Η Τζάνις Τζόπλιν πέθανε μόλις στα 27 της χρόνια, μπαίνοντας κι αυτή στο κλαμπ των «καταραμένων» καλλιτεχνών που έφυγαν στην ίδια ηλικία από τη ζωή.
Η απώλειά της, στις 4 Οκτωβρίου του 1970, άφησε ένα κενό που δεν αναπληρώθηκε ποτέ στον κόσμο της μουσικής και ο θρύλος της παραμένει ζωντανός μετά από τόσες δεκαετίες.
Η Τζάνις Λυν Τζόπλιν γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 1943 Πορτ Άρθουρ του Τέξας και ήταν από μικρή «διαφορετική» από την κουλτούρα του αμερικανικού νότου.
- Advertisement -
Διάβαζε, ζωγράφιζε, χόρευε, έγραφε στίχους και διέθετε μια μοναδική φωνή, που όμοιά της δεν ξανακούστηκε παρά μόνο όταν εμφανίστηκε στο προσκήνιο, πολλά χρόνια μετά, η Amy Winehouse, που επίσης είχε παρόμοιο τραγικό τέλος.
Η Τζάνις Τζόπλιν εμφανίστηκε στο προσκήνιο στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αρχικά ως τραγουδίστρια των Big Brother and the Holding Company και αργότερα με σόλο καριέρα, με συγκροτήματα όπως οι Kozmic Blues Band και οι Full Tilt Boogie Band.
Κυκλοφόρησε μόλις τέσσερα στούντιο άλμπουμ (εκ των οποίων ένα μετά θάνατον).
To 1995 τιμήθηκε με την είσοδό της στο Rock and Roll Hall of Fame, ενώ το 2005 κέρδισε το βραβείο Grammy Lifetime Achievement Award.
Το περιοδικό Rolling Stone την κατέταξε στην 46η θέση στη λίστα του με τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες όλων των εποχών το 2004 και στην 28η με τους καλύτερους τραγουδιστές όλων των εποχών το 2008.
Κατάφερε να «σπάσει» την ανδροκρατούμενη ροκ μουσική σκηνή μαζί με την πρώτη γυναίκα αρχηγό συγκροτήματος, την Γκρέις Σλικ των Jefferson Airplane, την Πάτι Σμιθ, την Τζόαν Μπαέζ και τη Μαριάν Φέιθφουλ, ανοίγοντας το δρόμο και σε άλλες τραγουδίστριες.
Η Τζόπλιν γαλουχήθηκε ακούγοντας μπλουζ στην εφηβεία της, κατά την οποία πέρασε πολύ δύσκολα, καθώς τη θεωρούσαν «περίεργη» και την αποκαλούσαν «φρικιό» και «γουρούνι».
Το 1963 μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο όπου «γνωρίστηκε» για τα καλά με την ηρωίνη και τα ψυχεδελικά ναρκωτικά, ενώ σήμα κατατεθέν της ήταν το ποτό Southern Comfort, που κατανάλωνε σε τεράστιες ποσότητες.
Βλέποντάς την κατάστασή της, οι φίλοι της την έπεισαν να επιστρέψει στο Πορτ Άρθουρ, όπου σταμάτησε για ένα διάστημα τα ναρκωτικά και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο για να σπουδάσει Κοινωνιολογία.
Big Brother and the Holding Company
Το 1966 έγινε η φωνή των Big Brother and the Holding Company, και λίγο αργότερα επέστρεψε στη χρήση ναρκωτικών.
Το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1967, λίγο μετά την εμφάνιση της μπάντας στο Monterey Pop Festival.
Την άνοιξη του 1968, η Τζάνις Τζόπλιν και οι Big Brother εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά στο αμερικανικό τηλεοπτικό σόου The Dick Cavett Show, με την Τζόπλιν να εμφανίζεται τρεις φορές στη συνέχεια στην εκπομπή και τη δημοτικότητά της να ανεβαίνει κατακόρυφα.
Αυτό δημιούργησε τριβές με τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος.
Το TIME τής έδωσε τον τίτλο της «πιθανότατα ισχυρότερης τραγουδίστριας που είχε να επιδείξει το κίνημα των λευκών της ροκ μουσικής».
Η Τζόπλιν έπαιξε σημαντικό ρόλο στο Cheap Thrills, το δεύτερο άλμπουμ του συγκροτήματος, αναλαμβάνοντας και την ευθύνη για το θρυλικό Summertime.
To Cheap Thrills έφθασε στην πρώτη θέση του Billboard 200, οκτώ εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του και παρέμεινε εκεί για άλλες οκτώ συνεχόμενες εβδομάδες.
Το άλμπουμ έγινε χρυσό και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα, τον πρώτο μήνα κυκλοφορίας του.
Το σημαντικότερο κομμάτι του, Piece of My Heart, έφθασε στη δωδέκατη θέση του Billboard Hot 100, το φθινόπωρο του 1968.
Tελικά η Τζόπλιν αποχώρησε από το γκρουπ και σχημάτισε τους Kozmic Blues Band.
200 δολάρια τη μέρα για ηρωίνη
Από τις αρχές του 1969, η Τζόπλιν χρησιμοποιούσε ηρωίνη αξίας 200 δολαρίων την ημέρα, παρά τις προσπάθειες που γίνονταν για να παραμείνει μακριά από τα ναρκωτικά, όσο η μπάντα ηχογραφούσε το I Got Dem Ol’ Kozmic Blues Again Mama!.
Ο παραγωγός των Kozmic Blues, Γκάμπριελ Μέκλερ δήλωσε -μετά το θάνατο της Τζόπλιν- πως τη φιλοξενούσε στο σπίτι του, τον Ιούνιο του 1969, έτσι ώστε να την κρατήσει μακριά από τη χρήση ναρκωτικών και άλλων ουσιών.
Οι Kozmic Blues εμφανίσθηκαν σε πολλές τηλεοπτικές εκπομπές με την Τζόπλιν.
Στην εκπομπή του Τομ Τζόουνς, οι Kozmic Blues Band έπαιξαν τα κομμάτια Little Girl Blue και Raise Your Hand.
Το άλμπουμ I Got Dem Ol ‘Kozmic Blues Again Mama! κυκλοφόρησε το Σεπτέμβριο του 1968 και έγινε χρυσό λίγους μήνες αργότερα. Παρ’ όλ’ αυτά, δεν έγινε τόσο επιτυχημένο, όσο το Cheap Thrills. Έφθασε στην πέμπτη θέση του Billboard 200, λίγες εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του.
Woodstock
Το 1969 το συγκρότημα εμφανίστηκε στο Γούντστοκ, όπου η Τζόπλιν έκανε χρήση ηρωίνης πριν εμφανιστεί, κάτι που φάνηκε, κυρίως, κατά την ερμηνεία του κομματιού Work Me, Lord.
Εκτός του Γούντστοκ, η Τζόπλιν είχε προβλήματα και μετά από τέσσερις μήνες στο Madison Square Garden και τελικά οι Kozmic Blues διαλύθηκαν με το τέλος του 1969.
Το επόμενο βήμα της ήταν η δημιουργία των Full Tilt Boogie Band που ξεκίνησαν τις εμφανίσεις τους τον Μάιο του 1970, ενώ συμμετείχαν και σε περιοδεία στον Καναδά.
Το reunion στην γενέτειρά της
Λίγο καιρό πριν το θάνατό της, η Τζόπλιν ανακοίνωσε ότι επρόκειτο να παρευρεθεί στη συνάντηση των προ δεκαετίας συμμαθητών της.
Όταν ρωτήθηκε για το εάν ήταν δημοφιλής στο σχολείο, παραδέχθηκε πως οι συμμαθητές της την κορόιδευαν.
Τελικά εμφανίσθηκε στο reunion, αλλά αποδείχθηκε μια δυσάρεστη εμπειρία για εκείνη.
Όταν ρωτήθηκε εάν διασκέδασε όσο καιρό φοίτησε στο Λύκειο Τόμας Τζέφερσον, απάντησε: «Μόνο όταν αποχωρούσα», «ανταποδίδοντας» στη γενέτειρά της τις προσβολές που είχε υποστεί εκεί.
H «κατάρα» του Χόλιγουντ
Στο διάστημα Αυγούστου-Οκτωβρίου του 1970, το συγκρότημα μετέβη στο Λος Άντζελες για την ηχογράφηση νέου άλμπουμ.
Η Τζόπλιν έμεινε σε ξενοδοχείο των Hollywood Heights, κοντά στο διάσημο στούντιο Sunset Sound Recorders, όπου ξεκίνησε να ηχογραφεί το άλμπουμ της.
Εκείνη την περίοδο, δημιούργησε μια σχέση με τον 21άχρονο φοιτητή, έμπορο κοκαΐνης και μετέπειτα μυθιστορογράφο, Σεθ Μόργκαν, με τον οποίο αρραβωνιάστηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Το αποτέλεσμα των ηχογραφήσεων ήταν το Pearl, που έγινε το πιο επιτυχημένο της άλμπουμ, αν και κυκλοφόρησε το 1971, λίγο μετά τον θάνατό της.
Κορυφαία στιγμή του, η διασκευή του Me and Bobby McGee, του πρώην εραστή της, Κρις Κριστόφερσον.
Το «Move Over» γράφτηκε από την ίδια, αντανακλώντας τα συναισθήματά της για την μεταχείριση των γυναικών από τους άνδρες.
Το κομμάτι Mercedes Benz, συντέθηκε από την Τζόπλιν, τον Νόιβιρτ και τον Μπιτ ποιητή Μάικλ Μακ Κλερ.
Το 2003, το Pearl κατετάγη στην 122η θέση των καλύτερων μουσικών άλμπουμ όλων των εποχών, σύμφωνα με το Rolling Stone.
Οι τελευταίες ολοκληρωμένες ηχογραφήσεις της Τζόπλιν έγιναν την 1η Οκτωβρίου, με το κομμάτι Mercedes-Benz.
Ο θάνατος ενός θρύλου
Την Κυριακή της 4ης Οκτωβρίου του 1970, η Τζόπλιν καθυστερούσε να εμφανισθεί στα στούντιο κάτι που έκανε τον παραγωγό Πωλ Ροθτσάιλντ να ανησυχήσει, ώστε ξεκίνησε την αναζήτησή της.
Πηγαίνοντας στο ξενοδοχείο της είδε παρκαρισμένο το αυτοκίνητό της, τη θρυλική ψυχεδελική της Πόρσε.
Mπαίνοντας στο δωμάτιό της, τη βρήκε νεκρή, δίπλα στο κρεββάτι της.
Η επίσημη αιτία θανάτου της, ήταν η υπερβολική δόση ηρωίνης, ενδεχομένως σε συνδυασμό με τις παρενέργειες του αλκοόλ.
Η σορός της αποτεφρώθηκε στο Λος Άντζελες και οι στάχτες της σκορπίστηκαν από ένα αεροπλάνο στον Ειρηνικό Ωκεανό και στο Stinson Beach.
Η μόνη τελετή που πραγματοποιήθηκε έγινε στο Πιρς Μπράδερς και παρακολουθήθηκε από τους γονείς της και τη θεία της μητέρας της.
Στη διαθήκη της, η Τζόπλιν άφηνε 1.500 δολάρια για τη διοργάνωση μιας αποχαιρετιστήριας γιορτής, στην περίπτωση που πέθαινε.
Η γιορτή αυτή πραγματοποιήθηκε στις 26 Οκτωβρίου του 1970, στο Lion’s Share του Σαν Ανσέλμο της Καλιφόρνιας, όπου παρευρέθηκαν στενοί της φίλοι.
Δυο εβδομάδες νωρίτερα, η μουσική είχε χάσει και τον Τζίμι Χέντριξ.
Ο Λέοναρντ Κοέν έγραψε τα κομμάτια Chelsea Hotel #1 και #2 για την Τζάνις Τζόπλιν, μιλώντας για τη μικρής διάρκειας σχέση τους.
Η ταινία The Rose του 1979 βασίστηκε στη ζωή της Τζάνις, ενώ τo 1988, στήθηκε ένα χάλκινο γλυπτό της Τζόπλιν, στη γενέτειρα της, στο Πορτ Άρθουρ.
Η Τζάνις ήταν μοναδική και «χαμένη» και όπως έχει πει η ίδια: «Κάθε βράδυ κάνω έρωτα με 25.000 ανθρώπους στη σκηνή, μετά όμως γυρίζω σπίτι μόνη»…
Διαβάστε επίσης:
Λίγο πριν τα 90 η Νάνα Μούσχουρη θέλει να αποχαιρετήσει τη σκηνή
Οι Pink Floyd πούλησαν τον μουσικό κατάλογό τους έναντι 400 εκατ. δολαρίων
Ταινίες Πρώτης Προβολής: Ο Joker επιστρέφει… χορεύοντας! (Videos)
ΠΟΝΤΙΚΙ ART | topontiki.gr