Η Ελλάδα κατέχει τη 12η θέση στην Ευρώπη, με την υψηλότερη θνησιμότητα που προκαλούν τα τοξικά μικροσωματίδια (PM2,5) που βρίσκονται στον αέρα που αναπνέουμε, με αποτέλεσμα να έχουν χάσει τη ζωή τους 10.700 άνθρωποι από διάφορες ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος που αφορά το 2022.
Συνολικά, η ρύπανση του αέρα με μικροσωματίδια σκότωσε 239.000 ανθρώπους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022, μία μείωση κατά 5% σε σύγκριση με το 2021, όταν τα μικροσωματίδια που εισχωρούν εις βάθος στους πνεύμονες είχαν σκοτώσει 253.000 ανθρώπους. Τα στοιχεία αφορούν τη μακροχρόνια έκθεση σε ρύπανση μικροσωματιδίων μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη συγκέντρωση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας των 5 µg/m3.
Ο υψηλότερος αριθμός αποδιδόμενων θανάτων σε αυτά τα μικροσωματίδια είναι κατά σειρά σε Ιταλία (48.600), Πολωνία (34.700) και Γερμανία (32.600), με τον αριθμό στην Ελλάδα να φθάνει τους 10.700.
Η χώρα μας καταγράφει επίδοση 144 θανάτων αποδιδόμενων στα PM2,5 ανά 100.000 κατοίκους σε κίνδυνο, με τις χαμένες ώρες ζωής να ανέρχονται σε 93.800 (1.258 ώρες ζωής χαμένες ανά 100.000 κατοίκους σε κίνδυνο).
Αυτός ο υπολογισμός γίνεται βάσει των χαμένων ετών ζωής από πρόωρη θνησιμότητα (YLL) ανά 100.000 κατοίκους άνω των 30 ετών, με τη χώρα μας καταγράφει επίδοση 1.258 τέτοια χαμένα χρόνια ανά 100.000 κατοίκους.
Όπως προκύπτει από τη σύγκριση με το 2021, στη χώρα μας αποδίδονται 700 περισσότεροι πρόωροι θάνατοι από PM2,5. Τότε τα στοιχεία του ΕΟΠ μετέφραζαν τους 10.000 θανάτους σε απώλεια 98.000 ετών ζωής ή αλλιώς απώλεια 918 ετών ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα. Τότε, η χώρα μας κατατασσόταν στη 13η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη λίστα.
Τα υψηλότερα από αυτά τα ποσοστά θνησιμότητας καταγράφονται στη νοτιοανατολική Ευρώπη, με «μαύρους πρωταθλητές», για μία ακόμη φορά σε τέτοιες εκθέσεις, τη Βόρεια Μακεδονία (2.809 / 100.000), που ακολουθείται στον μακάβριο δείκτη από το Κόσοβο και τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Σε επίπεδο Ένωσης, δηλαδή μεταξύ των 27 χωρών, τη χειρότερη επίδοση καταγράφουν κατά σειρά η Βουλγαρία (1.729 / 100.000), η Πολωνία και η Ρουμανία.
Τις μικρότερες επιπτώσεις από τη μακροχρόνια έκθεση στη ρύπανση του αέρα από μικροσωματίδια εμφανίζουν χώρες που βρίσκονται βόρεια και βορειοδυτικά στην ήπειρο, όπως η Ισλανδία (καταγράφει τη χαμηλότερη θνησιμότητα με 192 ανά 100.000 κατοίκους), η Φινλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Εσθονία.
Ανάμεσα στο 2005 και στο 2022, ο αριθμός των θανάτων μειώθηκε κατά 45%, σύμφωνα με τον ΕΟΠ, γεγονός που αφήνει περιθώρια για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των θανάτων κατά 55%, όπως ορίζεται στο σχέδιο δράση «Μηδενική Ρύπανση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030.
Όσον αφορά το διοξείδιο του αζώτου (NO2), αέριο που προέρχεται κυρίως από τα οχήματα και τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, 48.000 θάνατοι οφείλονται σε αυτό, σύμφωνα με την έκθεση που τονίζει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων.
Σε αυτήν την κατηγορία ρύπου, σε ό,τι αφορά τις χαμένες ώρες ζωής ανά 100.000 κατοίκους άνω των 30 ετών, η Ελλάδα με 2.200 αποδιδόμενους θανάτους σημειώνει την 7η χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, η οποία έχει τη χειρότερη –13.900 θάνατοι–, ακολουθούμενη από την Κύπρο με 260).
Τις χαμηλότερες επιπτώσεις από διοξείδιο του αζώτου εμφανίζουν Σουηδία, Ισλανδία, Φινλανδία, Δανία και Εσθονία. Τους υψηλότερους αριθμούς θανάτων αποδιδόμενων στο NO2 μετά την Τουρκία εμφανίζουν Ιταλία και Γερμανία.
Η Ελλάδα 9η στη ρύπανση με όζον
Έντονη ανησυχία στους ειδικούς προκαλούν επίσης και οι 70.000 θάνατοι οφείλονται στην έκθεση της ρύπανσης με όζον (O3), που προέρχεται κυρίως από την οδική κυκλοφορία και τις βιομηχανικές δραστηριότητες.
Σε αυτόν τον δείκτη η Ελλάδα βρίσκεται στην 9η χειρότερη θέση (2.300 αποδιδόμενοι θάνατοι), ενώ τη μαύρη πρωτιά κατέχει η Αλβανία, ακολουθούμενη κατά σειρά από Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Κόσοβο, Κροατία και Ουγγαρία.
Τα χαμηλότερα επίπεδα έκθεσης σε όζον έχουν κατά σειρά η Ιρλανδία, η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Φινλανδία και η Δανία.
Διαβάστε επίσης
ΕΚΑΒ: Δωρεά 20 δίκυκλων και 6 ασθενοφόρων από την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών
ΥΓΕΙΑ | topontiki.gr
