Οι εντυπωσιακοί δακτύλιοι του πλανήτη Κρόνου μπορεί να είναι πολύ παλαιότεροι απ’ ό,τι νομίζαμε, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που υποστηρίζει πως μπορεί να δημιουργήθηκε ήδη από τη συγκρότηση του ουράνιου σώματος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το IFL Science, ο πλανήτης Κρόνος θεωρείται ότι είναι ένα από τα παλαιότερα σώματα του ηλιακού συστήματός μας, καθώς δημιουργήθηκε μέσα σε 10 εκατ. χρόνια από τον σχηματισμό του Ήλιου και αμέσως μετά τον πλανήτη Δία.
Saturn’s Rings May Be 4.1 Billion Years Older Than They Lookhttps://t.co/iSZpeoovne
— IFLScience (@IFLScience) December 16, 2024
Μάλιστα, για ένα διάστημα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι η χαρακτηριστική δομή του δακτυλίου του Κρόνου – που αποτελείται από σωματίδια πάγου και πετρώματα – σχηματίστηκε την ίδια εποχή με τον πλανήτη, δηλαδή πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, το διαστημικό σκάφος Cassini της NASA έριξε μια πιο προσεκτική ματιά, πλησιάζοντας τον πλανήτη το 2004 και απέστειλε στοιχεία που φάνηκε να διαψεύδουν αυτή τη θεωρία.
Τα βραχώδη σώματα στο ηλιακό σύστημα συναντούν σκόνη, η οποία καταλήγει να τα καλύπτει. Κοιτάζοντας τους δακτυλίους του πλανήτη Κρόνου από κοντά, οι επιστήμονες είδαν ότι οι δακτύλιοι του πλανήτη Κρόνου ήταν εκπληκτικά καθαροί, καθώς περιείχαν περίπου 98% καθαρό πάγο νερού κατ’ όγκο.
«Είναι σχεδόν αδύνατον να καταλήξουμε σε κάτι τόσο καθαρό», είχε εξηγήσει σε περσινή δήλωσή του ο επικεφαλής συγγραφέας μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Science Advances, Σάσα Κεμπφ, από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, προσθέτοντας: «Σκεφτείτε τους δακτυλίους σαν το χαλί στο σπίτι σας. Αν έχετε στρώσει ένα καθαρό χαλί, απλά πρέπει να περιμένετε. Η σκόνη θα εγκατασταθεί στο χαλί σας. Το ίδιο ισχύει και για τους δακτυλίους».
Πάντως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς αυτής της επιστημονικής ομάδας, η ποσότητα σκόνης που αναμένεται να «εγκαθίσταται» στους δακτυλίους κάθε χρόνο είναι περίπου 166 δισεκατομμύρια τόνοι. Από αυτό, οι ερευνητές μπόρεσαν να προβλέψουν ότι η ηλικία του συστήματος των δακτυλίων του πλανήτη Κρόνου υπολογίζεται σε περίπου 400 εκατ. χρόνια.
Η νέα θεωρία για τον πλανήτη Κρόνο
Ωστόσο, μια νέα επιστημονική ομάδα προσπάθησε να μοντελοποιήσει τις συγκρούσεις των μικρομετεωροειδών με τον πάγο και τα πετρώματα που αποτελούν τους δακτυλίους του Κρόνου, οι οποίες συμβαίνουν με τυπικές ταχύτητες περίπου 30 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο.
«Βρήκαμε ότι η πλήρης εξάτμιση και διαστολή του μη παγωμένου υλικού κατά την ενεργητική σύγκρουση με ένα σωματίδιο του δακτυλίου οδηγεί στον σχηματισμό φορτισμένων νανοσωματιδίων και ιόντων που, στη συνέχεια, απομακρύνονται από τους δακτυλίους μέσω σύγκρουσης με τον Κρόνο, βαρυτικής διαφυγής ή ηλεκτρομαγνητικής έλξης στην ατμόσφαιρα του Κρόνου», έγραψε η ομάδα στην εργασία της, η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature, προσθέτοντας: «Επομένως, η έννοια της ηλικίας, η οποία υποδηλώνει ότι οι δακτύλιοι του Κρόνου είναι νέοι με βάση τη συσσώρευση υλικού από μικρομετεωροειδή, δεν θα πρέπει να στηρίζεται αποκλειστικά αναφορικά με την οριστική εκτίμηση της ηλικίας των δακτυλίων».
Στο επίκεντρο και οι δακτύλιοι άλλων ουράνιων σωμάτων
Με άλλα λόγια, οι δακτύλιοι φαίνονται να είναι σχετικά καθαροί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι νέοι – στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι τόσο παλιοί όσο και ο ίδιος ο πλανήτης Κρόνος. Η επιστημονική ομάδα προτείνει ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης παραγόντων όπως η κοκκομετρία των σωματιδίων για τον προσδιορισμό της πραγματικής ηλικίας των δακτυλίων του πλανήτη Κρόνου. Κάτι τέτοιο, με τη σειρά του, θα μπορούσε να μας βοηθήσει να πληροφορηθούμε πώς σχηματίστηκαν αρχικά. Περαιτέρω μελέτη θα μπορούσε να μας ενημερώσει και για άλλους πλανήτες με συστήματα δακτυλίων.
«Οι συγκρούσεις υψηλής ταχύτητας που οδηγούν στη δημιουργία φορτισμένων νανοσωματιδίων και ιόντων, θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμβούν σε μέρη όπως οι δακτύλιοι του Ουρανού και του Ποσειδώνα, αλλά και στα παγωμένα φεγγάρια γύρω από γιγάντιους πλανήτες», αναφέρουν οι ερευνητές, σημειώνοντας: «Ενώ αυτός ο μηχανισμός μπορεί να μην μεταβάλλει τη σύνθεση του όγκου του στόχου που συγκρούστηκε, υποδηλώνει ότι η επιφανειακή σύνθεση θα μπορούσε να αλλάξει».
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ