μια μεγαλύτερη ανάφλεξη.
Η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερα μέλη της κυβέρνησης και της Ν.Δ. χρησιμοποιούν πολεμική ορολογία για να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η πολιτική, μιλώντας για «μάχη», «μέτωπα» και τα συναφή, οπότε η περιρρέουσα ατμόσφαιρα «δένει» με αυτή τη ρητορική. Ωστόσο είναι επίσης αλήθεια ότι εδώ και κάμποσο καιρό η κυβέρνηση δίνει «μάχη χαρακωμάτων», καθώς τα ανοιχτά «μέτωπα» που καλείται να αντιμετωπίσει παραμένουν… ανοιχτά και, ακόμα χειρότερα, πολλαπλασιάζονται και μεγεθύνονται.
Αν και το να προσπαθήσει κάποιος να αξιολογήσει τη σοβαρότητα του κάθε μετώπου είναι άτοπο – καθώς αλλιώς επηρεάζει το κάθε πρόβλημα διαφορετικούς τομείς της πολιτικής και της κοινωνικής ζωής της χώρας –, εντούτοις είναι σαφές ότι υπάρχουν επτά μεγάλα ζητήματα, τα οποία ταλανίζουν σε καθημερινή βάση την κυβέρνηση και συνήθως την υποχρεώνουν να… κυνηγά τις εξελίξεις, αντί να τις καθορίζει. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι η ρευστότητα που επικρατεί συνολικά και που επιδρά αρνητικά σε πολλαπλούς τομείς και ζητήματα.
- Advertisement -
Πόλεμος στη Μέση Ανατολή
Για παράδειγμα, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Μέση Ανατολή και η νέα κλιμάκωσή του μετά την πυραυλική επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ – μια επίθεση που αναμένεται να απαντηθεί από το Ισραήλ, απειλώντας με γενικευμένη σύρραξη στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής – επιδρά δραματικά σε πολλούς τομείς της πολιτικής της κυβέρνησης.
Μια πρώτη ανησυχία αφορά στο ενδεχόμενο αύξησης των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη, με την Ελλάδα να είναι η πρώτη πύλη άφιξης των ανθρώπων αυτών. Ήδη το τελευταίο διάστημα, όπως παραδέχεται και ο αρμόδιος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νίκος Παναγιωτόπουλος, οι αφίξεις μεταναστών και προσφύγων έχουν αυξηθεί πολύ και ένας γενικευμένος πόλεμος στη Μέση Ανατολή μοιραία θα τις πολλαπλασιάσει δραματικά.
Από εκεί και πέρα, τα προβλήματα που ανακύπτουν από τη νέα κλιμάκωση είναι και πολλά και σύνθετα: ήδη η τιμή του πετρελαίου έχει πάρει ξανά την ανηφόρα, κάτι που προφανώς θα επιδράσει αρνητικά στα οικονομικά αποτελέσματα της Ελλάδας, ενώ προβληματισμός υπάρχει και για το τι θα συμβεί αν στη σύρραξη εμπλακούν και οι ΗΠΑ, οπότε θεωρείται δεδομένο ότι θα χρησιμοποιήσουν τη βάση στη Σούδα ως ορμητήριο.
Και φυσικά μια συνολική αποσταθεροποίηση της περιοχής, σε συνδυασμό και με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, αποτελεί αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «worst case scenario», καθώς θα βυθίσει συνολικά την Ευρώπη – και όχι μόνο – σε βαθιά κρίση.
Οικονομία
Συνεπακόλουθο μιας πολεμικής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή θεωρείται και μια περαιτέρω συμπίεση των αποτελεσμάτων της ελληνικής οικονομίας – η οποία ήδη βρίσκεται σε «περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης», έστω κι αν οι επιδόσεις της είναι καλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Παρά τις γενικώς αισιόδοξες τοποθετήσεις κυβερνητικών παραγόντων, ήδη το Δημοσιονομικό Συμβούλιο αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη το 2024, προσδιορίζοντάς την στο 2,2% του ΑΕΠ, έναντι 2,5% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση.
Παράλληλα η αβεβαιότητα που προκαλεί ένας πόλεμος σχεδόν νομοτελειακά περιορίζει τόσο την κατανάλωση όσο και τις επενδύσεις και υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να «φτιάξουν κομπόδεμα» για τις δύσκολες ημέρες που μπορεί να έλθουν.
Προσθέστε στα παραπάνω και τους νέους δημοσιονομικούς (διάβαζε περιοριστικούς) κανόνες της Ε.Ε., οι οποίοι θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του 2025, και γίνεται εύκολα προφανές ότι οι επικρατούσες συνθήκες δεν είναι και πολύ ευοίωνες για την οικονομία, πολλώ δε μάλλον για μια οικονομία όπως η ελληνική, που μόλις βγαίνει από σχεδόν δεκαετή κρίση και ακόμα προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της.
Ακρίβεια
Ένας κρίσιμος υπο-τομέας της οικονομίας αφορά και στην ακρίβεια, η οποία, παρά τα μέτρα που έχει λάβει ώς τώρα η κυβέρνηση, αλλά και κάποιες δηλώσεις περί υποχώρησης τιμών, συνεχίζει απτόητη να ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και – ως συνέπεια – να αυξάνει τη δυσφορία τους.
Παρά τις προβλέψεις για την πορεία του μεγέθους, ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, ενώ και οι στρεβλώσεις στην αγορά μοιάζει σχεδόν αδύνατον να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά – τουλάχιστον σε βαθμό που να έχει ορατά αποτελέσματα στο πορτοφόλι των νοικοκυριών.
Ενδεικτικά του κλίματος που επικρατεί στην κοινωνία είναι τα αποτελέσματα της έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ, στην οποία το 69% των ερωτηθέντων αναμένει νέες αυξήσεις τιμών με τον ίδιο ή και ταχύτερο ρυθμό, το 63% των νοικοκυριών (από 54% τον Αύγουστο) αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης και το 81% (από 83% στην προηγούμενη μέτρηση) των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο έτος.
Η κυριαρχία της απαισιοδοξίας για την έκβαση της «μάχης με την ακρίβεια» αποτελεί βραχνά για την κυβέρνηση, καθώς μαζί με τα εισοδήματα ροκανίζονται και τα ποσοστά της στις δημοσκοπήσεις, αφού οι πολίτες δεν βλέπουν φως.
Ελληνοτουρκικά
Παραμένοντας σε αυτό που ονομάζεται «υψηλή πολιτική», η κυβέρνηση και το Μαξίμου μοιάζουν να προχωρούν με πολύ μεγάλη προσοχή στο ζήτημα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, όπως, άλλωστε, φάνηκε και από τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Αθήνα αναγνωρίζει ότι η συνεργασία με την Άγκυρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού / μεταναστευτικού είναι sine qua non, ωστόσο δεν κρύβει τον προβληματισμό της για τη «ρευστή» στάση της Τουρκίας σχετικά με το ευρύτερο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης θα ενημερώσει την επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής για τις επαφές του πρωθυπουργού στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ, με έμφαση, σύμφωνα με τις πληροφορίες, στη συνάντηση με την τουρκική αντιπροσωπεία.
Ωστόσο ο ίδιος ο Μητσοτάκης, στο κυριακάτικό του μήνυμα / απολογισμό στο Facebook, έθεσε εν μέρει το πλαίσιο της ενημέρωσης, γράφοντας πως «το γεγονός ότι συζητάμε δεν σημαίνει και ότι συμφωνούμε σε όλα. Η Ελλάδα δεν μπαίνει καν στη διαδικασία συζήτησης περί αναγνώρισης ψευδοκράτους, ούτε προφανώς βάζουμε “στο ζύγι” ζητήματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων».
Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αποτελούν ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο κεφάλαιο για την κυβέρνηση, καθώς – εκτός όλων των άλλων – δίνουν πεδίο κριτικής και στα κόμματα στα δεξιά της Ν.Δ., τα οποία μοιάζουν να απορροφούν όλο και περισσότερους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους που δίνουν μεγάλη έμφαση στα εθνικά θέματα, φαινόμενο που η Ν.Δ. θέλει να εξαλείψει όσο το δυνατόν συντομότερα.
Υγεία
Από την άλλη, περνώντας σε ζητήματα της καθημερινότητας, είναι προφανές ότι ο τομέας της Υγείας και η κατάσταση που επικρατεί στο ΕΣΥ δεν αφήνουν κανένα περιθώριο χαλάρωσης. Παρά τις δεσμεύσεις του ίδιου του πρωθυπουργού για ένα νέο, καλύτερο σύστημα Υγείας, η καθημερινότητα στα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας, με τις ατελείωτες ώρες αναμονής, τα ράντζα και τις ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, σκιαγραφούν μια εξαιρετικά δυσοίωνη εικόνα, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση αξιοποιεί κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης για την αναβάθμιση των υποδομών.
Μάλιστα, ο τομέας της Υγείας αποτελεί ένα πεδίο για το οποίο η κυβέρνηση περιμένει παρέμβαση από μέλη της Κ.Ο. της Ν.Δ., οπότε ο αρμόδιος υπουργός Άδωνις Γεωργιάδης έχει επιδοθεί σε μπαράζ ενημέρωσης των «γαλάζιων» βουλευτών, ώστε να αποτραπεί μια νέα πρωτοβουλία, όπως αυτή των «11», που ανακίνησαν το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση σε αλλαγή στρατηγικής και υιοθέτηση τακτικής πολιτικού… μασάζ προς τα μέλη της Κ.Ο., προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις.
Βία ανηλίκων
Ταυτόχρονα, παραμένοντας σε ζητήματα που αφορούν στην κοινωνία, η κυβέρνηση φέρνει σε πρώτο πλάνο το πρόβλημα της νεανικής βίας και παραβατικότητας, προαναγγέλλοντας σειρά μέτρων, τόσο σε επίπεδο ποινικής αντιμετώπισης της παραβατικότητας αυτής όσο και σε επίπεδο παρεμβάσεων προστασίας των θυμάτων της βίας, ιδίως, δε, του bullying στα σχολεία.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, μιλώντας στο Mega, άφησε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει και σε περιορισμό πρόσβασης των ανηλίκων σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, λέγοντας ότι «ο κ. Παπαστεργίου, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είπε ότι σε όλα τα κινητά υπάρχει και ο “κόφτης” και η κυβέρνηση θα αναλάβει πρωτοβουλία να ενημερώσει τους γονείς για το πώς μπορούν τα παιδιά να χρησιμοποιούν με ασφάλεια τα κινητά τους, με τον “κόφτη”».
Ωστόσο αυτό που δεν ομολογεί η κυβέρνηση είναι ότι το φαινόμενο είναι πολύ βαθύτερο και, όπως έχουν επισημάνει πολλοί κοινωνικοί επιστήμονες, δεν αρκεί η αυστηροποίηση της νομοθεσίας και το κλείδωμα των κινητών σε lockers την ώρα που τα παιδιά βρίσκονται στο σχολείο. Άλλωστε, το παράδειγμα της Θάτσερ στη Βρετανία, η οποία φέρεται να έδιωξε τον χουλιγκανισμό από τα γήπεδα και αυτός να μεταφέρθηκε με την ίδια ένταση έξω από αυτά, είναι πολύ χαρακτηριστικό.
Εσωκομματική αναταραχή
Τέλος, από τις ευρωεκλογές και εντεύθεν η Ν.Δ. αντιμετωπίζει μια σχεδόν διαρκή εσωκομματική αναταραχή, η οποία, αν και κυρίως είναι υπόγεια, εντούτοις έχει αρχίσει να εκδηλώνεται και δημόσια (θυελλώδης απολογιστική συνεδρίαση της Κ.Ο., σφοδρή κριτική από Καραμανλή και Σαμαρά, ερώτηση των «11» προς τον Χατζηδάκη, διαγραφή Σαλμά κ.λπ.).
Μάλιστα, όπως επισημαίνεται από κομματικά στελέχη, η αναταραχή αυτή δεν έχει ένα ενιαίο χαρακτηριστικό, αλλά συνδυάζει δυσαρέσκεια και γκρίνια για μη αξιοποίηση στην κυβέρνηση, προβληματισμό για τον χαρακτήρα του κόμματος, κριτική για πολιτικές αποφάσεις της κυβέρνησης και ανησυχία για τις «διαρροές» που παρατηρούνται προς τα κόμματα στα δεξιά της Ν.Δ.
Η κυβέρνηση έχει προβεί σε ορισμένες κινήσεις κατευνασμού (ανασχηματισμός, «αποβολή» ΠΑΣΟΚογενών στελεχών από θέσεις γ.γ., έμφαση στα προβλήματα της καθημερινότητας, «μασάζ» βουλευτών από υπουργούς και πάει λέγοντας), ωστόσο για την ώρα τα αποτελέσματα των κινήσεων αυτών θεωρούνται σχεδόν πενιχρά, οπότε το βάρος πέφτει στην εκδήλωση της Παρασκευής στο ιστορικό κτήριο της Ρηγίλλης για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του κόμματος ως ένα restart.
Εντούτοις, και μόνο το γεγονός ότι Καραμανλής και Σαμαράς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα παραβρεθούν στο πάρτι λέει πολλά για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κόμμα, αλλά και για το μέγεθος των προσπαθειών που θα πρέπει να γίνουν για να γυρίσει το κλίμα. Αν γυρίσει…
Διαβάστε επίσης:
ΠΑΣΟΚ: Ώρα για κάλπες – Με κόντρες στην τελική ευθεία οι υποψήφιοι πρόεδροι
ΠΟΛΙΤΙΚΗ | topontiki.gr
